Hîkmet Tunç

 

WAN - Qenalê Şamranî ya Wanî ke bi tarîxê xo yeno zanayene, semedê çopî açaryayo sergo. Bi germbîyayîşê hawayî dir boya ci her ca de vila beno û semedo ke tutî qenal de asnawe kenê zî bi problemê weşîye dir yenê rî bi rî. Welatijan reaksîyon vera DSÎyî dayî.

 

Qenalê  Şamranî yê Wanî, verê zayîşî mabêne 810 û 786ine de hetê Kralê Urartu Menua ra ameyo viraştene. Qenalo ke nêzdîyê 50 kîlometreyî yo, bi hezeran serrî yo bîyayîş xo paweno. Awa ci semedê lazimîya şaristanî ameye xebitnayene. La semedê çopê keyeyan, nika açaryayo sergo.

 

Roniştoxî hema zî awa ci ra feyde gênê

 

Nameyê Şamranî heta  Keybanuya Asur Sammuramat (Semîramîs) derg beno. Goreyê cigêrayoxan awbend, gol û qenalê awe yê Urartu xêrcê tu cayê dinya semedê taybetmendîyê xo nîno vînayene. Qenalê Şamranî zî  heta ewro tu texrîbat nêgirewto û ameyo. Welatijê ke dorê qenalî de bi ca bîyê zî, awa ke herikyêna ra feyde gênê.

 

Serrêke ra reyke çopê ci pak kenê

 

Qenalo ke dorê Keleya Wanî û awa şîrîn beno merkezê şaristanî, nika açaryayo çop. Qenal, demê Urartuyan de sey ‘heybetê muhendisî' ame erjnayene, binê  kontrolê 17in Mudirîyê Herême yê Karê Awe yê Dewlete (DSÎ) de serrêke ra reyke yeno pakkerdene. Welatijê ke çopê xo erzenê qenal, hercayê ci kerdê betax.

 

'Nameyê xo nameyê cinîyêke ra girewto'

 

Cinîya bi nameyê Senem Bîlbana dîyar kerd ke bi germbîyayîşê hawayî dir, qenal çopî ra boye dano û vat: "Bi 7 serrî yo ma dorê qenalî de bi ca bîyê. Bi qaso ke ez zana, qenalî nameyê xo nameyê cinîyêka otorîter ra girewto. Pêwa girîngîyê nê tarîxî, manaya ci zî zaf pîl o."

 

Semedê pawitişî vengdayîş

 

Seneme tewr peyîn qiseykerdişê xo de wina veng selehîyetdaranê DSÎyî kerd: "Serrêke ra reyke pak kenê. Ganî verê zirar bidê bêro pawitene. Tena çop nêerzenê, çi heyf kanalîzasyonê xeylêk keyeyan zî herikêno. Ganî taxa ma de kanalîzasyon zî bêro viraştene. Wexto ke awe qenal ra yena asnawî kenê. No zî problemêko pîl vejeno werte."