RIHA – Riha’da "Kürtçeye yaklaşım", "Kürtçenin durumu", "Kamusal alanda anadil" ve "Yerel yönetimlerde Kürtçe" başlıklarıyla yapılan Kürt Dil Çalıştayı’nda konuşanlar, Kürtçeye dönük engellemelere tepki göstererek, Kürtçeyi her yerde yaşatma çağrısında bulundu.

 

Riha Emek ve Demokrasi Platformu ile Kürt Dili ve Kültürü Derneği, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı kapsamında “Kürt Dil Çalıştayı” düzenledi. Riha Barosu Hizmet Binası’nda bulunan Tahir Elçi Konferans Salonu’nda yapılan çalıştaya, platform bileşenlerinin yanı sıra Wêranşar Belediye Eşbaşkanı Bedriye Yorgun, siyasi parti temsilcileri ve çok sayıda kişi katıldı.

 

Çalıştayın yapıldığı salona, Kürt edebiyatçı ve aydınların fotoğraflarının yer aldığı; “15'ê Gulanê Roja Cejna Zimanê Kurdî Pîroz Be”, “Bi kurdkî qisey bi kêrê, bi kurdkî biwane, bi kurdkî binuse û bi kurdkî biciwîyê” ve “Ziman hebûn e, xweza ye, dîrok e, xwebûn e” yazılı pankartlar asıldı.

 

Birinci oturum: Kürtçeye yaklaşım 

 

Çalıştayın birinci oturumu, Haşim Yetim moderatörlüğünde "Bölgemizde ve ilimizde Kürtçenin kullanımı ve konuşucuların Kürtçeye yaklaşımı" başlığıyla yapıldı. Yetim, çalıştayın 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı kapsamında düzenlendiğini belirterek, bu tarihin anlam ve önemine dair bilgi verdi.

 

Bu oturumda söz alan Dil Bilimci Sami Tan, sahada yapılan anket verileri ışığında ilimizde Kürtçenin durumu ve konuşucuların Kürtçeye yönelik tutumları hakkında değerlendirmelerde bulundu. Mezopotamya Vakfı Yönetim Kurulu üyesi Bahoz Baran ise Huseyn Kemal'in Term romanı çerçevesinde Kürt dili ile edebiyat ilişkisini ele aldı. Oturumun son konuşmacısı yazar Haydar Diljen, dil-toplum-eğitim ilişkisi üzerine konuştu.

 

İkinci oturum: Kamusal alanda anadil 

 

“Kamusal hizmetlerde anadil kullanımının önemi” başlıklı ikinci oturum, psikolog Salih Tekinalp moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Bu oturumda ilk sözü alan Azad Gönderici, psikolojik açıdan anadil kullanımının önemine dair bilgiler paylaştı. Ardından söz alan avukat Serhat Hezer ise hukuksal haklar açısından Kürtçenin durumuna dikkat çekti.

 

Üçüncü oturum: Yerel Yönetimlerde Kürtçe

 

Avukat Ayşe Şehriban Demirel moderatörlüğünde yapılan üçüncü oturumda, yerel yönetimler ve Kürtçe konusu ele alındı. Oturumda Dilbilimci Zana Farqînî, çok dilli belediyecilik açısından Amed Büyükşehir Belediyesi'nin yaptığı çalışmalar hakkında bilgi verdi. Türkiye Cumhuriyeti’nin ret ve inkâr üzerine kurulduğuna dikkat çeken Zana Farqînî, kayyımların bu politikaları sürdürdüğünü ve ilk icraatlarının Kürtçe tabelaları kaldırmak olduğunu belirtti.

 

DEM Parti yönetimine geçtikten sonra Amed Büyükşehir Belediyesi'nin Kürtçe alanında yaptığı çalışmalardan bahseden Zana Farqînî, Amed’de Kürtçenin her yerde yaşatılması için belediyenin çeşitli projeler yürüttüğünü söyledi.

 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) önceki dönem Riha milletvekili Ayşe Sürücü ise Riha'da yerel yönetimlerin Kürtçeye yaklaşımı hakkında değerlendirmelerde bulundu. Kürt hareketinin ortaya çıkışıyla birlikte yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan Kürtçenin yeniden canlandığını belirten Ayşe Sürücü, belediyelere atanan kayyımların ilk hedeflerinin Kürtçe kurumlar olduğunu, ancak tüm baskı ve engellemelere rağmen Kürtçeye sahip çıkıldığını vurguladı.

 

Dördüncü oturum: Forum ve genel değerlendirme

 

Çalıştayın dördüncü oturumunda forum düzenlendi. Foruma katılanlar, konuşmacılara sorular yöneltti. Kürtçeye yönelik yasaklamalara tepki gösteren katılımcılar, herkese ve her yerde Kürtçeyi yaşatma çağrısında bulundu. Çalıştay, konuşmacılara plaket takdim edilmesiyle sona erdi.