Şebnem Korur Fîncanci: Vernîgirewtişê şîdetî cezakerdişî dir bi sînor nîyo

  • 13:30 18 Adare 2022
  • NAROJANE
MERKEZÊ XEBERAN - Sereka Konseya Merkezê TTByî Şebnem Korur Fîncanci dîyar kerd ke ziwanê îqtîdarî şîdet serê xebatkaranê weşîye de zêde kerdo û  pakêta hukmî ya lezgîn ke ameya meclîsî zî wina ercna: Vernîgirewtişê şîdetî tena bi cezakerdişî bi sînor nîyo. Ganî hemverê sebebê ke şîdet awan kenê têkoşîn bêro dayîş.”
 
Serekê Pêroyî yê AKPyî û Serekkomar Tayyîp Erdogan pakêta hukmî ya lezgîn ke sererastkerdişê ‘şîdetê hemver xebatkarê weşîye’ zî hewêneno, pêşkêşê meclîsî kerd. Prosesê amadekarîyê pakêta hukmî de fikrê pawitoxê heqê cinîyan û rêxistinê weşîye nêame girewtiş û îqtîdar bi destê hukmî polîtîkayê bêcezaverdayîşî keno û nê dir rayîrê şîdetî akeno.
 
Pakête ‘Pêşnûmetê Qanûnê derheqê Hîn Qanûnan de Vurnayîş û Qanûnê Cezaya Tirkî’ de berdî TBMMyî û Komîsyonê Edeletî rê ame neqlkerdiş. Sereka Konseyê Merkezê TTByî Şebnem Korur Fîncanci dîyar kerd ke prosesê pandemî de ke şîdet û binpaykerdişê hemverê xebatkarê weşîye zêde bîyê, bi nê sererastkerdişî dir nînê safîkerdiş û vat, vernîya her çî ganî şert û mercî bêrê başkerdiş.
 
‘Seba vernîgirewtişê şîdetî cezakerdiş qîm nêkeno’
 
Şebneme vat, sey TTByî verê zî pêşnûme qanûn dayê meclîs la cayê girîng yê nê pêşnûmeyî ameyê pakkerdiş Şebneme dîyar kerd derheqê Qanûnê Muhakemeyê Cezaya Tirkî de zêdekerdiş de game nîna eştiş kesê ke hukm îdare kenê zî babeta caardişê qanûnî de nêbenê wayîrê helwestek girîng û wina vat: “Nika çarçewaya pêşnîyazîyê ma de qanûnî ameyê bicakerdiş. Bêguman na gamêke girîng a. La vernîgirewtişê şîdetê weşîye de bi cezakerdişî bi sînor nîyo. Ganî hemverê sebebê ci de têkoşîn bêro dayîş. Ganî şert û mercê wareyê weşîye bêrê vînayîş.”
 
Wezaret dayeyê kodê sipî nêdano
 
Şebneme dîyar kerd 2021 de dayeyê ‘Kodê sipî’ yê 2021 Wezaretê Weşîye ra waştê û nika cewabêke nêgirewtê û vat: “Xeylêk wext ser ra derbas bi la ma hema dayeyî nêgirewtê. Seba safîkerdişê probleman ganî ercnayîş bêro kerdiş û tespîtkerdişê probleman xeylêk girîng o. Verê nê de vurnayîşê weşîye de û şertê pandemî de şîdetê wareyê weşîye de zêde bîyê. Seba sewîyeya yewin ê xizmetê weşîye ameyî çinkerdiş, seba heqê nêweşan ê nînê pawitiş şîdet zî zêde beno.”
 
‘Weşî heq a, wareyê karî nîya’
 
Şebneme vat, ziwanê otorîteyê sîyasî, şîdetê hemverê xebatkarê weşîye zêde keno û wina qedêna: “Ganî projeyê vurnayîşî yê weşîye de bêrê vindarnayîş. Ganî gamê xurtî bêrê eştiş. Ganî caardişê serê performansî pere bêro dayîş. Ganî şert û mercê xizmetê weşîye bêrê başkerdiş. Ganî wareyê weşîye sey kar nêro vînayîş. Weşîye heq a, wareyê karî nîya.”