Medine Mamedoğlu

 

MARDİN - İnce gümüş tellerle yapılan gümüş işleme sanatı olan telkârinin yapıldığı Midyat'ta bu meslekle uğraşan üç usta kadından biri olan Münevver Akbulut, telkâri yaparken en çok ihtiyaç duydukları şeyin sabır olduğunu söylüyor.

 

Tarihi kaynaklara göre ortaya çıkışı milattan öncesine dayanan ve Mardin’in Midyat ilçesiyle bütünleşen telkâri sanatı, hala ilgi görüyor. İnce gümüş tellerin birleştirilmesiyle yapılan gümüş işleme sanatı telkâri, sayıları azalan ustalar tarafından yapılıyor. Telkâri sanatına ilişkin okul okuyan ve eğitim alan Münevver Akbulut, ilçede telkâri ile uğraşan üç usta kadından biri. Sabır gerektiren bir iş yaptıklarını söyleyen Münevver, yaptığı tasarımlarla mutlu olduğunu söylüyor.

 

Üç usta kadından biri

 

Telkâri sanatına başlama serüvenini anlatan Münevver, "Süryanilerin 3 bin yıllık geçmişe dayanan telkâri sanatı eğitimi için üniversitede 2 yıllık eğitim aldım. İki yılın sonunda şu an proje kapsamında Midyat'ta çalışıyorum. Bize bu sanatı önce bakır üzerinden öğretiyorlar. Ondan sonra gümüşe geçiyoruz. Bu sanat ilk başlarda sadece Süryaniler tarafından ve erkekler tarafından yapılıyordu. Belli bir zamandan sonra kadın ustalar olunca kadınlar da yapmaya başladı. Ben de ilçede bu zanaat ile uğraşan üç kadından biriyim" diye vurguluyor.

 

'Gümüş tellerle kendi tasarımlarımızı yapıyoruz'

 

Çok ince detaylar üzerinden uzun uğraşlar ile telkâri ürünlerini ortaya çıkardıklarını söyleyen Münevver, bu sanatla ilgilenebilmek için sabır gerektiğini belirtmeden geçmiyor. "Telkârinin en güzel yanı istediğimiz şekillerde tasarlamak oluyor” diyen Münevver, tasarımlarda genelde Midyat'a özgü motifler kullandıklarını dile getiriyor. Münevver, “Dört yapraklı yonca, çiçek ve üzüm salkımı gibi şeyler yapıyoruz. Bunların hepsini biz kendimiz işliyoruz. Turistlerin de ilgi odağı oluyor bu işlemeler. Özellikle telkâri içindeki iç dolgu ilk defa görenlere çok güzel geliyor" ifadelerini kullanıyor.

 

'Bütün kadınlara öğretmek istiyorum'

 

Severek yaptığı bu sanatın yok olmasını istemediğine sözlerinde yer veren Münevver, yaptığı işi başka kadınlara da öğretmek istediğini belirtiyor. “Sabır” ve “ince detaylar” konusunda kadınların daha başarılı olduğunu dile getiren Münevver, şunları ifade ediyor: "Kadınlar takı ve aksesuarı erkeklere oranla daha iyi işliyor ve yapmayı seviyor. Kadınların ne istediğini de biz kadınlar biraz bildiğimiz için bu mesleği yapmak beni mutlu ediyor. Çok güzel ve ince bir sanat ama sadece sabırlı olan insanlar yapabilir. Öğrendikten sonra bunu yapmak insanı çok mutlu ediyor. Ben isteyerek bu mesleğe başladım ve şimdi severek yapıyorum. Şimdi kendim yapıyorum ama ileride başka kadınlara da öğretmek isterim. Yok olmaması gerektiğine inandığım bir sanattır.”