'Binê nameyê demokrasî de dîktatorî yeno rayîr ra berdiş’

  • 12:22 5 Nîsane 2024
  • NAROJANE
 
 
Melek Avci
 
MÊRDÎN - Dimayê weçînayîşê herêmî, aktivîsta xerîbe û pawitoxê heqanê merdiman raporê xo yê çimdarîye yê Ewropaye rexne kerdê û vat: "Kurdî seba ke 4 serrê bîn îradeyê xo teslîm nêkerê qerardar bî. Vera hende çîyan de ganî Ewropa zî êdî vengê xo berz bikero.” 
AKP weçînayîşê herêmî de vînîbîyayîşêk pîl da, no vînîbîyayîşî zî qebûl nêkerd û xîret kerd ke îradeyê şarê kurdî xesp bikero. Xîretkerdişê mazbataya Hemşaredarê Bajarê Pîl ê Wanî Abdullah Zeydanî dest ra ame girewtiş û dima ra çalakîyê xoverdayîşî dest pê kerdî. Raşteyê mîyanneteweyî ra bigêrê her ca de netîceyê weçînayîşî de ercnayîşî ameyî kerdiş. 
 
Ancî vejîya raşte ke kurdî bi rêxistinê sîyasî bawer nêkenê 
 
Aktîvîsta cinîyanê kurdan ê Rojhelatî Schî.lan Kurdpoore derheqê prosesî de ercnayîşê xo kerd û vat: “Çîyê ke deme peyênan de Wan de ameyî kerdiş, lezkîya lazimîya xoserîya vakurê Kurdistanî nîşan dano. Vera kurdê ke heqanê xo pawenê îmkanê înan destê înan ra yeno girewtiş. Abdullah Zeydan dimayê weçînayîşî bi hawayêkê kêfî wezîfe ra ame girewtiş. No nimuneyê peynî yê tedaya serê kurdan bî. Na rewşe mojnena ke şarê kurdî bi rêxistinê siyasî nêeşkena bawer bikera.” 
 
 Weçînitoxê neqlkerde nêameyê cigêrayîşkerdiş 
 
Endama Komîteya Paştîdayîşê Kurdistanî û nuştoxe Sarah Glynne vat: Çîyê ke ma weçînayîşê Tirkîya de dî, ecebin û balkêş bî. Ma her çî baş dî. Seke yeno zanayîş weçînayîşê 2019î de 6 hemşaredarê HDPyî wezîfe ra ameyî girewtiş û prosesêk winasî ame ciwîyayîş. Şaredarîyê bînî rê zî qeyûm ameyî tayînkerdiş. La reaksîyonê na rey cîya bî. Îtîrazê CHP û sîyasetmedarê bîn zaf weş bî. Lazimîya Tirkîya hîna zêde bi nê reaksîyonan est a û çalakîyan est a. Babeta bi hezaran weçînitoxê neqlkerde est bî. La çi heyfo ke serê na babete de baş nêvindertî.” 
 
Raporê Ewropa û yê ma seyyewbînan nîyo 
 
Sekreta pêroyî ya Basta Swîsre (Basels Starke Alternative) Franziska Stiere: Wan de DEM Partî heme herêm girewt. Dewleta Tirke seba ke nê weçînayîşan nas nêkera darbe pê arde. Merdim herikîyayê raşteyan û şarê kurdî seba îradeyê xo tepîya bigêro bi qerar bî. Vera înan de ganî Ewropa vengê xo berz bikera. Konseyê Ewropa roja dişeme çimdarîyê xo pare kerd û vat weçînayîş baş ameyo organîzekerdiş û ganî hemverê îradeyê weçînitoxî de rêzdarî bibo. La no çimdarîyê înan bi çimdarîyê ma reyde keweno nakokî. Ma ekse ci dî. Yewine çîyo ke baş ameybî organîzekerdiş bi otobusan neqlkerdişê weçînitoxan bî. 
 
Avûkata mîyanneteweyî Eva Schonvelde ya ke heyeto ke ame Tirkîya de va girewtêne vat: Tirkîya de hukmat weçînayîş vînî kerd. Bajarê kurdan zemî qezenc kerd. No ma kêfweş kerd. La hukmat xîret kerd reyna qeyûman tayîn bikero. No mi şaş verda. Qeyûm yew nimuneyê mudaxaleyê hukmatê Erdoganî yo.