Sema Çaglak

 

SEMSÛR - Komeleya FERAT-DERî ke Semsûr de xebatanê Ziwanê Kurdî ray beno, bi amancê hemverê asîmlasyonî, bi taybetî seba ke ciwanan pêlê asîmlasyonî xelas bikero, ameyo awankerdiş. Îdarekara komele Yeşîm Akgul, dîyar kerd ke ê do xebatanê xo yê seba ziwanî hîra bikerê û do pîya ziwanê dayîke tehlukeyê çinbîyayîşî ra xelas bikerê.

 

Pêwa teda, înkar û polîtîkayê asîmlasyonê kurdî wayîrê ziwanê xo vejênê û herême de seba ke ziwanê xo bipawê û bi rêxistinî hemverê asîmlasyonî têkoşîn kenê. Na çarçewe de xeylêk bajaran de xebatê seba ziwanî yenê kerdiş. Komeleya Cigêrayîşê Kultur û Ziwanê Feratî (FERAT-DER) ke Semsûr de xebatanê serê ziwanî keno, serra 2019 de bi amancê ke hemverê polîtîkayê asîmlasyonî bi taybetî ciwanan pêlê asîmlasyonî ra xelas bikero, ameyo awankerdiş. Derheqê xebatanê FERAT-DERî de îdarekara komele Yeşîm Akgul qisey kerd.

 

‘Ma waşt ke ma vernîya polîtîkayê asîmlasyonî padê'

 

Yeşîme destpêkê qiseykerdişê xo de dîyar kerd ke ganî kurdî seba ziwanê xo bixebityê û ziwanê xo biresnê her ca. Yeşîme wina dewam kerd: "Komeleya ma seba ke tutanê kurdan bi kulturê xo pîl bikera û ciwanê kurdî bieşkê kulturê xo biciwîyê, ameye awankerdiş. Komele de bi di lehêçeyê kurdî yê Kurmancî û Kirmanckî derse yenê dayîş. Dimayê kongreya komeleye ez zî seba kar û xebatê serê ziwanî de ameya pêşnîyazkerdiş, seba ke hem ziwanê xo aver berî, hem zî  pawitişê ziwanî û kulturê kurdî bikerî mi dest bi xebate kerd. Bajarê Semsûrî de polîtîkayê asîmlasyonî zaf zêde yo û şarê kurdî ziwan û kulturê xo ra dûr kewenê. No polîtîka tewr zêde zî serê ciwanan de esta û êdî dimayê demêk otoasîmîlasyonêk keweno dewre. Ma zî waşt ke vernîya nê polîtîkayî padê."

 

‘Têkoşînê ma seba pawitişê ziwanî dewam de yo'

 

Yeşîme, dewam de wina vat: “Çarçewaya xebatanê komeleyî de ma panel û tewir bi tewir bernameyan kenê. Sîstemê modernîteyê kapîtalîst ma ziwanê ma ra dûr fisto û sey polîtîkayêk qirkerdişî vejêno vernîya ma. La têkoşînê ma hemverê nê dewam keno û ma xebatanê xo nê ser de kenê. Dersê ma dest pêkerdê. Rojê yewşeme ders yenê dayîş. Bal û eleqeyê seba komele esto la ganî no eleqe tewr zêde beno. Ganî her bajarêke herême de xebatê hetê pawitişê ziwanê dayîke bibê ke neslê newe bieşko dewamê ziwanê ma biresnê ameyox."

 

‘Ma do ziwanê xo tehlukeyê çinbîyayîşî ra xelas bikerê'

 

Yeşîme tewr peyîn wina qal kerd: "Çi heyf hîn keyeyî zî ziwanê xo nêmojnenê tutanê xo. Tutî zî derûdorê xo ra tesîr benê. Sewbîna mektaban de ziwanê tirkî ziwanê perwerdeyî yo û ziwanê kurdî fermî nîyo. Tutê kurdî ziwanê xo ra dûr kewenê. La tut, tewr zêde bi ziwanê xo yê dayîke eşkenê xo îfade bikerê û hayeya ma polîtîkayê qirkerdişê ziwanê kurdî ra esta. Ma wazenê  Semsûr de vernîya nê polîtîkayanê qirkerdişê ziwanî padê û ma seba nê tîya yê. Ma paweyê wendekaranê xo yê. Ganî ma wayîrê ziwanê xo vejîyê. Bazarê ziwanê xo bikerê, bi ziwanê xo biciwîyê û pîya ziwanê xo xelas bikerê. Ziwanê dayîke pîroz o."