Anadil Günü'nde tek dil dayatmasına karşı ortak ses 2025-02-21 14:26:09     HABER MERKEZİ - Dünya Anadil Günü kapsamında, birçok kentte yapılan açıklamada, anadilde eğitimin önemi vurgulandı.    21 Şubat Dünya Anadil Günü dolayısıyla Dêrsim, Ankara, Adana ve Mersin'in de aralarında olduğu birçok kentte eylem ve etkinlikler düzenlendi.    Dêrsim    Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) Dêrsim Şubesi'nde açıklama yapıldı. Açıklamanın Türkçesini Eğitim Sen Dêrsim Şube Başkanı Mehmet Aşkın, Kürtçesini ise Yapı Yol Sen Şube Başkanı Evrim Ay okudu. Kürtçenin Kirmançkî lehçesinde konuşan Evrim Ay, "Anadilde eğitim hakkı temel bir haktır. İçinde büyüdüğü kültürel ortamı dili aracılığıyla öğrenen ve kendi anlam dünyasını anadiliyle geliştiren bir çocuğun, okula başladığında dilinin yok sayılması, kimliğinin tanınmaması anlamına gelir. Dil, bir toplumun kültürünün gelişmesi için temel bir unsurdur. Bu nedenle anadilde eğitim, kültürün kuşaklar arasında aktarılması için elzemdir" dedi.    Ankara    Eğitim Sen Genel Merkezi'nde açıklama yapıldı. Eğitim Sen Genel Başkan Kemal Irmak, anadilde eğitimin bir insan hakkı olduğunu vurguladı. Irmak, devletlerin ve hükümetlerin nitelikle ve demokratik bir eğitimi herkese sağlama zorunda olduğunu kaydetti.  Kemal Irmak, anadilde eğitim için gerekli ortamın sağlanması gerektiğini söyledi.    Adana    İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Eğitim Sen Adana şubeleri de İnönü Parkı'nda açıklama yaptı. Açıklamaya, kentteki sivil toplum örgütü temsilcileri katıldı. Konuya ilişkin açıklama yapan Eğitim Sen Adana Şube Başkanı Fatih Toprak, milyonlarca öğrencinin anadillerinde eğitimden mahrum bırakıldığını, bunun hala devam ettiğini belirtti. Çok dilli eğitimin çocukların pedagojik gelişimine olumlu yansımasına işaret eden Fatih Toprak, "Eğitim sisteminde tek dilliliği esas alan uygulamalar, pedagojik ve psikolojik sorunlara yol açmaktadır" diye belirtti.    Hatay   İHD İskenderun Şubesi, dernek binası önünde açıklama yaptı. Açıklamayı yapan İHD İskenderun Şubesi Eşbaşkanı Coşkun Selçuk "Her bireyin doğal hakkı kendi anadili ile eğitim alması ve dünya ile iletişim kurması hakkının ivedilikle hayata geçirilmesini talep ediyoruz" sözlerini kullandı.    Mersin    Mersin'de Sanatolia Kolektif Atölyeleri, İHD, Eğitim Sen ve Özel Öğretmenler Sendikası, Özgür Çocuk Parkı'nda açıklama yaptı. Türkçe ile Kürtçenin Kurmancî ve Kirmançkî lehçelerinde yapılan açıklamada, "21 Şubat Dünya Ana Dili Günü kutlu olsun pankartı açıldı. Açıklamada sık sık, "Zimanê me rûmeta me ye" ve "Anadilde eğitim engellenemez" sloganları atıldı. Türkçe açıklamayı yapan İHD Şube Mersin Eşbaşkanı Gazi İnci, ulus devlet anlayışın anadilde eğitimin önünde en büyük engel olduğunu belirtti. Gazi İnci, "Ulus devlet anlayışı asimilasyoncu, tekçi ve yasaklayıcı bir anlayışla anadilde eğitim taleplerini reddetmektedir. Ulus devlet anlayışı bir toprak parçası üzerinde yaşayan bütün bireylerin tek dili konuşmaya, eğitim görmeye ve diğer faaliyetlerini sürdürmeye zorlamaktadır" ifadelerini kullandı.    Açıklama, Sanatolia Kolektif Atölyeleri sanatçılarının çaldığı erbaneler ve stranlar eşliğinde sonlandı.    Riha   Riha'da Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), TJA ve DEM Parti ortak açıklama yaptı. DEM Parti ilçe binası önünde yapılan açıklamaya çok sayıda kişi katıldı. Kürtçe ve Arapça "Dilimiz onurumuzdur", "Dil olmadan yaşam olmaz" ve "Her yer Kürtçe her zaman Kürtçe" dövizleri taşındı. DEM Parti Eyyübiye Belediyesi Meclis üyesi Celal Altun kısa bir açıklama yaptı.     Devamında konuşan DEM Parti Milletvekili Ömer Öcalan, Kürtçeye dönük asimilasyon politikalarına işaret ederek, "Yüz yıldır Kürtçe inkar ediliyor. Bu inanca, modern hukuk ve vicdana göre kabul edilemez. Yüz yıldır dilimiz inkar ediliyor. 'Türkçe konuş çok konuş' politikası çökmüştür. Herkes diline sahip çıkmalı. Kürtçe resmi eğitim dili olmalı" diye vurguladı.    Wêranşar (Viranşehir) ve Sêwereg (Siverek) ilçelerinde açıklama yapıldı. DEM Parti ilçe örgütleri tarafından yapılan açıklamada, Kürtçeye dönük yasaklamalara tepki gösterildi.    Tetwan    Dil ve Edebiyat Derneği (MEDYA-DER), Bêdlîs’in Tetwan ilçesinde 21 Şubat Dünya Anadil Günü dolayısıyla Yaşam AVM önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamaya Tevgera Jinên Azad (TJA), Halkları Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) il ve ilçe yönetimi, Serhat Kültür ve Sanat Derneği, İnsan Hakları Derneği (İHD) temsilcileri katılım sağladı. Açıklamada “Statuya Kurdî pewerdehîya bi Kurdî” pankartı açıldı. Açıklama metnini Kürtçe Öğretmeni Ferhat Toptaş okudu.   ‘Abdullah Öcalan, Kürt dilinin korunması için sıklıkla tarihi çağrılarda bulundu’   Ferhat Toptaş, Her alandaki kuşatmalar, baskılar, izolasyonların birbiriyle bağlantılı olduğunu ifade ederek, “Bunun en somut örneği Sayın Abdullah Öcalan'ın tecrit edilmesidir; Sayın Abdullah Öcalan’ın başlangıçtan bugüne tarihsel, toplumsal, özgürlükçü ve demokratik paradigması ile tüm dillerin, kültürlerin ve kimliklerin özgürlüğünü istedi. Bunun için eşsiz bir mücadele veriyor, başta Kürtçe olmak üzere anadile ilişkin birçok değerlendirmede bulundu, Kürt dilinin korunması için sıklıkla tarihi çağrılarda bulundu” şeklinde konuştu.   ‘Abdullah Öcalan’a uygulanan tecrit Kürt diline yönelik bir tecrittir’   Açıklamanın devamında şu ifadeler yer aldı: “Sayın Öcalan, ağır tecrit altında, zor koşullar altında tüm milletlerin ve dillerin özgürlüğü ve barışı için mücadele etmeye devam ediyor; Özellikle Kürt dilinin ve diğer tüm dillerin statü sahibi olduğu, eğitim dili olduğu demokratik bir sistem oluşturmaya çalışıyor. Dolayısıyla Sayın Abdullah Öcalan’a uygulanan tecrit aynı zamanda Kürt diline, Kürt halkına ve Kürdistan coğrafyasına yönelik tecrittir. Elbette saygıdeğer Öcalan'ın fiziki özgürlük mücadelesi aynı zamanda Kürt özgürlüğü ve Kürdistan mücadelesidir. Yine özgürlükçü ve demokratik temelde Kürt dilinin korunması ve tanıtılması mücadelesi Sayın Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlük mücadelesidir.”   Açıklama, alkışlar ve “Bê ziman jiyan nabe” sloganı ile son buldu.   Colemêrg    21 Şubat Anadil Bayramı için Colemerg kent merkezinde basın açıklaması gerçekleştirildi. “Statuya Kurdî perwedehiya bi Kurdî” pankartının açıldığı açıklamaya, DEM Parti il örgütü, Colemerg Barış Anneleri Meclisi, TJA ve birçok kişi katıldı.   Basın metnini kitle adına DEM Parti Colemerg il Eşbaşkanı Kadir Şahin okudu.   Gever    Gever ilçe merkezinde yapılan açıklamada, “Aştiya civaki bi aştiya zimanan pêkane/Toplumsal barışın yolu dil barışından geçer” pankartı açıldı. Açıklamaya DEM Parti Gever İlçe Örgütü, Barış Anneleri ve birçok kişi katıldı. Basın metnini kitle adına DEM Parti Gever  İlçe Eşbaşkanı Ercan Sevmez okudu.