Encamnameya ‘Komxebata Dayikan’

  • 14:51 20 Tîrmeh 2025
  • Rojane
DÊRSIM – Di encamnameya "Komxebata Dayikan" a li Dêrsimê hat lidarxistin de hat gotin, "Divê li dijî zîhniyeta mêr, helwesta dayiktiyê ya ku cewhera baweriya Riya Heq pêk tîne, bê xurtkirin." 
 
Meclisa Jinan a Komeleyên Elewiyên Demokratîk (DAD), encamnameya "Komxebata Dayikan" a ku 2 rojan li Dêrsimê bi dirûşmeya "Rêya Heqîqetê Dayik e" li gundê Merçîk Sînan ê girêdayî navenda bajêr hat lidarxistin aşkera kir. Dayikên Elewiyan, Hevseroka Partiya Herêman a Demokratîk (DBP) Çîgdem Kiliçgûn Ûçar û gelek nûnerên sazî û rêxistinên cuda beşdarî daxuyaniyê bûn. 
 
Komxebat ji aliyê Hevseroka DAD'ê Kadriye Dogan ve hat xwendin.
 
Encamname wiha ye:
 
"Raa/Rêya Heq Di civaka Elewî de em bi pêşengiya Dayikên Baba Mansûr, Sînemîlî, Dewrêş Cemal, Şikçoban, Aguçan, Kureyşan, Sultan Xidir, Dewrêş Gevr û Dayikên Şêx Hasan Ocakzade di 19-20'ê Tîrmehê de li Dêrsimê hatin cem hev û ji bo ji nû ve avakirina civakeke bi navenda dayiktiyê ya ku di dîrokê de li ser nirxên manewî, civakî û çandî hatiye meşandin, hatin cem hev. Dayikên ji Ocaxên cuda yên beşdarî komxebata me ya du rojan bûn, tecrûbeyên bêqîmet ên ji hîkmeta Qada Rê hatine bidestxistin parve kirin. Bi rêberiya van tecrûbeyan me careke din rastiya 'Rêya Dayika Heqîqetê' bi awayekî komî nas kir.
 
Komxebata me ji ber rehenda xwe ya dîrokî û refleksên hemdemî yên li ser çareseriyan, ev mijar çareser kir. Şagirtên baweriya Riya Heq di hemû qadên jiyan û baweriyê de di bin dorpêça Îslama siyasî û desthilatdariya baviksalarî de ne; di encama asîmîlasyona giran û polîtîkayên cihê yên otorîteyê de pozîsyona dayiktiyê jî bi krîzeke hebûnî re rû bi rû ye. Li dijî zîhniyeta baviksalariyê, xurtkirina pozîsyona dayiktiyê, ku cewhera baweriya Rêya Heq pêk tîne û rêlibergirtina pêşengiya dayik-jinê ji bo xwe ava bike, bû tespîteke bingehîn.
 
Ji ber vê yekê, li pêşiya me wezîfeyek heye ku em hem li dijî têgihiştinên baviksalariyê yên ku sîstema me ya baweriyê weke faktoreke derve û sîstema serdestiya mêr bi giştî texrîb kirine re têbikoşin û alternatîfa xwe bi hêza ku em ji felsefeya Elewiyan a Raa/Rêya Heq a xwe dispêre azadîparêziyê ji nû ve ava bikin  wekhevîxwaz û prensîbên demokratîk. Me bi hişmendiya hatina cem hev ji bo nîqaşkirina van mijaran û lihevnekirina çareseriyan cihê kombûnê vekir. Bi tevlîbûna kesên ku li ser mijarên ku em eleqedar dibin dengê wan heye, ev komxebat ji bo her yekî ji me bi feyde bû.”
 
Kadriye Dogan encamên ku komxebatê derketiye wiha rêz kir:
 
"*Baweriya me ya ku hebûna xwe dispêre rastiya jidayikbûnê û îspata heqîqetê qebûl dike, nêzîkatiya 'Rastî Rêya Bingehîn e' radixin pêş me. Ev nêzîkatî rastiya jinê weke rênîşander pênase dike.
 
* Tevî ku em gotina 'Jin û mêr di Elewîtiyê de wekhev in' rast dibînin jî, komxebata me qebûl dike ku rastiya me ya heyî vê yekê di encama nîqaşên dewam dike de nîşan nade. Ev 60 sal in bi hêza felsefî ya ji Elewîtiyê hatiye wergirtin re divê baviksalariyê bi taybetî di sazî, jiyana civakî û navendên baweriyê de tê jiyîn, bê hilweşandin. Hiqûqa can ji nêz ve bi baweriya me re têkildar e; wekheviya têkîliyên navbera zayendî di rastiya me ya civakî de ji aliyê exlaqî û polîtîk ve misoger dike û bi afirandina asta civakî ya xwezayî ya ku zayendê derbas dike, zêdetir dibe.
 
*Girîngiya zimanê dayikê, afirandin, belavkirin û sîstematîzekirina bi pêşengiya Dayik-Jinê, nirxekî çandî yê jêneveger e ku divê girêdana xwe ya baweriyê bêhtir bide hembêzkirin. Kurdî yanî Kirmanckî ve Kurmancî'nin her qadên jiyanê de bikaranîna zêde ji bo civaka Elewî ya Raa/Rêya Heq esas tê dîtin ku rastiya xwe bi xurtî biceribîne. Li dijî polîtîkayên îmhayê yên ku li dijî zimanê ku polîtîkayên asîmîlasyonê hewl dide biafirîne, li hemû qadên jiyanê ji bo geşkirina zimanê dayikê têkoşîn tê meşandin.
 
* Dema ku em platformekê ava bikin û pirsgirêkên xwe nîqaş bikin, lê pêvajoya nû li pêş me tê nasîn ku divê em xwe bi sînordar nekin, lê belê bi perspektîfeke avaker û pêşeng nêzî pirsgirêkên civakî bibin. Eger rêya me rêya sereke be, wê demê divê dayik wê biparêzin û li dijî bêşermiyê, talankeriyê, û bêbextiyê xwe birêxistin bikin.
 
* Dayik li hev kom dibin û dixwazin di pêşerojê de protokolê pêk bînin û xwedîlêderketin û domandina rê diyar bikin.
 
* Careke din derket holê ku aqilmendiya dayik pêk tînin di veguhestina zanebûnê de pêk tînin nifşên li pey wan, ji bo ku nirxên bingehîn ên baweriya me li ser bijîn xwedî girîngiyeke wiha ne ku nikare were taloqkirin.
 
* Ji bo ku em li ber ronahiya heqîqeta rêya me hatina me ya domdar bikin, hewcehiya Dayikên Ocakzade û Zarokên Rê, atolye, kombûnên civakî û civînan di navberên bi rêk û pêk de hatiye dîtin. Ji ber vê yekê, damezrandina torên ragihandinê weke îfadeyeke rêxistinbûyî ya hebûnê û bicihanîna biryarên hatine girtin, bûye armanca me ya bingehîn.
 
* Kodên hişê riya heqîqetê bi perspektîfa civaka demokratîk re yekpare ye. Civaka razîbûnê tenê bi jinê re teşe digire, ji ber ku îradeya yekitî û jiyanê nîşan dide. Ev yek wê bi zindîkirina dilan pêkan be. Pîr ji dîtina şagirtên xwe berpirsyar in û şagirt mecbûr in ku pîrên xwe bibînin.
 
*Em komkujiya li hemberî Elewiyên Ereb ên li Sûriyeyê û hemû êrîşên li ser hemû baweriyan qebûl nakin û em ê li dijî komkujiyan têkoşîna xwe bidomînin. Dem bêxwedî, cih nerazî û mazlûm bêçare nîn e.”