AYDIN - Efeler ve İncirliova’da kurulması planlanan JES projesi için alınan ÇED olumlu kararına karşı açılan davaların sonuncusu Danıştay 6. Dairesi’nin istediği bilirkişi raporunda ÇED raporunun yeterli olmadığı kanaatine varıldı.

 

Aydın’ın Efeler ve İncirliova ilçeleri Kızılcaköy, Dereağzı ve Gerenkova Mahalleleri mevkiinde Güriş Grubu bünyesinde yer alan Gürmat Elektrik Üretim A.Ş.  tarafından yapılması planlanan Sarı Zeybek Jeotermal Enerji Santrali (JES) projesi ile ilgili olarak, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliğinin 14. maddesi gereği tesis edilen ÇED Olumlu kararına esas teşkil eden ÇED Raporu’nun yeterli olmadığı kanaatine varıldı.

 

Zeytinliklere ve yerleşim yerlerine yakın

 

Bilirkişi raporunda, Harita Mühendisi açısından değerlendirmede santralin ve ruhsat sahasının yerleşim yerlerine yakın olduğunu, dağ tarafının tamamen zeytin ağaçları ile kaplı olduğu ve bu alanın gelişme konut alanı olması nedeniyle projeyi uygun bulmadı. 

 

Yeraltı su kaynakları

 

Raporda Jeoloji/ Hidrojeoloji Mühendisliği açısından değerlendirmede 18 adet (10 üretim, 8 reenjeksiyon) sondaj kuyusu planlandığı için Nihai ÇED dosyasında bahsedilen miktarın yaklaşık 18 katı daha fazla Çamur Havuzu’na ihtiyaç olduğu belirtiliyor. Raporda, “Projenin gerçekleştirileceği alanın içerisindeki sondaj noktaları 18 adet olup her sondaj alanı 10 bin metrekare alanı kaplamaktadır. 180 bin metrekarelik alandan bitkisel toprak sıyrılacaktır. Açılan sulama amaçlı yeraltı suyu kuyuları genel olarak ovadaki alüvyon birim üzerinde açılmıştır. Bu birimde yeraltı suyu derinlikleri 50 metre civarında olduğu keşif esnasında vatandaşlar tarafından beyan edilmiştir” denilerek, yeraltı su kaynaklarının olumsuz etkileneceğinin altı çizildi.

 

‘Deprem halinde yeraltı suları kirlenir’

 

Jeofizik Mühendisliği açısından değerlendirmede, proje sahasının ilçe merkezlerine yakın olduğu belirtilerek, 3 kilometre mesafede İkizdere barajının bulunduğu ve alanın yoğun deprem riski dolayısıyla olası depremde yeraltı suyunu ve su kaynaklarına zarar verebileceği ifade edilerek, projenin uygun olmadığı kaydedildi.

 

Tarım arazileri üzerinde

 

Ziraat Mühendisliği açısından değerlendirmede projenin 1’inci ve 2’nci sınıf tarım arazilerine kurulmasının planlandığı ifade edilerek, “Bu alanlarda tarımsal üretimi gerçekleşmesini engelleyeceği ve özellikle zeytin ağaçlarının çiçeklenme dönemi olan Nisan ayı sonu ve Mayıs ayı başlarında işletmenin kuruluş aşamasında çıkacak tozun, bitkilerde tozlaşmayı engelleyerek, zeytin ağaçlarının generatif özelliklerini olumsuz etkileyeceği kanaatine varılmıştır” denildi.

 

Ne olmuştu?

 

Kızılcaköy Çevre Derneği ve Kızılcaköylüler tarafından açılan davada Aydın 1. İdare Mahkemesi “Sarı Zeybek JES (54MWe)” adlı projeye Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından verilen ÇED olumlu kararını iptal etmişti. Mahkeme kararına proje dosyası üzerinde yapılan bilirkişi keşfi raporunu esas olarak almıştı. Mahkeme, bilirkişi raporunda yer verilen hava kirliliği verilerine ilişkin tespit ve değerlendirmeler ile yeraltı su akiferlerinin korunması için alınması gereken tedbirlerin yetersiz olduğu yönünden yapılan değerlendirmeleri göz önünde bulundurarak ÇED Olumlu kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varmıştı. Bakanlık “projede kamu yararına aykırı bir yön bulunmadığı”, şirket ise ÇED raporundaki verilerin akredite laboratuvarlarda hazırlandığı, bu nedenle yeterli olduğu gerekçeleri ile temyiz etmişti. Danıştay 6’ıncı Dairesi ise bilirkişi raporlarının alanda inceleme yapılarak hazırlanmasını talep etmişti.