Hasankeyf talanın ardından ‘yakma’ politikasıyla yüz yüze

  • 09:10 22 Temmuz 2019
  • Ekoloji
BATMAN - Yapılan baraj nedeniyle büyük bir hasar oluşan ve tarihi yapıların yok edildiği Hasankeyf’te dün akşam saatlerinde çıkan yangın tarihi yüzlerce mağaraya büyük zarar verdi.
 
Bölgenin tarihi güzellikleri arasında yer alan yerlerden biri olan Batman’ın Hasankeyf ilçesinde Dicle Nehri üzerine yapılan Ilısu barajının tahribatları sürüyor. Su tutma işlemi nedeniyle kalenin ve mağaraların önünün setle kapatıldığı, eserlerin başka yerlere taşındığı bölgede yıkma ve taşıma politikasının ardından yakma politikası da hayata geçirildi. Set önüne gelmeyen ve yukarıda kalan mağaraların sağlam kaldığı bölgede dün akşam saatlerinde yangın çıktı. Neden çıktığı bilinmeyen yangına müdahale etmek için saatler sonra sadece bir itfaiye aracı gelirken, Hasankeyf Kalesi’ne kadar yayılan yangın arkasında kül yığını bıraktı.
 
Bölgede baraj yapımından sonra su tutma işlemi için yapılan setle binlerce yıllık mağaralar önce dinamitle patlatıldı, daha sonra da yapılan setle önleri kapatıldı. Tarihi cami ve kubbelerin yıkılarak parça parça ‘Yeni Hasankeyf’e taşındığı bölgede, onlarca yapı da Kültür Bakanlığı tarafından ‘korumaya alındı’ denilerek üzeri betonla kapatıldı. Taşınmayan mağara ve yapılar da barajın bitiminden sonra su altında kalmaya terk edildi.
 
Yangına sadece bir itfaiye müdahale etti!
 
Dün akşam saatlerinde kalenin arkasında setten uzakta bulunan ve 6 bine yakın tarihi mağaranın olduğu alanda yangın çıktı. İlk önce hafif dumanların görüldüğü alandaki yangına saatlerce müdahale edilmedi. Git gide büyüyen ve kalenin olduğu alana kadar gelen yangına müdahale için saatler sonra sadece bir itfaiye aracı gönderildi. Gelen itfaiyenin bir saat boyunca söndüremediği yangın kısa sürede mağaraların olduğu alana yayıldı. Saatler sonra sönen yangından geriye kül yığını kaldı. Yangının çıktığı alana girişlerin yasak olması nedeniyle mağaraların ne durumda olduğu ise bilinmiyor.
 
Günümüze kadar gelen kalenin tarihi şöyle:
 
Mevcut bilgilere göre, Hasankeyf Kalesi’nin kurulması, milattan sonra 4'üncü yüzyıla rastlamaktadır. Bu yüzyıl ortalarında, Diyarbakır çevresini ele geçiren Bizans İmparatoru Konstantinos, bölgeyi korumak amacıyla iki sınır kalesi inşa ettirdi. Bu iki kaleden birisi Hasankeyf Kalesi’dir. Hasankeyf, milattan sonra 639 yılında Emeviler tarafından fethedildi. Bu tarihten sonra Hasankeyf’te Abbasiler, Hamdaniler, Mervaniler, Artuklular, Eyyubiler ve Osmanlılar hakimiyet kurdu. Tarihi bilgilere göre Hasankeyf en parlak dönemini Artuklular döneminde yaşadı. Merkezde bu dönemden kalan pek çok tarihi eser mevcuttur.