Wezîrîya Edaletî 3 aşmî yo cewab nêdana muracatê seba Îmralîyî yê ÎHDyî

  • 10:56 11 Sibate 2024
  • NAROJANE
 
Dîlan Babat
 
ANQARA - Hemverfeka Komîsyonê Zîndanan a ÎHDyî Nuray Çevîrmene da zanayîş ke 29ê Teşrîna Peyêne de seba ke heyetêk xoser bierşawê Îmraliyî muracatê wezîrîya edaletî kerdî la tu cewabêk nêameyo dayîş. Nuraye da zanayîş ke problemê kurdî û tecrîd girêdayeyê yewbînan ê û beno sebeb ke zîndanan de binpaykerdişê heqan bêrê ciwîyayîş. 
 
Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan Îmraliyî de binê tecrîdê giran de yeno tepiştiş û 35 aşmî yo tu xeberêke ci ra nîna girewtiş. 10ê Teşrîna Verêne de bi sloganê "Abdullah Ocalanî rê azadî problemê kurdî rê çareserîya sîyasî" kampanya dîya destpêkerdiş. Çarçeweya kampanyaye de tepişteyî 27ê Teşrîna Peyêne ya 2023yî de dest bi grevê vêşanîye kerdî. Dima ra keyeyê înan zî teber de dest bi Nobeta Edaletî kerd. 
 
Cehdkerdişê rêxistinê heqê merdiman û huqûqî yê vera tecrîdî dewam keno. Komeleya Heqanê Merdiman (ÎHD) 29ê Teşrîna Peyêne ya 2023yî de seba ke heyetêk xoser bişirawê Îmraliyî muracatê Wezîrîya Edaletî û Komîteya Vernîgirewtişê Muameleyo Xirab û Îşkenceyî ya Ewropa (CPT) kerd. Her çend ke 3 aşmî serê muracatî ra derbaz bibo zî hema tu cewabêk nêameyo dayîş. 
 
Hemverfeka Komîsyonê Zîndanan a Komeleya Heqanê Merdiman (ÎHD) Nuray Çevîrmene derheqê babete de ercnayîş kerd. 
 
‘Tecrîd açarîyayo îşkence’ 
 
Nuraye dazanayîş ke tedaya îqtîdarîyan her tim est bî û no demêk dergo ke serê şarê kurdî de tecrîd pê yeno. Nuraye wina vat: “Esasê nê de Îmraliyî de serê Abdullah Ocalanî de tecrîdêk giran est o. Xeylê reyan vera nê caardişan de zîndanan de grevê vêşanîye ameyî kerdiş. 2018î de destpêkerd û serra 2019î de peynî bî. 2020î de reyna destpêkerd û 2021î de qedîya. 290 rojî yo zî dewam keno. Grevo ke 2018î de dîyabî destpêkerdiş û 2019î de qedîyabî ra dima Abdullah Ocalanî reyde çend pêvînayîş ameybî kerdiş û reyna tecrîd dewam kerd. 35 aşmî yo tu xeberêke Abdullah Ocalanî ra nîna girewtiş. Na rewşe tu cayê dinya de nîna qebulkerdiş. Huqûqê Tirkîya ganî seba her kesî pê bêro. Pêkerdişê mîyannteweeyî de heqê merdiman kewto binê garantî. No heq Tirkîya de zî kewto binê garantî. La çi heyf o ke heq seba tay kesan pê nîno. Îmraliyî de huqûqêk di hetin est o. Ma yê negatîf vînenê. Ganî bi lezkî no tecrîdo giran bêro wedaritiş.” 
 
‘Tecrîd û problemê kurdî girêdayeyê yewbînan ê’ 
 
Nuraye dewamê qiseykerdişê xo de nê çîyan vat: “Problemê kurdî girêdayeyê tecrîdî yo. Nika zîndanan de tepişte di taleban anê ziwan. Çalakîya înan seba demokratîkbîyayîşê welatî ya. Eke cewab seba waştişanê tepişteyan bêro dayîş do xeylê têmîyanî raşte ra wedarê. Seba aştîya komelî ganî gam bêro eştiş û tecrîd bêro wedaritiş. Tecrîdê Îmralî ewro serê heme komelî û zîndanan de tesîr viraşto. Zîndanan de bi hawayêkê zelal yeno dîyîş. Serê tepişteyan de tecrîdêk est o. Zîndanê Tîpê S û Y yî de sîstemê hucreyan de tepişte bi hawayêkê huşk yenê îzolekerdiş. Hemverê rih û fîzîkî yê tepişteyan de hêrişêk gird est o. No heme zîndanan de est o. Tepişteyê 30 serrî yo tepişteyî serbest nînê verdayîş. No heme girêdayeyê konjokturê sîyasî yo.”
 
Ne CPT ne zî wezaretî ra cewabêk çin o! 
 
Nuraye qiseykerdişê xo yê peyênan de da zanayîş ke seba pêvînayîşî muracatê Wezîrîya Edaletî kerdî la ne cewabêk pozîtîf ne zî negatîf nêgirewtî û wina qedêna: “Ma ni rêxistinê huqûqû reyde muracatê CPTyî kerd. La zemînê dîyalogî ra remenê. Coka ra muracatê ma nînê cewabkerdiş. Muracatê ma yê derheqê grevê vêşanîye do dewam bikerê. Tabî qet şik çin o ke do remayîşê înan yê zemînê dîyalogî peynî bibo. Lazimî bi nê çî est o. Ganî no bêro fehmkerdiş. Xebatê ma yê taqîpkerdişê binpaykerdişê heqan dewam keno.”