Cinîyê Tarlabaşî: Seba şer pere esto seba ma çin o

  • 12:34 5 Gulane 2022
  • NAROJANE
STENBOL - Welatijî Tarlabaşi ke bi viraştişê mîdye debara xo kenê, dîyar kenê ke seba krîzê ekonomî zehmetîyan ancenê û vatî butçeyê şarî seba şerî yeno visnayîş. 
 
Cinîyê Tarlabaşi bi viraştişê mîdye debara xo kenê, dîyar kerdî ke krîzê ekonomî tesîrêk pîl serê înan de kerdo û wa pereyê ke şer ra yeno xerckerdiş, înan rê bêro xerckerdiş.
 
Kurdê ke 1990 de wareyê xo ra ameyî koçberkerdiş xeylêk ci ra taxa Tarlabaşi ya Beyoglu ya Stenbolî de bi ca bîyê. Xeylê welatijê uca debara xo bi viraştişê mîdye kenê. La xeylêk rey bi astengiyê polîs û zabiteyan dir yenê rî bi rî. Welatijê ke sewbîna tu çimeyê înan ê debare çin o û tu cayêk nînê îstihdamkerdiş pêwa astengiyan nika bi krîzê ekonomî dir rî bi rî yê.
Welatijê Tarlabaşi derheqê krîzê ekonomî de fikrê xo ardî ziwan.
 
Cinîyan ra Hukmet Açilmiş seba debare bi keyeyê xo dir koçê Stenbolî kerda wina vat: “Çîyo ke ma omid kerdêne nêbi. Debare zaf zehmet a. Kîra û fature zaf vay ê. Ma nêeşkenê werdê xo bigîrê. Her çî vay o. Ez hende kede dana, tena cêbê mi de 20 lîra maneno. Verê qet nêbo hîn ma debara xo kerdêne. La bi 2-3 mengî yo şertî zehmet bîyê. Welatî nêeşkenê şêrê bazaran. Nêeşkenê fêkî bigîrê. Nan bîyo 3 lîra. Ez hezar û 200 lîra danê. Qezencê mi meaşê asgarî nîyo zî. Ma heta peynîyê menge bi zor arêdanê. Hêvîdar a no krîz çareser bibo.”
‘Roce qedîya ma goşt nêwerd’
 
Xezal Aydin zî dîyar kerd ke serranê 90î de seba atmosferê sîyasî û şerê ekonomî koçê Stenbolî kerdê û wina vat: “Ma nêeşkenê debara xo bikerê. Tutê mi pûncî û sîwanan roşeno. Karêk baş çin o. Ma kîra de yê. Kîra vay a. Her çî vay o. Roce qedîya ma goşt nêgirewt. Kergê mi bî, seba roşan de viraşt. Her kes wazeno şertanê başan de biciwîyo. La îmkanî çin ê.”
‘Seba şer pere esto, seba şarî çin o!’
 
Şîrîne Aydin zî wina vat: “Ma seba ekonomîye  koçber bî. 5 tutê mi estê. Ez nêeşkena şit û potikanê tutan bigîrî. Mêrdeyê mi karêk baş destê ci de çin o. Keye kîra yo. Her çî vay o. Ma bi 200 lîra vejênê bazar çîyêk zî pê nîno. Seba karê rojane ma nêeşkenê tutanê xo rê biewnê. Ma nêeşkenê solan bigîrê. Pere seba şer esto la seba ma çin o. Ma şer nêwazenê.”
‘Polîs û zabitayî tezgahan wedarnenê’
 
Hamdiye Acay zî vat, serra 1990 de seba veşnayîşê dewan koçê Stenbolî kerdê û vat: “Ma mecbûr mendî  koç bikerê. Ma tîya zî bi karê mîdeye dir eleqeder benê. Zehmetîyê tîya zaf ê. Ma mîdyeyan viraznenê, mêrdeyê mi serê tezgahan de roşeno. Hetêk ra polîs, hetêk ra şaredarî, yenê ceza birnenê. Ma bi çewalêk mîdye dir 5-6 saetan eleqedar benê. Xeylêk zehmet o. La polîsî û şaredarî yenê keda ma erzenê û şinê. Ma şaredarî ra ca wazenê la bi peran zî nêdanê. Wexto ke kurdbîyayîş keweno dewre nêdanê. Krîzê ekonomîye û şer giran bîyo. Rewşa welatijan qet baş nîya. Debare nêbena. Eke şer çinbo do no krîzê ekonomî zî çinbi.”