Elfazi Toral

 

STENBOL  - Sultan Bozkurt, yek ji Dayikên Aştiyê yên Stenbolê ku beşdarî civîna komîsyonê bû, got, "Ger di nava vê pirsgirêka  100 salî de ez hîn jî nikarim xwe bi zimanê xwe îfade bikim, ev tê vê wateyê ku pirsgirêk hîn jî pir cidî û kûr in. Ji ber vê yekê, berî her tiştî, em dixwazin şert û mercên Birêz Ocalan werin başkirin. Kurdan gav avêtine, niha dora dewletê ye."

 

Bi destpêkirina Pêvajoya Aştî û Civaka Demokratîk re, Komîsyona Hevgirtina Neteweyî, Xuşk -Biratî û Demokrasiyê li Parlamentoyê hate damezrandin. Komîsyonê di 20'ê Tebaxê de li Dayikên Aştiyê û Dayikên Şemiyê guhdarî kir. Dayikên Aştiyê yên ku di civînê de amade bûn, dixwestin bi Kurdî biaxivin, lê axaftina wan ji hêla Serokê Komîsyonê Numan Kurtulmuş ve hate astengkirin. Sultan Bozkurt, yek ji Dayikên Aşstiyê  yên Stenbolê ku tevli komîsyonê bû li ser komîsyonê şîrove kir.

 

Sultan Bozkurt got, "Dema ku komîsyon hat damezrandin, me rabirdû bi bîr anî. Ev pêvajoyên aştiyê sê caran çêbûn. Hevalên ji Ewropayê wê demê vegeriyan. Gava ku ew gihîştin wan girtin. Bi banga Rêber Apo, gerîla çekên xwe danîn. Gerîla hatin Xabûrê. Dema ku ew gihîştin deriyê Xabûrê, mirov ji Amedê hatin Xabûrê. Yên ku hatin wê demê yan hatin girtin û hinkek ji wan jî ji neçarî reviyan ewropayê. Pêvajoya Dolmabahçeyê di sala 2013'an de dest pê kir. Rêber got ku divê ew di nav gel de bigerin. Dema ku maseya Dolmabahçeyê hate hilweşandin, me wekî Dayikên Aştiyê yên Stenbolê 18 mehan li wir çalakiya rûniştinê li dar xist. Piştre wan çalakiya me jî asteng kir. Di Cotmeha 2024'an de, Bahçelî bang li Abdullah Ocalan kir ku were parlementoyê, li ser navê DEM Partiyê biaxive û mafê xwe yê hêviyê bi kar bîne. Piştî ku Bahçelî ev bang kir, hêvî di dilê me de çêbû. Min got, heke ev dewlet nekeve rewşek dijwar, Bahçelî dê vê bangê neke. Birêz Öcalan di 27ê Sibatê de bersiv da. Wî bang li gerîla kir ku xwe fesih bikin. Gerîla heta roja îro li kêleka Birêz Abdullah Ocalan sekinîne."

 

'Pirsgirêk di parlementoyê de têne çareserkirin'

 

Sultan Bozkurt diyar kir ku Pêvajoya Aştî û Civaka Demokratîk a ku ji hêla Abdullah Ocalan ve hatiye destpêkirin ne tenê ji bo gelê Kurd e, lê ji bo hemû gelên bindest e. Sultan Bozkurt diyar kir ku pirsgirêkên cîhanê dikarin bi manîfestoya Abdullah Ocalan werin çareserkirin. destnîşan kir ku tevî hilweşandina PKK'ê jî, êrîş berdewam dikin û dewletê hîn jî gavên berbiçav neavêtine. Sultan Bozkuş wiha berdewam kir, "Gerîlayan çekên xwe şewitandin. Dema ku wan çekên xwe şewitandin, wan bi sembolîk nîşan dan ku çek êdî ne kêrhatî ne. Piştî vê pêvajoyê, komîsyonek hate damezrandin. Birêz Ocalan her gav ji bo avakirina komîsyonek di parlementoyê de parêzvanî kir. Ji ber ku pêvajoyên çareseriyê tenê di parlementoyê de çêdibin. Parlemento îro dewletê temsîl dike. Tenê li wir ev pirsgirêk dikare were çareserkirin. Hemû biryar di wê parlementoyê de têne girtin û çareserî li wir e. Dema ku wî ev got, komîsyonek hate damezrandin. Avakirina komîsyonê, bi kêmanî hinekî, hêvî da me dayikan. Bi hêvî me, ev serdem dê aştiya rastîn bîne."

 

'Em xwediyên vê dozê ne'

 

Sultan Bozkurt, li ser hevdîtina Dayikên Aştiyê bi komîsyonê re şîrove kir û got, "Me peyamek wergirt ku me teşwîq dikir ku em biçin parlementoyê. Ew peyamek bû ku sê dayik hewce ne ku bi komîsyonê re hevdîtin bikin. Dema ku komîsyon hate damezrandin, me, dayikan, got ku em dixwazin di vê komîsyonê de bin. Ji ber ku dayik ew kes in ku bandorên şer û aştiyê bi çavên xwe dibînin û hîs dikin. Lê wan dayik negirtin komîsyonê. Dema ku wan gazî me kir û ji me xwest ku em werin hewl da ku fikarên xwe rave bikin. Me dixwest rastiya meseleyê diyar bikin û di nav de bin. Em dayikên zarokên Kurd in. Zarokên dayikên leşkeran şehîd dibin, lê dilê wan ne wekî dayikên Kurd şikestî ye. Ew rastî vê astê zilmê nehatin. Zarokên wan di bin navê 'terorîzmê' de zarokên me hedef girtin. Tirk bi şîara 'divê her tişt ji bo welat bê fedakirin' tevdigerin û kesekî ji wan re jî rastî negot. Ger rastî ji gelê Tirk re bihata gotin, wê bi gelê Kurd re dewletek ava bikira. Me bi hev re Komar ava kir. Me ji bo hebûna xwe her tiştê xwe feda kir. Ji ber wê xwdiyên vê dozê em in."

 

'Me biryar da ku em bi Tirkî biaxivin da ku pêvajoyê sabote nekin'

 

Sultan Bozkurt bertek nîşanî wê yekê da ku di civîna komîsyonê de destûr nehat dayîn ku bi Kurdî biaxivin û got: "Dema ku wan em gazî komîsyonê kirin, wan nexwest ku em bi Kurdî biaxivin. Ger em li wir bi Kurdî neaxivin, em çawa dikarin biaxivin? Em her gav bi Kurdî difikirî ne. Ji ber vê divê em kurdî biaxiviya. Dema ku wan di destpêkê de got ku dê bi Kurdî were axaftin, em kêfxweş bûn. Me li gorî wê xwe guher. Dema em çûn Enqerê, wan got na. Em sê dayik bûn, û wan her yek ji me axaftina me daxistibûn 10 deqîqeyan. Wan go ku ger em bi Kurdî biaxivin ew ê qeydek negirin. Armanca me ew bû ku her çi dibe bila bibe qeydek hebe. Ger nehata tomarkirin, em ê ji Numan Kurtulmuş re çi bibêjin? Numan Kurtulmuş axaftina bi Kurdî li me qedexe kiribû. Min got em ê li dijî vê yekê nerazîbûn nîşan bidin. An divê em bi Kurdî biaxivin an jî nerazîbûn nîşan bidin. Me nerazîbûn nîşan neda ji ber ku me nexwest pêvajoyê têk bibin. Ger pêvajo têk biçûya, ew ê bigotana ku dayikan sabote kir."

 

'Damezrênerê vê pêvajoyê Birêz Ocalan e'

 

Sultan Bozkurt pêwîstiya bi çalakiyên berbiçav parve kir û got ku divê Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di komîsyonê de cih bigire. Sultan Bozkurt got, "Birêz Ocalan damezrênerê vê pêvajoyê ye. Ji ber ku Ocalan qet tiştekî xelet nekiriye û ew ê qet neke. Gelê Kurd baweriyek mezin pê heye. Berî her tiştî, em dixwazin şert û mercên Birêz Ocalan baştir bibin. Em di nav gel de ne û ji ber ku gavên berbiçav nehatine avêtin, ew baweriya xwe bi pêvajoyê naynin. Em sê caran di van pêvajoyê re derbas dibin. Ji ber vê yekê bawerî bi dewletê tune ye. Kurdan gav avêtin û niha dora dewletê ye. Wan hîn jî girtiyên nexweş bernedane. Girtiyên me yên 30-33 salî hîn jî di girtîgehê de ne, her çend cezayên wan qediyabe jî. Divê hemû girtî werin berdan. Divê guhertin di destûrê de werin kirin. Ger zarokên me îro werin berdan, divê sibê neyên girtin. Tecrîd ne tenê li Îmraliyê ye, li her derê ye. Divê ew vê tecrîdê rakin. Ocalan, tevî ku li Îmraliyê ye, her tişt kir. Lê tevî ku dewlet in jî ew tiştek nakin. "

 

Maf, Hiqûq, Edalet…

 

Sultan Bozkurt got, "Em dibêjin maf, hiqûq, edalet. Em niha daxwaz dikin ku dewlet jî çekên xwe deyne. Werin em ji ciwan û neviyên xwe re cîhanek xweşik a aştî û wekheviyê bihêlin. Ev banga min ji dayikên Tirk re ye: Bila ew nebêjin, 'Me zarokek winda kir û bila yekî din bidin.' Welat naçe cihekî. Kesekî welat dagir nekiriye. Me ev welat bi hev re ava kiriye. Em ne dijminên Tirkan in. Li cihê ku maf, hiqûq û edalet tune be, tiştek tune ye. Erdogan dizane çawa şer bike, lê gel birçî ye. Çekên ku digire li dijî gelê xwe bi kar tîne. Berî her tiştî, ew ê nasnameya me ya Kurd qebûl bikin. Ger ew gelê Kurd paşguh bikin, gelê Kurd jî vê yekê qebûl nake. Ew êdî ji her tiştî haydar in. Divê şert û mercên Ocalan bên başkirin. Kurdan gav avêt dor ya dewletê ye."