Gelo do dimayê 19 serran problemê şarî çareser bikerê?

  • 11:28 26 Adare 2024
  • NAROJANE
 
Rojda Aydin
 
AGIRÎ - Seba vetişê qumî kinitişê taxe, vengkerdişê quman ê serê rayîrî, tedbîrgirewtişê bi desan çalê serakerde, komkerdişê eşteyê dormeyê çemî û vengkerdişê stargehê kutikan ê mîyanê taxe problemê yewine yê taxa Fatîhî yê Agirî yê. Nê caardişî polîtîkayê şaredarîyê AKPyî yê hemverê Kurdistanî bi zelalî rafîneno verê çiman. 
 
Agirî de îqtîdarê AKPyî ke 19 serrî û nîme yo ke şaredarî rayîr ra beno, heta ewro seba hemwelatijan tu çîyêk nêkerdo. Problemê bîyaye zî çareser nêbenê û kişta nê de zî bajar de talanêke pîl pê yeno. Her taxe de bi taybetî problemê rayîrî yeno ciwîyayîş. Nê taxan ra yew taxa Fatîhî ya Agirî ya. 
 
Weçînayîşê herêmî yê serra 2009î de AKP ke şaredarî bi dest fîna Hasan Arslan bî serekê Şaredarîya Agirî. Hasano AKPyî taxa Fatîhî de projeyêk qeseyê cayêk 30-40 donim erd serî de serexanêyek bi bîyogazî yê zibilê heywanan do biviraştêne. Nê cayî de awanîyêk 4 katin seba kesê xebatkar û kelepulan ame viraştiş, la proje nêame temamkerdiş. Weçînayîşê herêmî yê 2014î de zî Partîya Aştî û Demokrasîye (BDP) ke şaredarîye bi dest fîna waşt ke nê projeyî temam bikero, la serra 2016î de qeyûm ame tayînkerdiş û no proje nîme mend. Weçînayîşê 2019î de AKP reyna weçînayîş girewt û sey serek Savci Sayan ame weçînayîş. 
 
Projeyê serayî nêame temamkerdiş 
 
 
 
No projeyo ke nîme mend Savci Sayan zî temam nêkerd û terke qederê xo kerd. Savci yê AKPyî ke proje nêviraşt herinda nê projeyî de stargehê kutikan viraşt. Sewbîna ber û şibakê awanîya 4 katin û dormeyê seraya ke do biameyêne viraştiş ke telan ameybî piştiş hetê xurdecîyan ra ame xerepnayîş. Hemwelatijê taxe reaksîyon mojnayî ke do stargehê kutikan ke mîyanê taxe de ameyo viraştiş mîyanê demî de bibo sebebê nêweşîyan. 
 
Serê çalê ke ameybî akerdiş nêameyo girewtiş 
 
 
Dekewtişê taxe de cayo ke do projeyê sera biameyêne viraştiş de tabelayê “Semedo ke do xebatê peyzajî bêrî kerdiş, rijnayîşê hafrîyatî qedexe yo. Hemverê kesê ke birijnî de do tespîtê kamerayî bêro kerdiş û ceza bêra dayîş” ameyo daliqnayîş. La reyna zî qeyûm xo bi xo qerar nas nêkeno cayo ke tabela ameyo daliqnayîş eşteyê xo rijneno. Goreyê malumatê ke hemwelatijan ra ameyî girewtiş cayo ke do sera bêro viraştiş de nika kepçe est ê û kinitiş kenê. Semedo ke kepçeye ke taxe de xebetîyenê qum vejenê taxe de bi desan çalî virazîyayî. Çalê ke ameyî kinitiş zî nêameyî girewtiş û xo na rewşe xo reyde tehluke ana. 
 
 Wexto ke weçînayîş yeno xizmet yeno vîrê înan
 
 
 Ame vatiş ke weçînayîşê pêroyî yê 14ê Gulana 2023yî ra heta nika tîya de xebata kinitişî yeno kerdiş û qumo ke yeno vetiş taxan de seba rayîrî yeno şuxilnayîş. Bi nizdîbîyayîşê weçînayîşê herêmî reyde bi kepçeyan reyna qum taxe ra yeno vetiş û benê taxanê bînan. Şaredarîya AKPyî ke heta ewro tu xizmetêk şarî rê nêkerda, tena wextê weçînayîşî de şar yeno vîrê înan. 
 
Çem mîyanê eşteyî de yo! 
 
 
Heto bîn de zî pêro kiştê çemo ke herikîyeno mîyanê eşteyî de mendo. Vera tabelaya ke ameyo daliqnayîş zî hem şaredarî û hem zî hetê hemwelatijan ra dormeyê çemî û qeraxê ci de hafriyat û eşte yenê rijnayîş. Nê semedî ra taxe de boyêk giran est a û xo reyde nêweşîyan zî ana. Awa çemî herikîyena Çemê Eresî û tutî wexto ke hamnan beno germ vera kewenê awe. 
 
Seba tutan tehlukeyê pîl 
 
 
Hemwelatijê taxe na rewşe ra gerreyinî, muracatan kerdî la problemê taxe reyna zî nêameyî çareserkerdiş. Awankerdişê stargehê kutikan ê mîyanê taxe de, seba vetişê qumî kinitişê taxe, vengkerdişê quman ê serê rayîrî, tedbîrgirewtişê bi desan çalê serakerde, komkerdişê eşteyê dormeyê çemî û vengkerdişê stargehê kutikan ê mîyanê taxe problemê yewine yê taxa Fatîhî yê Agirî ra ya. Nê caardişî polîtîkayê şaredarîyê AKPyî yê hemverê Kurdistanî bi zelalî rafîneno verê çiman.