Nazlıcan Nûjîn Yildiz

 

ÎZMÎR - Platformêk çapemenîya komelkî de belgefîlmê bi nameyê ‘Adnan’ ame weşanayîş û belgefîlm de sereka TTByî û pispora Tibê Edlî Şebnem Korur Fîncanciye hedef ameye mojnayîş û xîret kerdî ke îşkence meşru nîşan bidê. Endama Odeya Tabîban a Îzmîrî Selma Gungore derheqê babete de qisey kerd û da zanayîş ke ganî kesê ke bêrê sucdarkerdiş ê ke îşkence kenê, bibê. 

 

Rojanê verênan de serê platformê çepemenîya komelkî YouTubeyî de, hetê 140Journos ra belgefîlmê bi nameyê ‘Adnan’ ame weşanayîş û belgefîlm de Sereka Konseya Merkezî ya Yewîya Tabîbanê Tirkan (TTB) û pispora tibê edlî Şebnem Korur Fîncanciye hetê kesê ke qisey kenê ra bi eşkera hedef ameye mojnayîş. Şebneme semedo ke îşkenceyo ke bi kesê binê îşkenceyî de ameybî kerdiş, kerdbî rapor, belgefîlm de yena sûcdarkerdiş û yeno îdîakerdiş ke Şebneme semedê xurtbîyayîşê rêxistina sûcî ya Adnan Oktarî hetkarî kena. Yew nuqtaya bîn a ke bale ancena zî kesê ke qala Şebneme kenê, vanê Şebneme femînîst û çepgir a. 

 

Derheqê babete de endama Odeya Tabîban a Îzmîrî Selma Gungore ajansê ma rê qisey kerd û da zanayîş ke se beno wa bibo îşkence nêeşkeno bêro meşrukerdiş.

 

 ‘Îşkenceyo ke dewlete seba xebergirewtişî kena zî sûc o’ 

 

Selma ard ziwan ke îşkenceyo ke bi destê merdiman yan zî hetê dewlete ra esasê amancêk de yeno kerdiş, caardişêk xirab o. Selma wina vat: “Kesê ke îşkence kenê sûc kenê û dewlete semedê xebergirewtişî îşkenceyan kena û nê caardişî heme hetan ra sûc ê. Destê dewlete de seba nimitişê nê sûcî xeylê îmkanî est ê. Hêzê polîsan est o, no îmkanê cigêrayîşî yo. Dozgerî biwazo goreyê xo înan wezîfedar keno û wayîrê îmkanê ke bivejno raşte yo. La herinda ke nê bêrê kerdiş îşkence kenê û îfadeyê merdiman gênê. Çi heyfo ke bi serran o nê çîyî welatê ma de pê yenê.” 

 

Selma qiseykerdişê xo wina dewam kerd: “Semedo ke na rewşe yena zanayîş hem Tirkîya de û hem zî dinya de seba ke kes nezaret de îşkence nêvîno, verê destbendkerdişî û dimayê destbendkerdişî kesî benê nêweşxane, dermankerdiş yeno kerdiş. No caardiş semedo ke îşkence bivejîyo raşte û vernîya îşkenceyî bêra girewtiş yeno kerdiş. Ma nêeşkenê vajê îşkence çin o. Tirkîya de no metod timî yeno kerdiş, herinda ke sûc bivejîyo raşte, bi îşkence îfade yeno girewtiş û yeno cezakerdiş. La ma vanê ke bi sûc, sûc nêeşkeno bêro cezakerdiş. No raşt nîyo.”

 

 ‘Xîret kenê ke îşkence meşru bikerê’ 

 

Selma dîyar kerd ke îşkence vera merdimî çîyo ke nêkerdo zî eşkenê qebul bikero û coka ra raporê hekîman ê ‘îşkence dîyo’ sûcê kesê ke îşkence kerdî vejeno raşte û îfadeyo ke ameyo girewtiş zî tu raştîya ci çin o. Selma wina dewam kerd: “Tîya de çîyo ke ganî bêro kerdiş cigêrayîşê hêzê edlî baş bêro kerdiş. Ganî belgeye ferz bêrê destfînayîş û destûrê ferz bêrê dayîş û qeydê sûcî wina bêro awankerdiş. La qeydê sûcî yê ke xo tena pişnenê îfadeyan est ê. Dewayê kesê sey Adnan Oktarî de wexto ke belgeyêk sey ‘îşkence dîyo’ bêro dayîş, xîret yeno kerdiş ke babetêk winasî ke wijdanê merdimî aciz keno bêro şuxilnayîş û îşkence meşru bêro mojnayîş.”

 

‘Êyê ke ganî bêrê sûcdakerdiş yê ke îşkence kerdê’ 

 

Selma ard ziwan ke na rewşe nêeşkena bêra qebûlkerdiş û vat: “Çîyo ke Adnan Oktar bi cinîyan keno, çiqas wijdanan nêrehet keno, bi îşkence îfade girewtiş zî hende wijdanê merdiman nêrehet keno û ganî no zî sey sûc bêro vînayîş. Tîya de sûc hekîmê ke rapor dayê nê û sey nimûne Şebnem Korur Fîncanci nîya. Yê ke raste rast îşkence kerdê sûcdar ê. Îşkence bi kamî yeno kerdiş wa bêro kerdiş, ganî nêro meşrûkerdiş. Şebnem Korur Fîncanci zor hêzê asayîşî kerda ke derheqê Adnan Oktarî de delîlê lazimî kom bikera, raporêke wina amade kerda. Şebneme tîya de hekîman rê bîya nimûne. Şebneme cinîyêke femînîst a. Paştdayîş daya têgêrayîşê cinîyan û têgêrayîşê weşîya cinîyan. Şebneme babeta tedayê serê cinîyan de semedê amadekerdişê belgeyan xebatê tipê edlî kerda.”