Rojda Aydin

 

ŞIRNEX - Meryem Fîdan ke 27 serrî yo semedê qedexeyê dewlete nêeşkena şêra dewa xo ya qezaya Cizîrî vat: "Ez bi hesreta ke rojêke agêra dewa xo û uca de biciwîyî."

 

Serra 1990î de bi destê dewlete bi hezaran dewê kurdan ameyî veşnayene û vengkerdene. Nê dewan ra yew zî dewa Şaxî ya qezaya Cizîrî ya Şirnexî ya. Dewa Şaxê serranê 1993 û 1994 de hetê dewlete ra ge-ge bi teyare û helîkopteran yena gulevarankerdene. Dewlete dimayê gulevaranê dewe sey herêma qedexe îlan kena û dewijî mecbûr dewa xo terk kenê. A roje ra tepya bi bahaneyê “wareyê leşkerî yo" yena astengkerdene. Sewbîna daristanê dewe zî hetê leşkeran ra yenê veşnayene.

 

Meryem Fîdan (65) dewa Şaxê ra ya û nika Cizîr de manena û maya 9 tutan a. Meryeme bi  27 serrî yo semedê qedexeyê leşkerî nêeşkena şêra dewa xo û bi hesreta dewa xo ciwîyena.

 

Dewe di rey ameye gulevarankerdene

 

Meryeme dîyar kerd ke dewa înan dewêka dewlemend û tarîxî bî û vat: "Dewa ma dewêka pîl bî. Dewe de keyeyê Hemko, Dêmanî û Bedîrxanî estbî. Serra 1993 de dewlete di rey eşt serê dewa ma û gulevaran kerd. Reyna zî ma fek dewa xo ra vera nêda. Roniştoxan reyna keyeyê xo viraştî. Serra 1994 de leşkeran reyna eşt serê dewe û pêro keyeyê ma veşnayî. Dewa ma bi sebebê veng ameye veşnayene. Dima ra ma bi zor dewe ra vetî. Pêro keyeyî her ca rê vila bibî."

 

'Mecbûr koçber bî'

 

Meryeme dewam de wina qal kerd: "Wexto ke leşkeran eşt serê dewa ma, vernîya çekanê xo dayîne ma. Tutî pêro tersayîne. Verê çimanê ma de keyeyê ma û dewa ma veşnayî. Fermanêk pîl serê ma de wedaritî û ma nêeşkayî çîyêk zî bikerê. Ma keyeyê xo ra çîyêk zî nêgirewt û ma verê xo da çol û koyan. Wextê ma kewtî rayîr, leşkeran reyna vernîya ma pada. La ma rayîrêk bîn ra waşt xo biresnê Silopî labelê reyna zî destûr nêdayî. Dima ra ma zî ameyî Cizîr. Ma xo rê tîya keye viraşt û ma hewl da ke ma biciwîyê. O wext xeylê kesî ameyî kiştene, tepiştene û vînîkerdene. Sewbîna dewa ra hîn kesî bîbî qorîcî. La ma reyna zî tedayê dewlete ra xelas nêbî. Cizîr de zî kesê ke vejîyayîne û şîne sûke vînî bîne, yan zî wextê ma serê sibayî wiştêne, cenazeyê hîn kesan ma dîrekan de daliqnaye dîne. Semedê tedayan ma nêeşkayîne vejîyê teber. Ma zulmê dewlete ra koçber bî la ma tîya zî xelas nêbî. O wext çend kesî vînîbîbî û heta ewro zî ne cenaze û ne zî esteyê înan kes nêdî."

 

'94 ra ma nêeşkenê şêrê dewe xo'

 

Meryeme tewr peyîn wina vat: "Werrekna ma bieşkayîne şêrê dewe xo. Ma bi hesretêke rojêke agêrê serê herra xo û dewa xo. Serra 1994 ra nata ma nêeşkenê şêrê dewe. Eke ma şêrê zî ganî ma selahîyetdarê dewlete ra destûr biwazê û eynî roje de agêrê. Leşkerî adir vera danê daristananê dewe. Ez nêzana daranê ma ra çi wazenê û çira veşnenê? Her serre darê dewe bi destê dewlete yenê veşnayene. Ma xeylêk vîrîye dewa xo kerda. Ma wazenê serê herra xo de biciwîyê. Wa êdî qedexeyê serê dewa ma bêro wedaritene."