Gever de serrgêra qedexeyê 79 rojan dewam kerd

  • 14:23 13 Adare 2024
  • NAROJANE
 
Rabîa Onver
 
COLEMÊRG - Gever de bi îlankerdişê ‘rayîrberîyê xoserî’ reyde qedexeyê tebervejîyayîşî yê 79 rojan ke dewam kerd, 8 serrî xo pey de verda. Şarê Geverî qedexeyan de vera her tewir tedaye de têkoşîn kerd. 
 
Serranê 2015-2016î de tarîxê cîyayan de qezaya bajarî yê Sûrî yê Amedî, qezaya Nisêbînî ya Mêrdînî, qezayê Cizîr, Sîlopî yê Şirnexî û qezaya Geverî ya Colemêrgî de rayîrberîyê xoser ame îlankerdiş. Nê prosesî de xeylê reyan qedexeyê tebervejîyayîşî ame îlankerdiş. Gever bi têkoşîn û xoverdayîşê xo 8 serran vera heme polîtîkayan, vera polîtîkayê şerî sere çewt nêkerd. 
 
Qedexeyê çalakî û bernameyan 8 serrî yo dewam keno 
 
 
Gever de 13ê Tebaxa 2015î de Meclîsê Demokratîk ê Geverî rayîrberîyê xoser îlan kerd. Dimayê îlankerdişî xoverdayîşî 5 reyan qedexeyê tebervejîyayîşê teberî ame îlankerdiş. 10ê êlula 2015î de bi yew roje, dima ra aşma teşîrîna peyêne de 3 roje, 7ê Kanûne de zî yew roje qedexe ame îlankerdiş. Dima ke Yewîya Pawitişê Sivîl 1ê Sibata 2016î de awanbîyayîşê xo îlan kerd, qedexe ame dergkerdiş. 13ê Adare ra heta 30ê Gulana 2016î qedexeyê 79 rojan ame îlankerdiş. Dimayê nê qedexeyan dewam kerd û heta 31ê teşrîna verêne dewam kerd. Qedexe dimayê 151 rojî peynî bî û serê qexexeyan ra 8 serrî derbaz bî. 
 
Hema şopê ê wextan xeylê taxan de est o 
 
Qedexeyê 79 rojan de taxê Cumhuriyet, Gungor, Orman, Kişla, Mezarlik, Yeşîldere û Diza de pêrodayîşê şîdetin ameyî ciwîyayîş. Rayîrê qezayê Şemzînan û Rubarok, bajarokê Bajêrgê ameyî girewtiş. Dewê Vezîrava, Mexsudava, Elver, Peylan, Darê, Pîrzala, Sekran, Navdiyan, Bagrêge û Xalane zî nesîbê xo qedexeyan ra girewtî. 
 
Polîtîkayê şerê taybet zêde bî 
 
 
Gever de bi taybetî dimayê 2016î polîtîkayê şerê taybetî vejîyayî merheleya cor. Dimayê qedexeyî asîmîlasyon, tîryak, bahîs û fuhuş zêde bî. Sîstem cinîyê ciwane ver bi fuhuşî ra berd, tutî kewtî çalê tîryakî. 
 
Goristanî ameyî texrîbkerdiş 
 
Îqtîdaro ke xoverdayîş û wayîrvejîyayîşî hezm nêkerd dest bi hêrişan kerd. Polîsê têgêrayîşê taybet bê maben hêrişê goristanan kerd. Serê dêsanê goristanan de nuşteyê ‘leş’ ameyî nuştiş. 7 reyan goristanî ameyî texrîbkerdiş. Goristanê bêkesan de xeylê cenaze est ê. Prosesê xoverdayîşê rayîrberîyê xoserî de zafane endamê YPSyî, mîyanê ci de sivîl zî est bî. Pêro pîya 90 kesî dinyaya xo bedelnayî. Goreyê raporê ÎHDyî prosesê qedexeyî de 78 cenaze berdî Dezgehê Tibê Edlî yê Erziromî û 2016î de 25 teslîmê keyeyî ameyî kerdiş. 53 kes zî goristanê bêkesan ê Erziromî de ameyî definkerdiş. 
 
3 hezar û 637 awanî ameyî rewşa ke nêeşkê bêrê şuxilnayîş 
 
 
Goreyê raporo ke dimayê qedexeyî ame weşanayîş, dewa Mexsudava zî tede 5 hezarî ra zêde awanî ameyî rewşa ke nêeşkê bêrê şuxilnayîş. Raporê Odeya Muhendîsê Înşatî de 3 hezar û 637 awanî rewşa ke nêeşkê bêrê şuxilnayîş. 
 
Polîtîkayê serê ciwanan 
 
Colemêrg û qezayanê ci de qedexe yeno îlankerdiş. Dewan de bê mabên ‘herêmê qedexekerde’ yenê îlankerdiş û ezîyet bi dewijan yeno kerdiş. dekewtişê dewan yeno qedexekerdiş. Kişta înan de dewijan hepsê keyeyî kenê û sereştişê keyeyan yeno kerdiş. Her çend ke 8 serrî derbaz bibo zî hema teda û îşkence dewam keno. Qet şik çin o ke polîtîkayê tewr giran serê ciwanan de pê yenê. 
 
 
Şar rayîr nêdano polîtîkayê şerî 
 
Şopê şer û pêrodayîşê ke ameyî ciwîyayîş hema zî dewam kenê. Wexto ke merdim raşteyê ke xoverdayîşê pîlî tede est bî ra derbaz beno, rojê verêne yenê vîrê merdimî. Herême de vera polîtîkayê ke yenê rayîr ra berdiş, 7an ra heta 70î her kes têkoşînê xo rayîr ra beno û rayîr nêdano şerê taybetî.