Şehriban Abi

 

VAN -  Bir süredir ekonomik kriz nedeniyle işsizlik artarken, koronavirüs tedbirleri kapsamında birçok işyerinin kapanması, daha fazla geçim sıkıntısı yarattı. Yaklaşık 25 yıldır terzilik yapan Rahime Sağyiğit de ekonomik krize direnerek ailesinin geçimini sağlamak için çalışıyor. Bu ayki kirasını dahi ödeyemeyen Rahime’nin dükkanı kapanma noktasında.

 

Koronavirüs salgını nedeniyle kamusal, kalabalık alanlarda bulunmama ve evde kalma çağrıları yapılırken, bu durum işsizliği de beraberinde getirdi. İşyerlerinin kapanması ile çok sayıda işçi işten çıkarıldı. Geçim sıkıntısı çeken yurttaşlar, şimdi daha büyük bir tehlikeyle karşı karşıya. Son iki yıldır ekonomik krize karşı insanlar ayakta durmaya çalışırken, bu krizden yine en çok etkilenenler ise kadınlar.

 

Bulunduğu bölge içinde göç alan bir kent olan Van’da yıllardır büyük emeklerle ayakta kalmaya çalışan sayısız kadının hikayesi var. Onlardan biri de 25 yıllık terzi Rahime Sağyiğit (55).

Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde yaşayan ancak 2016 yılında ilan edilen sokağa çıkma yasakları nedeniyle Van’a göç etmek zorunda kalan Rahime, İpekyolu ilçesine bağlı Hacıbekir Mahallesi’nde yeniden bir hayat kurmak zorunda kalıyor. Bir dikiş makinesiyle başladığı işinde giderek ustalaşan Rahime, aynı zamanda el işleri, kışlık örgütler, yelekler örüyor, yorgan ve döşek dikimiyle de ailesini geçindirmeye çalışıyor.

 

‘Her zorluğa karşı direnmem gerekiyor’

 

7 nüfuslu bir aileye bakan Rahime, sabah saat 08.00’de işbaşı yapıyor. 19.00’a kadar çalışan Rahime, ekonomik kriz nedeniyle kazandığının artık ihtiyaçlarını karşılamaya yetmediğini söylüyor. Yaşamı boyunca mücadele etmekten geri durmayan Rahime, “Yorgunluğa ve tüm zorluğa rağmen direnmem gerekiyor” diyor. 

 

Terzilik yaptığı ilk yıllarda işinin iyi gittiğini, kazancının kendisine yettiğini söyleyen Rahime, “Gelin çeyizleri, yorgan, döşek, havlu, çocuk kıyafetleri, çorap, yazma elimden ne geliyorsa yapmaya çalışıyorum. Bu kadar emek karşısında ev kirasını dahi ödeyemiyorum. Bazen bu kadar emek vermeme rağmen neden karşılığını alamadığımı düşünüyorum. Hatta dükkanı kapatmayı düşünüyorum ama sonra kendi kendime ‘bu kadar yıldır emek vermişim’ diyorum. Direneceğim en azından boş zamanımın olmaması için” ifadelerini kullanıyor. 

 

‘Bir günde fiyat 6 katına çıktı’ 

 

Geçmiş yıllara oranla ekonomik olarak çok zorlandığının altını çizen Rahime, şunları dile getiriyor: “Önceden ticaret dahi vardı işimde ama şimdi insanlar mağdur, kriz var. Önceden iğne, iplik malzemelerini çok uyguna alıyordum fakat şimdi istediğim malzemelerin hiçbirini alamıyorum. Az önce malzemeci geldi fakat eşya alacak para yoktu kasada. Bugünün kirasını ödeyemedim. Günde bazen 1 TL dahi kazancım olmuyor. Eşyaların hepsine zam geldi. Yoksulluktan, zamlardan, ekonomik krizden kaynaklı bu hastalık ortaya çıktı. Dün pazarda biber sordum 2 TL idi ama bugün gittim 11 TL olmuş. Bir günden fiyat 6 katına çıkıyor. İnsanlar nasıl geçinecek?”

 

‘Zor da olsa çalışmak önemli’ 

 

Tüm zorluklara rağmen yine de kadınların çalışmasının önemli olduğunu vurgulayan Rahime, “Çünkü kadının kendi parasını kazanması, kendisine güvenmesi gerekiyor. Kadınlar tüm bu emek sömürüsüne ve krize karşı direnmeli ve kendi ekonomisini kurmalı. Çocuklarına dilediği gibi bakmalı, erkeğin eline bakmak zorunda kalmamalı” diye ekliyor.