AMED - Keyeyê tepişteyan dîyar kerd ke tedayê serê tepişteyan her ke şino zêde beno û vatî, ganî her kes hemverê waştişê tepişteyan berpirsiyarîyê xo bi ca bîyarê û bêveng nêmanê.

 

No demêk derg o zîndanan de binpaykerdişê heqan sewîyeya tewr cor de ya. Her ke şino tecrîdê serê tepişteyan zêde beno û muameleyê kêfî zî roj bi roje zêde beno. Bi taybetî zî dimayê destpêkerdişê çalakîya grevê vêşanîye yê hemverê tecrîdê serê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan û binpaykerdişê heqan ê zîndanan sîstemê îşkenceyî ameyo awankerdene. Xeylêk keyeyê tepişteyan hemverê nê binpaykerdişan vengdayîşê hîsgêrî û waştişê edaletî kenê.

 

'Qerarê bê huqûqî yenê girewtene'

 

Nê tepişteyan ra yew zî Celal Bîrtane yo ke Zîndanê Tîpê F yê Edîrneyî tepişte yo. Cinîya ey Zelal Abîş Bîrtane serê rewşa ci de qisey kerd. Zelale dîyar kerd ke mêrdeyê aye rê dimayê dadgehe bê delîl cezaya muebetî ameya birnayene. Zelale wina vat: "Mêrdeyê mi 2 serrî zîndan de mendibi û dima ra bi qerarê kontrolkerdişî serbest amebi veradayene. Dimayê ke zîndan ra vejîya, çend mengî ra dima dosyayêk bîn ci rê ameyo akerdene û cezaya muebetî ya girankerdene ci rê ameye birnayene. No qerarêk bê huqûqî yo û ma qebûl nêkenê. Hewteyê verê ez şîya pêvînayîşê ci, rewşa înan zaf xirab bî. Hem germ bi, hem zî mêsî zaf bî û pakitî nîna kerdene. Destpêk de ey kerdibî karantîna. Gama ke ma roja 16 de şîbî hema zî binê karantîna de bî. Ganî şertê normalî de demê karantînayî dimayê 15 rojan bêro vurnayene. La her rey gama ke kesêk newe ame ey zî kenê eynî cayê karantîna."

 

'Tedayê serê tepişteyan tesîr keyeyê înan zî keno'

 

Zelale dewam de wina vat: "Semedo ke ma tedayê serê tepişteyan qebûl nêkenê, hende zêde serê ma de yenê. Mi û mêrdeyê xo waştibi cuyêka newe awan bikerê. Ma ameyî dewe û ma xo rê keyeyêk viraşt. La hema serrêke temam nêbi, mêrdeyê mi tepiştî û ci rê cezaya muebetî dayî. Na ceza bê delîl û şahid dayê û ma bendeyê qerarêk winasî de nêbî. Semedo ke werte de çîyêk çinbi. No îspato ke ma senîn welatêk bê huqûq de ciwîyenê yo. No prosesî de destê tepişteyan ra çîyêk nîno la keyeyî zî wayîrê tutanê xo vejênê û bi perpirsiyarî têgêrenê."

 

'Nêeşkenê werdêk normal biwerê'

 

Veysel Akgul zî bi 5 serrî yo Zîndanê Tîpê D yê Amedî de tepişte yo. Cinîya ey Zeynep Bîngol dîyar kerd bi muameleyê kêfî tepişteyan îşkence kenê û vat: "Mêrdeyê zî sey pêro tepişteyê sîyasî bê sûc ame tepiştene. Mêrdeyê mi gama qalê şert û mercê zîndanan keno bale anceno serê germbîyayîşê Amedî. Ma vînenê ke hawayê Amedî çiqas germ o. No hawa de ne klima ne zî çîyêk bîn kenê û germ ra zaf aciz ê. Ganî ma zulm û zordarî sere de zîndanan de her ca de peynî bibo."

 

'Ne heq mendo ne zî wijdan'

 

Zulkuf Acer zî 5 serrî yo Zîndanê Tîpê D yê Amedî de tepişte yo. Zulkuf rê zî cezaya muebetî dayê. Cinîya ey Dîdem Acer dîyar kerd ke no qerarê dosyaya kayê dozgerî yo û vat: "Ma ci ra bawer ê. Semedo ke tu çîyêk werte de çin o. Mêrdeyê mi şert û mercê xeylêk xirab de yo, la nêvano. Tîya de îşkence dî û ma ra nêvat. Dimayê ke îşkence dî, ey şawitî zîndanê Amedî. Binê tedayî de zî îfadeyê înan ameyo girewtene. Ne heq mendo ne zî wîjdan. Keyeyê tepişteyan kenê rewşêke pêrîşan û tepişteyan zî teda û îşkence kenê. No nêno qebûlkerdene."