Ne netew-dewlet, civakek demokratîk

  • 09:04 23 Îlon 2025
  • Rojane
 
ÎZMÎR - Endama Koordînasyona Meclîsa Jinan a DEM Partiyê Besriye Tekgur, destnîşan kir ku banga Abdullah Ocalan a ji bo "Aştî û Civaka Demokratîk" bangek gerdûnî ye. Besriye Tekgur diyar kir ku bidestxistina aştiyê dê li Rojhilata Navîn veguherînek mezin çêbike û got: "Gelên Rojhilata Navîn êdî nikarin ji hêla dewletek neteweyî ve werin birêvebirin."
 
Pirsgirêka Kurd a neçaresernekirî krîzên civakî, siyasî û mirovî li Tirkiye û Rojhilata Navîn kûrtir dike. Li hember vê rewşa "Banga ji bo Aştî û Civakeke Demokratîk" a Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di 27'ê Sibatê de kir rêyek nû ji bo têkoşîna vekir. Banga Abdullah Ocalan ne tenê perspektîfek nû li ser jiyana hevbeş a gelên Kurd û Tirk li ser bingeha jiyana azad û wekhev pêşkêş kir, lê di heman demê de vîzyonek gerdûnî ji bo avakirina aştî û civakeke demokratîk li Kurdistan, Tirkiye û tevahiya Rojhilata Navîn pêşkêş kir.
 
Endama Koordînasyona Meclîsa Jinan a Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) Besriye Tekgur, derbarê banga Abdullah Ocalan de nirxandin kir.
 
'Ji bo gelên Rojhilata Navîn modelek e' 
 
Besriye Tekgur, bal kişand ser çareseriya pirsgirêka kurd û got: "Bidawîhatina pevçûnê li Tirkiyeyê û jiyana wekhev a gelê Kurd bi rêya pêvajoya aştiyê dê bandorê li ser hemû welatan bike. Bê guman dê bandorê li ser gelên li wir bike da ku daxwazên xwe, mafên xwe, azadiyên xwe û awayê ku ew dixwazin bijîn pêk bînin û dê bibe mînakek. Di vê wateyê de, her çend ew ne tenê li Tirkiyeyê lê di heman demê de ji bo Rojhilata Navîn bi taybetî çareseriyek be jî, ew bangek e, perspektîfek e ji bo tevahiya cîhanê bi giştî. Ji ber vê yekê, tiştê ku em li vir dibînin ev e: têkoşînek li dijî dewletên neteweyî, li dijî vê zihniyeta yekperestî ya ku gel û gel bi sedsalan pê re dijîn, tê meşandin. Her wiha eşkere ye ku ev zihniyeta yekperest êdî pergalek e ku ji hêla gelên li van axan ve tê pejirandin. Di vê wateyê de, banga Birêz Ocalan pir girîng e. Ew hem ji bo Tirkiyeyê û hem jî ji bo gelên Rojhilata Navîn modelek destnîşan dike. Ger ev model were bicîh kirin, ew ê rê li ber jinan, durzî, elewî û gelên din ên li seranserê Rojhilata Navîn jî veke."
 
Êrişên Îsrailê
 
Besriye Tekgur, daxuyand ku bi salan e Îsralîl Gelê Fîlîstînê hedef digire û wiha dirêjî da axaftina xwe: "Ev siyaseta şer ku salek e li dijî gelê Filistînê, bi taybetî sivîlan, an jî siyaseta wê ya desteserkirin û berfirehkirina axa wê tê meşandin, divê were şermezarkirin. Siyaseta Îsraîlê di bingeh de ew e ku bibe hêzek û sînorên xwe berfireh bike. Em zîhniyeteke dewleta netewe ya yekperest dibînin. Bê guman, di bin vê rêveberiyê de, em siyasetek dibînin ku bawer dike ku divê tenê ew hebin û divê gelên din werin tunekirin. Me heman tişt li Sûriyeyê dît. Bi hatina HTŞ'ê ser desthilatdariyê re, me qetlîamên ku li wir durzî û elewiyan kişandin jî dîtin. Ji ber vê yekê, divê ev zîhniyet tavilê were rakirin. Bi gotineke din, ew dibêjin, 'yek dewlet, yek netewe, yek ol". Gava ku serokê HTŞ'ê Cûlanî hat ser desthilatdariyê, wî ragihand, 'Komara Erebî û ol Îslam e'. Li wir ne tenê Ereb û Îslam hene; gelek bawerî û gelek gel hene. Ji ber vê yekê, heke em wê wekî tevahî binirxînin, heke ev pêvajoya aştiyê li Tirkiyeyê pêş bikeve û hawîrdorek aştiya demokratîk were damezrandin, ev model dê bi rastî rê li ber gelên Filistîn, Sûriye, Iraq, Îran û Lubnanê veke."
 
'Xweparastinê li pêş dixin'
 
Besriye Tekgur, daxuyand ku piştî êrişan elewî û durzî ji bo parastina xwe li hev civiyan û parastina xwe pêş xistin û wiha domand: "Ev yek nîşanî me dide ku gelên Rojhilata Navîn êdî nikarin bi zîhniyeta dewlet-neteweyî werin birêvebirin. Her wiha rastiya perspektîfa demokratîk, ekolojîk û rizgariya jinan a Abdullah Ocalan li çaraliyê cîhanê, bi taybetî li Rojhilata Navîn, tê jiyîn. Ger ev bibe, ez bawer dikim ku gelên li wir dê hevgirtinê nîşan bidin û jiyana hevbeş bidin pêşiyê. Rojava bi rastî modelek e ku li Rojhilata Navîn tê dîtin. Em dibînin ku gelek gel bi hev re jiyane; bi taybetî modelek ku piştgirîya rizgariya jinan dike ku jin beşdar dibin, parastina xwe pêş dixin û hemî gel bê şer bi hev re dijîn. Rastiya ku ev model li Rojhilata Navîn derketiye holê modelek nîşan dide ku hemî gel bi hev re dijîn. Di encama vê pêvajoyê de ku digihîje aştiyê, dibe ku ev zû çênebin, lê ez bawer dikim ku ew ê bi rengekî li wir bicîh bibin û cîhek bibînin."
 
'Jin hem pêşeng in û hem jî parêzvanên aştiyê ne'
 
Besriye Tekgur, di axaftina xwe de wiha bal kişand ser têkoşîna jinan: "Yên ku şer dikin dewletên mêr in. Şer pêvajoyek e ku ji hêla dewletên neteweyî û zihniyeteke yekperest ve hatiye afirandin. Jin qet alîgirê şer nebûne. Jinan her tim di dema şer de herî zêde êş kişandine. Me vê dawiyê dît ku DAIŞ'ê çawa li Şengal jinan revandin û kole kirin, li bazaran firotin û bi çadoran pêça. Jin pêşengên pêvajoyên aştiyê ne. Bi taybetî daxwazên jinan li Rojhilata Navîn diyarker in. Me ev yek li Rojava jî dît: jin hem pêşengên aştiyê ne û hem jî parêzvanên wê jiyanê ne. Li Rojava, em mînakên jinên ku jiyan ava kirine, bi hev re jiyanek afirandine û di warê nirxên ekolojîk, azadî û wekheviyê de jiyanek çêkirine dibînin. Modela Rojava pêvajoyek bû ku li çaraliyê cîhanê tê pejirandin. Jinan, bi taybetî jinên Kurd, li seranserê cîhanê, bi taybetî li Rojhilata Navîn, tiştên mezin bi dest xistine. Em vê yekê di vê pêvajoyê de, bi taybetî di Meclîsa Jinan a DEM Partiyê de dibînin, ku ji destpêka pêvajoyê ve bi jinan re li her deverê civiya. Jin şer naxwazin."
 
'Di komîsyonê de wekheviya jinan nîne'
 
Besriye Tekgur, wiha dawî li axaftina xwe anî: "Li Tirkiye û Rojhilata Navîn, jin in ku tevî zextan jî, di bin wan hemû şert û mercên dijwar de qet teslîm nebûn, qet dev ji qadên xwe bernedan. Jin di vê pêvajoyê de roleke girîng dilîzin û ew mijarên pêvajoyê ne. Mixabin, ji ber ku partiyên desthilatdar û parlementoyê li Tirkiyeyê nekarîne temsîliyeta wekhev ava bikin, di komîsyonê de wekheviya jinan tune. Tenê nûnerên jin ên DEM Partiyê û ji çend partiyên jin hene. Armanca me ya bingehîn ew e ku di komîsyonê de temsîliyeta wekhev ji bo jinan hebe; pir girîng e ku jin daxwazên xwe bînin ziman. Mixabin, em hîn vê yekê nabînin. Lê di dawiyê de, têkoşîna jinan yek ji girîngtirîn têkoşînên sedsalê ye û ez bawer dikim ku ew ê bi vê pêvajoyê re hîn bilindtir bibe û jin dê bikaribin bibin kirde."