3'yê Mijdara 1793'yan: Olympe de Gouges hat kuştin

2024-11-03 09:01:45


	 

	 

	 

	Olympe de Gouges a ku di dîrokê de şopek li pêy xwe hişt. Bi hinceta ku fikr û ramanên wê xeter e ne di sala 1793’yan de bi giyotînê hat kuştin. 

	 

	 Olympe de Gouges, di 7'ê Gulana 1748'an de li bajarê Montaubana Fransayê hat dinê. Bi nivîsandina metnên lîstîkê dest bi nivîskariyê kir û bi nivîsên siyasî hat nasîn. Olympe di Şoreşa Fransayê de rolek aktîf girt û di parastina mafên jinan de bêtir derket pêş. Li gorî Olympê mêr çavkaniya polîtîkayên newekhevî û zextan a li hemberî jinê ye. Olympê li dijî Danezana Mafên Hemwelatî û Mêr a ku li Meclîsê hatî qebûlkirin, di sala 1791'ê de Danezana Mafên Hemwelatî û Jin derxist. Olympe ji ber fikr û ramanê xwe di sala 1793'yan de hat kuştin. 

	 

	Hin bûyerên girîng ku îro di dîrokê de pêk hatine wiha ne:

	 

	1919: Hay Gin (Kovara Jina Ermenî) derket. Hayganuş Mark Kovara Hay Gin a ji 15 rojî carekê dihat weşandin di 1919'an de derxist. Hay Gin 14 salan hat weşandin. 

	 

	1992: Dîplomat, siyasetmedar û parêzer Carol Elizabeth Moseley Braun, di dîroka Amerîkayê de cara yekem jinek ji bo senatoyê hat bijartin. Carol ji Partiya Demokrat bû di sala 1993'yan û 1999'an de li Senatoya Amerîkayê Eyaleta Illinoisê temsîl kir. 

	 

	2015: Jina bi navê Roksahana, li bajarê Gor a Afganîstanê ya ku di bin kontrola Talîban de dijî nexwest bizewice hat kuştin. Piştî ku dîmenê kuştina wê hat parvekirin li tevahiya cîhanê kuştina wê hat şermezarkirin. 

	 

	2016: Piştî ku Ajansa Nûçeyan a Jinan (JINHA) di 29'ê Cotmehê de bi rêya KHK'ê hat girtin, rêxistinên jinan ji bo piştevaniyê dest bi kampanyaya "Nobedariya Nûçeyan a JINHA'yê' dan destpêkirin. Xebatkarên JINHA'yê her roj li Kafeya Yeryuzu ya Kadikoyê kom dibûn û maseyek ji bo xwe veqetandin, li vir dest bi xebatê kirin. 

	 

	2018: Bi navê "Cîhaneke Bê Stargeh" 21'emîn Komxebata Navendî ya Piştevanî û Stargehên Jinan bi alîkariya Komeleya Piştevaniya Jinan a Bodrûmê hat lidarxistin. Ji 25 bajaran 205 jin tevlî komxebatê bûn. 

	 

	2019: Li Îspanyayê ji hêla jinên Baskiyan ve konferansek hat lidarxistin û Fermandara Yekîneyên Parastina Jinê (YPJ) Nesrîn Abdullah peyamek bi dîmen bi rê kir. Nesrîn di peyama xwe de bal kişand ser êrişên dewleta tirk a li hemberî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê û got: "Em carek din ji Rojavayê dengê xwe bilind dikin. Ji bo jiyanek azad, cîhanek azad û azadiya jinan dengê xwe bilind dikin. Em bi hêvî ne, piştevanî û piştgiriya we bêtir me bi hêz dike. Em ê li dijî dagirkeriya Erdogan bibin yek."