Pelşîn Çetînkaya

 

AMED - Sabuha Akdaga DEM Partîye ra bale ant serê hêrişê ke îqtîdar bi destê qeyûman bajarê Kurdistanî de pê ano û da zanayîş ke do weçînayîş de qeyûman bişirawo. 

 

Mabenê serranê 2016-2019î de îqtîdarê AKPyî qeyûm tayînê bajarê kurdan kerd û bi tayînkerdişan reyde texrîbatê girdi vejîyayî raşte. Bi taybetî dezgehê cinî, kultur û dezgehê ke xizmetê komelî kenê, ameyî girewtiş û bi deste qeyûman polîtîkayê asîmîlasyonî Kurdistan de ameyî rayîr ra berdiş. 

 

Endama Meclîsê Partîya Têduştî û Demokasîyî yê Şaran (DEM Partî) Sabuha Akdage derheqê rolê qeyûman ê asîmîlasyonî de qisey kerd.

 

‘Şar ame asîmîlekerdiş’ 

 

Sabuhaye da zanayîş ke serra 2016î ra heta nika seba heme şaredarîyê ke bi rayê şarî ameyî destfînayîş qeyûm ameyî tayînkerdiş û vat: “Texrîbatê qeyûman merkez û qezayan de zaf zêde yo. Bi taybetî Kurdistan de tabelayê kurdî ameyî warardiş û xîret kenê ke astengîyan bîyarê vernîya heme komeleyê kulturî. Qeyûm bi bêusûlî û texrîbatan asîmîlasyonêk cidî keno. Şaredarîyê qeyûmî heta nika semedê şarî tu xizmet nêkerd. Tena çîyê xapênayîşî kerd. Seba xebatê ma pereyî ameyî xerckerdiş.” 

 

Şirnexê de texrîbatê qeyûmî 

 

Sabuhaye dewamê qiseykerdişê xo de wina vat: “Şirnex û qezayanê ci de şaredarîyê qeyûmî derheqê şarî de tu xizmetêk nêkerd. Xizmetê înan asîmîlasyon bî. Xebatê rayîr û derheqê dormeyî de tu çîyêk nêmend kerdî. Qeyûman pereye şaredarî pêşkêşê hetgiran kerd. Cizîr de dest ronîya serê awanîyê kehenî yê kurdan. Nê cayê tarîxî texrîb kerdî. Polîtîkayê şerê taybetî vistî dewre. Bi nê polîtîkayan tiryakî û fuhuş ciwanan ser de ferz kerdî.” 

 

Name bedilnayî 

 

Sabuhaye dîyar kerd ke qeyûm xeylê bajaran de nameyê dew û taxan ê kurdî bi tirkî bedilna û Şirnex de zî nê caardişan pê ard. Sabuhaye ard ziwan ke amancê înan bi nê caardişan no yo ke şarê kurdî ziwan û raştîya înan ra dûrî bikerê.

 

‘Hêrişê destkewtişanê cinîyan kerdî’ 

 

Sabuhaye qiseykerdişê xo wina dewam kerd: “Ma vera binpaykerdişê asîmîlasyonî yê qeyûman de sere nêronenê. Cayo ke ez şina de xebata asîmîlasyonî û amancê înan qet nêameyê ca. Şar wayîrê ziwan û kulturê xo vejîyeno. Herêmê bînan de zî rewşe wina ya. Şarê ma na babete de hîsin o. Qeyûm raşteyê cinîyan de texrîbatêk gird kerd. Bi deste qeyûmî dezgehê cinîyan ameyî girewtiş. Seba ke ma nê dezgehan reyna bikerê xizmetê cinîyan û şarî ma do xebatan rayîr ra berê.”

 

‘Vera texrîbatan têkoşînê ma do dewam bikero’ 

 

Sabuhaye wina peynî kerd: “Ma babeta ke do qeyûman bierşawê de îdîayin ê. Ma do 31ê Adare de qeyûman bierşawê. Dimayê qeyûman xebata ma ya ewil do seba kultur û ziwanê kurdî bibo. Tabî qet şik çin o ke raşteyê bînan de zî do xebatî bêrê kerdiş. Ma do tabelayê kurdî newera bidaliqnê. Dimayê ke şaredarî bêrê girewtiş do têkoşînê bi qeyûman reyde dest pêbikero.”