Medya Uren-Şîrîn Çinar

 

AMED - Wayê û birayê Raberê PKKyî Abdullah Ocalanî derheqê  73in rojbîyayîşê ci û tecrîdê ke 23 serrî yo yeno kerdiş de qisey kerdî û vatî: "Serek, keweno 73 serreyê xo û cayê ke mîyanê şarê xo de bo, mîyanê tecrîdêk girankerde de esîr yeno girewtiş. Ma Newroze de waştişê şarê kurdî dî. Ganî dewleta tirkî nêvînayîş rê nêro. Sewbîna ganî şarê kurdî zî bi nê sînordar nêmanê. Ganî bi çalakîyê ke heqê ma yê demokratîk ê ma bikewê meydanan. Seba ke azadîya serekî azadîya şarê kurdî ya."

 

Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan ke 23 serrî yo binê tecrîdê giran yê  dewleta tirkî de esîr ameyo girewtiş, 4ê Nîsana 1949 de Dewa Amarayî ya girêdayê qezaya Xelfetîyê Rihayî de ame dinya. 73in serrgera dadîbîyayîş ra Abdullah Ocalanî ra serrêke yo tu xebere ci ra nîna girewtiş. Serra 2015ine ra bi tu hawayî pêvînayîşê bi avûkatan dir nêameyo kerdiş û mîyanê prosesê 8 serran de tena 3 rey bi pêvînayîê kilm yê bi rayîrê keyeyî ameyo kerdiş de xebere ci ra ameye girewtiş. Tewr peyîn 25ê Adara 2021 de bi qasê 5 deqeyan pêvînayîşê bi rayîrê telefonî ame kerdiş.

 

Serê serrgera 73in dadîbîyayîşê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî de keyeyê ci ra Fatma Ocalan û Mehmet Ocalan ajansê ma rê qisey kerdî. Keyeyê ci vat: "O tutîya xo de cigêrayîşê nasnameyê xo de bi. Embazanê ey ra heta heme şarê ke serê na herre de ciwîyenê endîşeyê ey de bî. Seba nê ma vanê rayîrê safîkerdişî problemê yê Rojhelatê Mîyanên tena rayberî yo. Tecrîdo girankerde vernîya safîkerdişî padano."

 

'Her tim cigêrayîşê nasnameyê kurdî de bi'

 

Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan serra 1949in de dewa Amara de sey tutê keyeyêkê feqîr yeno dinya. Nameyê dadîya ci Uveyş a û nameyê pîyê ey Emer o. Tutîya ey Amara û dewa Cibinî ke uca de mekteb wendêne derbas bena. Seba rewşa ekonomî ya keyeyê çin a, karê mewsîmî de xebityayo û ver de zî mekteb wendo. Anqara de unîversîteya Tapû Kadastro waneno. Serra 1972 de zî derbasê Unîversîteya Zanistê Sîyasî ya Anqara beno. Sey waya ey Fatma Ocalan zî vana, o tutî ra mîyanê cigêrayîşê nasnameyê kurdbîyayîşî de bi. Çalakîyê mîlîtanî yê Mahîr Çayan û Denîz Gezmîş bi tesîr beno, ey dir zî xebatê xo yê sîyasî tewr kûr keno. Serra 1973 de zî awbendê Çûbûkî yê Anqara de reya ewil seba awankerdişê rêxistinêk kurdî kombîyayîş kenê û reya ewil vatişê, 'Kurdistan kolonyalîst o' xebitneno. 27ê Teşrîna Peyêne serra 1978in de Dewa Fîsî yê qezaya Lîcê ya bajarê Amedî de netîceyê munaqaşeyê zêde yê keyeyê Alaattîn Zogurlu de Partiya Karkerê Kurdistanî (PKK) yena awankerdiş.

 

Kurdistan û Tirkîya her ke şîne rêxistinkerdişî dir bi name û veng bîne. Coka bi amancê tasfiyekerdişê rêxistinê kurdî, 15ê Sibate de bi komployê mîyanneteweyî Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî teslîmê Tirkîya yeno kerdiş û 23 serre yo Grava Îmraliyî de yeno tecrîdkerdiş.

 

'Her tim seba ma hemine bîne hetkar'

 

Fatma Ocalan qalê tutîya Abdullah Ocalanî kerd û wina vat: "Ma tutîya xo pîya derbas kerd. Bi taybetî zî demo ke ma şîne paletî, ma pîya dem derbas kerd. Coka o tim ma ra cîya bi. Karê xo yê paletî de zî û mektebê xo de zî bi baldarî xebityayîne. Vernîya ma hemine de karê xo qedînayîne û wextê xo bi wendişê kitaban dir derbas kerdêne. Seba nê bêveng bi û şîne binê daranê fistiqan kitab wendêne. Bi qasê kar û mektebî seba têkiliyê xo yê embazî û keyeyî zî baldar bi. Bi taybetî zî seba cinîyan zaf bi rûmet têgêrayîne. Her tim seba ma hemine bîne hetkar."

 

'Seba safîkerdişê problemê kurdî hewl dano'

 

Fatma vat, mamosteyê Abdullah Ocalanî ey ra zaf bi hêvî bî û vat: "Pîyê mi reyke seba rewşa serekî biperso şi mekteb. Mamosteyê ey zî pîyê mi ra vat, lazim nêkeno ti rewşa ey pers bikerê, xora o derse dano ma. Pêwa nê her wext cigêrayîşê nasnameyê xo de bi. Seba kurdîtî zaf bi meraq û zerrîwaşte bi. Xeylêk rey qalê rayberê kurdan ê sey Şêx Saîd kerdêne û înan ra feyz girewtêne. Pîyê mi wexto ke vatêne pey nê çîyan mekewê, vatêne 'kes vernîya mi nêeşkeno bigîro.' Kesî vernîya ci nêgirewt û .îyê ke kerdê ma xeylêk serberz û şa yê. Nika zî 23 serrî yo hucre de yeno tecrîdkerdiş. Coka zîndan de zî fek dewaya xo ra vera nêda û hema seba safîkerdişî hewil dano. Yê ke safîkerdiş nêwazenê, tecrîd de bi israr ê."

 

'Wa pêvînayîşî bêrê kerdiş'

 

Fatmayê bale ant serê tecrîdê girankerde û wina vat: "Tewr zêde 6 serrî yo ma bi tu hawayî nêşîyê pêvînayîş. Xora cayê ke tede yeno tepiştiş, bi sereyê xo tecrîd o. Seba ma hemine astengî yo. Ma ra û komelî ra yeno dûrvistiş. Nika zî girawe qîm nêkerd, pêvînayîşê ma asteng kenê. O zî tepişteyêk sîyasî yo û ma wazenê êdî tecrîd bêro şikinayîş. Ma wazenê ey ra xebere bigîrê, ma bi endîşeyîn ê. Seba problemê kurdî peynî bibê, problemê Tirkîya û Rojhelatê Mîyanên peynî bibê, lazim o pêvînayîşî dest pê bikerê. Ganî ma zî, avûkat û heyetî zî ey dir serê masa de roşê."

 

'Wa azad bikerê'

 

Fatma bi nê vatişan qedêna: "Ma Newroze de dî ke waştişê şarê kurdî no het ra yo. Dîmenê ke vejîyayî vernî ma zaf kêfweş kerdî. Dimayê Newroze serrgera dayîkbîyayîşê rayberî yeno. Verê bi girseyêk pîl na roje ameyîne pîrozkerdiş. Êdî hukmat destûr nêdano. Ameyîşê şarî yê Amara bi rastî zî ma kêfxweş kerdêne. Nika seba kes nêro dewe kenê binê ablûqa. Wazenê bi nê rengî şarê kurdî bipelçiqnê. Eynî wextî de zî wazenê, bi astengiyan serekî bi şarê kurdî bidê xovîrrakerdiş. Labelê kes xo vîr ra nêkeno. Şima nêeşkenê bidê xovîrrakerdiş û waştişê ma hemine hetê azadîya ey de yo. Ganî bil lezkî  şert û mercî bêrê başkerdiş û azad bêro veradayîş."

 

'Tirkîya qanûnê xo bi ca nêard'

 

Mehmet Ocalan ke serrêke û nîm Abdullah Ocalanî ra qicêr o bi nê vatişan Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan dano naskerdiş: "Rayber her wext her het ra seba ma hemine û seba embazanê xo zî bîne nimûne. Meteb û dewe de zî bi endîştan ameyîne ramojnayîş. Coka mi tim dîne o cigêrayîş de bi. Wextê unîversîta de, ez Anqara de bîya. Mi uca de leşkerî kerdêne. Sey xeylêk ciwanan rayber zî Mahîr Çayan û Denîz Gezmîş bi bandor beno. Dimayê qetilkerdişê înan o zî tewrê çalakîyan beno û yeno tepiştiş. O wext zî destûrê pêvînayîşê ma nêdabî. Ez seba pêvînayîşê ey leşkerî ra ameya, coka ameyî mi tepiştî û cezaya disîplînî mi rê birnayî. Dimayê nê serebûtî serekî mi rê mektub şawit. Mektubê xo de vatêne, ti çira nêameyî pêvînayîşê mi. Mi ey rê serebût qal kerd û ey zî vat, 'Oyo ke înan kerdo huqûqî nîyo. Tirkîya qanûnê xo zî bi ca nêana.' No serebût 1973 de bi, ser ra 49 serrî derbas bîyo û hema Tirkîya bi eynî rengî qanûnê xo bi ca nêana û pêvînayîşê ma asteng kena."

 

'No tecrîdî berzêr o'

 

Mehmet Ocalanî dewam de wina vat: "Bi 23 serrî yo bêmabên no tecrîd dewam keno. Beno ke hîn rey  sey prosesê aştî tecrîd sist kerdê la dewam o. 8 serrê peyînan de zî bi hawayê tewr girîng dewam keno. Bi têkoşînê şar û reaksîyonê hemverê tecrîdî dir pêvînayîşê şarî û hemverê reaksîyonê tecrîdî dir pêvînayîşê qijî ameyî kerdiş. No tecrîdî ra berzêr o."

 

'Pêvînayîşê bi telefonî tena nîno qebûlkerdiş'

 

Mehmet dîyar kerd ke lazim o ê pêvînayîşê ke bi telefon kerdê hesap nkerê û vat: "Serrêke verê ma bi rayîrê telefonî pêvînayîş kerd. O zî tewr zêde 3 yan 5 deqeyan dewam kerd. Mi ra vat, 'Çîyo ke ti kenê û çîyo ke dewlete kena şaş o. Lazimo pêvînayîş bêro kerdiş. Bi rayîrê telefonî pêvînayîş nîno qebûlkerdiş.' Mi zî diyar kerd ke serê meraq û gumanê şarî ma mecbûr mendî pêvînayîş bikerê. Xeberêke qij bo zî lazim bi ma ci ra bigirewtêne. Xora uca de telefon ame birnayîş. Ma zî vanê no qanûnî nîyo û nîno qebûlkerdiş."

 

'Ganî şarê kurdî reaksîyonê xo ramojno'

 

Mehmetî dewam de wina vat: "Seba safîkerdişê problemê kurdî û Rojhelatê Mîyanên zî lazimî bi serekî esto. Heta ke tecrîd nêro şikitiş û azadîya serekî nêbo do problemî zî dewam bikerê. Ganî heme şar çalakîyê ke heqê înan yê demokratîke yo bikerê. Ma şarî waştişê nê çalakiyan kenê seba sewbîna safîkerdiş nêmend. Ma seba serekî vanê, ma seba problemê kurdî nê wazenê. Tu vengdayîşê ma tu partiyê sîyasî rê çin o. Xora înan nêzdîbîyayîşê xo ramojna. Ganî şar reaksîyonê xo ramojno. Seba demokrasî seba safîkerdişê problemê Rojhelatê Mîyanên. No bar keweno serê milê şarê Tirkîya zî. Ma zî waştişê azadîya ey yê fîzikî kenê û lazim o ganî gamî bêrê eştiş."

 

'Ganî mîyanê şarê xo de bibayîne'

 

Mehmet tewr peyîn wina vat: "Ma wareyê Newroze de waştişê şarî dî. Ganî îktidar nê vengdayîşî bivîno. Serek keweno 73 serreyê xo û ganî mîyanê şarê xo de bîne. Mîyanê  tecrîdê girankerde de esîr yeno girewtiş. No gerek nêro qebûlkerdiş û seba azadîya ey tewr zêde mîyanê hewldayîşî de bê."