'Kam ci wijdan nê zulmî qebul keno?'
- 09:01 30 Nîsane 2021
- NAROJANE
Sema Çaglak
AMED - Cahîdeya ke esteyê lajê aye qûtî de teslîmê aye ame kerdene, ganî nêro perskerdene ke çira tepişteyî kewenê grevê vêşanîye? Cahîde wina vat: "Kênaya mi emrê qij de ameye tepiştene û 28 serrî yo tepişte ya û hemverê zulmê bîyaye grevê vêşanîye de ya. Hemverê zulmî ganî ma paştdayîş bidê waştişê tepişteyan."
Tepişteyê sîyasî yê PKKyijî û PAJKî 27ê Teşrîna Peyêne 2020ine de hemverê tecrîdê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî û binpaykerdişê heqan ê tepişteyan dest bi çalakîya grevê vêşanîye kerdî. Nê tepişteyan ra yew zî Hatîce Çakmaka ke Zîndanê Tîpê L yê Alanyayî de manena ya. Hatîce serra 1993ine de Bedlîs de ameya tepiştene. Hatîce mîyanê 28 serran de xeylêk rey ameya surgunkerdene û nika zî zîndanê Alanyayî de ya. Keyeyê Hatîce neql kerd ke semedê çalakîya grevê vêşanîye cezaya hucreyî dayê.
'Emrê aye zîndan de derbaz bi'
Dayîka Hatîce, Cahîde Çakmak destpêkê qiseykerdişê xo de prosesê tepştişê kênaya xo qal kerd û vat: "Kênaya mi gama ke ameye tepiştene, hema tute bî. Ma semedê emrê aye waştişê testê esteyî kerdibi. Eke o test bi ameyîne kerdene, hende ceza nêdayîne aye. Pêwa muracat û waştişê ma 36 serrî ceza ci rê ameye birnayene. Kênaya mi zîndan de hemverê zulm û zordarî xo ver da. Mîyanê 28 serran de her wext mîyanê çalakîyê grevê vêşanîye de ca girewt. Her lebate û helwestê înan vurnayî ceza. Kênaya mi xora tutîya xo ra heta nika zîndan de ya. Emre aye zîndan de derbaz bi."
'Semedê grevê vêşanîye cezaya hucreyî dayî'
Cahîde vat, înan dir ne wijdan û ne zî huqûq esto û wina dewam kerd: "Tepişteyî semedo ke kewenê grevê vêşanîye, înfazê înan yeno veşnayene. Kenê hucreyan û îşkence înan rê kenê. Gelo tutanê ma se kerd o ke hende zulmî dir rî bi rî mendî. No çi wijdan o, çi edalet û çi huqûq o! Qanûn semedê kurdan nêmendo. No demêko derg o, mii aye nêdîya. Dima ra dayîkêke tepişteye Alanya ra ma gêra û vat, 'kênaya to cezaya hucreyî girewta û nika hucre de ya' hende zulm û zordarî serê ma kenê, dima ra zî qalê demokrasî û wayî û biratî kenê. Ma her serre hêvî kenê ke kênaya mi vera bidê. Mi vatêne 2 serrî mendo do bêro veradayene û ez do kênaya xo êdî zaf bivîna. La her serre bi cezayêke cîya hem înfazê înan yeno veşnayene û hem zî cezayê dîsîplînî danê înan."
'Kam ci wijdan zulmo bîyaye qebul keno?'
Cahîde dewam de wina vat: "Nika pêro tepişteyê sîyasî çalakîya grevî de yê. Heta ke no zulmê serê şarê ma nêqedîyo, tepişteyî do her wext mîyanê çalakîye de bê. Cuya ma her wext hemverê zulm û tedayan mîyanê têkoşînî de derbaz bîyo. Qey cuyêka weş û bi rûmet heqê tutanê ma nîya. Kam ci wijdan no zulm qebul keno? Ez bi xo kênaya xo ra nêeşkena vajî, ti çira tewrê grevî bîya û tu heqê kesî çin o tepişteyan ra wina vajê. Ma heta ewro xeylêk bedel dayî. Xeylêk dejî ma antî. Dejê ma nê zaliman efû nêkeno."
'Esteyê lajê mi werdi kerdibî...'
Cahîde, dîyar kerd ke keyeyî zî rastê teda û zordarî yenê û vat: "Her keyeyê kurdî bi teda û îşkence dir rî bi rî manenê. Birayêk mi û lajêkê mi şehît kewtî. Xora ma birayê xo nêdî. Lajê mi Hesen Licê de şehît kewt. Vengdayî ma, semedo ke esteyan bidê ma. Ma rawiştî û şî nêweşxaneyê Licê. Mi tehlîl û 5 mûyê porê xo da. Dima ra m aşî dozgerî. Uca de dozgerî vat, ti çara zana o lajê to yo. Mi vat, ez zana. La pêwa waştiş û israrê ma esteyê lajê mi nêdayî. Mi reyn awaşt, vatî şo keye, ma do di mengî dima zanayîş bidê to. La 6 mengî derbaz bi, reyna zanayîş nêame. Dimayê çend mengan veng dayî mi. Mi xo dir la û flamayê kesk, sûr û zerd berdibi semedê ey. Wexto ke ma şî Licê, qutîîyêke qij dayî destêmi. Hesenê mi za bejn derg bi. Senîn esteyê qutîyêke qij de dayî, mi hişê xo vinî kerd û destê mi, mi ra kewtî... Tu vatiş fekê mi ra nêvejîya. Mi tena lûrna. Qey no zulm nîyo? Ka nê zulmî wetayêr êdî zulm esto? Esteyê lajê mi heme werdi kerdibî. Ez dewe ra vejîyaya, bermaya. Bermayîşê mi zulmî rê bi. Pêro bermayîşê mi zulmê dewlete rê bi... Ma êdî çi vajê. Nika çi heqê înan esto ke tutanê ma ra vanê, çira şima kewenê grev!"
'Wa êdî no tecrîd bêro peynîkerdene'
Cahîde tewr peyîn wina vat: "Tepişteyan ra vanê şima çira kewenê grev. Tepişteyî bîlasebep nêkewenê grev. Semedê wedaritişê nê zulmî bedenê xo danê ver bi mergî. Mi pîlbîyayîşê kênaya xo zîndanan de temaşe kerd. Ez wazena kênaya mi û tepişteyê bînî bêrê veradayene. Ez wazena êdî kênaya mi verê mi de biba. Wa no tecrîd bêro wedaritene û waştişê tepişteyan bi ca bîyarê. Çareserîyêke bêro vînayene. Wa pêro tepişteyî û keyeyî vera nê zulmî vejîyê."