‘Şer çareserî nê, krîzî kûr keno’ 

2024-10-31 10:23:00


	 

	 

	Rozerîn Gultekîn

	 

	STENBOL - Sereka şubeyê ÎHDyê Stenbolî Gulseren Yolerî derheqê hêrişê Tirkîya yê hemverê Vakur û Rojhelatê Sûrîye de qisey kerd û vat: “Pratîkê nê welatî de no est o, vanê aştî est a û operasyonan kenê. Bi şer û pêrodayîşan problemî nînê çareserkerdiş. Prosesê çareserî yê 2013-2015ine de zî îqtîdar xeylê rey ard ziwan. Heta na polîtîka nêvuryo, çi heyf do nê hêrişî bibê.”

	 

	Sereka şubeyê Komeleya Heqê Merdiman (ÎHD) ê Stenbolî Gulseren Yolerî derheqê hêrişan de qisey kerd.

	 

	Rayîrê çareserî: Aştîye yan zî şer o?

	 

	Gulserene dîyar kerd ke bi serran o semedo ke şer peynî bibo, têkoşîn kenê û vat: “Polîtîkaya welatî nê hêrişan de cayêk muhîm gênê. Çîyê ke yenê ciwîyayîş, netîceya polîtîkaya şerî ya. Heta nê polîtîkayî nêvuryê, çi heyf do nê hêrişî dewam bikerê. Wextê şer û pêrodayîşan de şîdet zêde beno. Derheqê nê de cigêrayîşî zî est ê. Şîdetê Tirkîya her ke şino zêde beno û raste rast girêdayeyê polîtîkayê şerî yê ameyê meşrûkerdişî yê. Şîyayeyê semedê şerî zêde benê, butçe semedê şarî nê, semedê şerî xerc kenê. Polîtîkaya şerî dişminî zêde kena.”

	 

	‘Prosesî verê mojna ke problem bi şer çareser nêbeno’ 

	 

	Gulserene dewam de wina vat: “Nê naqokîyê ke ameyî ciwîyayîş de rêze ra yenê vînayîş. Prosesê verê de bi qiseykerdişê aştî û çareserî dir, hedîseyê şîdet û hêrişî mîyan de derbaz bibî. Gelo do reyke bîn çareserî dest pêbikero? Çiqas no perd xurt bi, endîşeyê şîdetî zî bî zêde. Çîyê ke yenê ciwîyayîş, bi heqê merdiman û huqûqî nînê vatiş. La çi heyf bi pratîkê nê welatî de wextê aştî yena vatiş, operasyonî yenê kerdiş. Hetê ke ganî muzakere ci dir bêrê kerdiş, yenê tepiştiş. Nika ancî polîtîkaya şaş kenê. Prosesê 2013-2015ine de îqtîdar zî nê xeylê ard ziwan. Şerî dir çareserî pê nîna. No rastîyêke yo.”

	 

	‘Şar hemverê hêrişan de vejêno’

	 

	Gulserene tewr peyîn wina vat: “Şar hemverê hêrişan vejêno. Dewlete goreyê berjewendîyanê xo têgêrena. Fîlîstîn de bi serrêke hêriş est o. Ganî persê, çira hemverê kurdan de bêvengî, çira semedê fîlîstinîjan yeno qiseykerdiş? Wexto ke berjewendî çinbê, bi pêro samîmîyetî hemverê şerî vejênê. Ewro hemverê Fîlîstînî, hemverê kurdan de do siba zî hemverê neteweyê bînan de eynî nêzdîbîyayîş bibo. Planan serê berjewendîyan kenê. La merdimî reaksîyonê xo hemverê nê de anê ziwan. Ma do babeta heqê merdiman de, binpaykerdişê heqan de hişyarkerdişê mekanîzmayê neteweyî û mîyanneteweyî de, xebatê xo dewam bikerê.”