EŞÎK do qanûno newe yê AKPyî teqîb bikero: Xapênayîş o

  • 14:12 28 Gulane 2022
  • NAROJANE
 
Rozerîn Gultekîn
 
ANQARA - Avûkate Yelda Koçak da zanayene ke qanûnê şîdetî yê ke newe bi destê AKP-MHPyî meclîsî ra ameyo derbaskerdiş, bi amancê reaksîyonan bidê vindarnayîş ameyo kerdiş û rayîr û metodan dano verê vergumanan. Yelda vat do EŞÎK do teqîbdarê qanûnî bo. 
Taslaqê Qanûnê Derheqê Hinî Qanûnan de Vurnayîş bêro kerdiş û Qanûnê Cezaya Tirkî (TCK) hetê AKPyî ra şibi Heyetê Pêroyî yê Meclîsî di rojanê vîyarteyî de bi rayîranê AKP-MHPyî ame qebûlkerdiş û kewt vîyartbarî. Di pêvînayîşê taslaqê qanûnî de pêşnîyazê muxalefetî nêvînayî. Di çarçewaya qanûnî de bi vurnayîşê şertê caardişan 'Fînayîşê teqdîrî' dir birîndarkerdiş û îşkence hemverê cinî de şî zêdekerdişê cezayê cêrî. Reyna di teqibkerdişê bi israr de zî girêdayeyê gerrekerdişê aye sey sûcî bêro destgirewtiş. Vurnayîşî  ameyê kerdiş zî  pêro di qanûnê hûmare ya 6284î de estê zî no hewldayîşê îqtîdarî hetê cinîyan ra sey vernîgirewtişê reaksîyonan de ame erjnayîş. 
 
Endama Platformê Cinîyan ê Seba Seyyewbînîye (EŞÎK) avûkate Yelda Koçake qanûnan ser o ajansê ma rê erjna û vat di qanûno ke AKPyî propagandayê ci kerdo de tena şîdetê serê cinîyan de ney, tena seba cinî mexdûrê sey sebebo giran ca girewto. Yeldaye wina beyanat da: "Wexto qanûn ame hadrekerdiş AKPyî pênase kerdene ra 'Kiştişê cinîyan polîtîkê' û ' Kistişê cinîya remaya' sererastkerdişêke wina meqlûbî kerdî ke seba tu derdî nê derman o û îhtîmalê ke hetê Dadgeha Destûrî yê Asasî ra zî bêro betalkerdişî esto. Goreyê sûcî ganî ceza bêro girankerdiş. Goreyê nasnameyê mexdûrîyî ney. Tîya de sererastkerdişêke şaş esto. Wexto no qanûn vejîya ma vat, wexto komîsyon de ameyê munaqaşekerdiş parlementerê muxalefetî nê ardî ziwan. La AKPyî di yê xo de dewam kerd. Bi leza lez derbas kerdî." 
 
'Dewlete verpersîyarî ra remena' 
 
Yelda dîyar kerd ke eke dewlete pênaskerdene qetilkerdişê cinîyan qebûl bikero do verpersîyarê pozîtîfî vejîyê werte û la qebûl nêkeno. Yelda qiseyanê xo de wina qal kerd: "Dewlete verpersîyarî ra remena. Kiştişê cinîyan munferî nîyê. Netîceyê polîtîkayê dewlete yê. Coka tedbîrî nînê girewtiş û cezayî nînê dayîşî ke kiştişê cinîyan domnenê. AKP bi seyyewbînîya cînî û mêrdeyî bawer nêkeno. Vera nê zî nê polîtîkayan ano ca." 
 
'Rayîr danê verê vergumanan' 
 
Yeldaye dewamîyî de wina malûmat da: "Ca dayê teqîbkerdişê bi israrî yê di Pêkerdişê Stenbolî de zî ca girewtê. La sey yê pêkerdişî nêame destgirewtiş. Qanûn de kerdê cayêk şaş û nêbaş. Qet sererast nêkerdêne tena xala ‘eziyet’ ya 96ine ê Qanûnê Cezaya Tirkî bi ca biameyîne, do hîna zêde tesîr bîne. Wexto ke qanûnê înfazî verê çiman de bêro girewtiş, na rewşêke bi tesîr nîya. Seba reaksîyonan bidê vindarnayîş, hîn sererastkerdişan kenê. Qanûn de bi eşkera yeno vatiş ke eke gumanbar vajo ez poşman a do ceza bêro vistiş. No zî bêguman rayîr dano verê gumanbaran. AKP-MHP kiştoxê cinîyan ra vanê,  ‘vejî dadgehê vaje ez poşman a. Wa dadgerî zî nê qerarê xo binuso û cezaya to biko’. No  sererastkerdişê gelo ez senîn hetkarî bidî gumanbarî.”
 
‘Serê îfadeyê gumanbaran de ceza fînenê’
 
Yelda bale ant serê fînayîşê ceza û vat: “Serê îfadeyê gumanbarî ceza yenê fistiş û gumanbarî yenê veradayîş. Serebûtê şîdetê hemverê cinîyan de cezayê binê 6 serrî de nînê rakewtiş. AKP qanûnê înfazî de vurnayîşê wina kerd ke, seba sûcê çarçewaya terorî de înfaz zehmet kerdî. Qanûnê yenê vetiş heta ke bi ca nêrê tu manaya înan çin o. Sewbîna qanûnî pey berê padaye de yenê kerdiş. Ma sey EŞÎK do taqîbkerdoxê qanûnî bê.”
 
Yelda tewr peyîn qiseykerdişê xo de veng da heme kesî ke paştdayîş bidê roniştişê Pêkerdişê Stenbolî yê 7-14 û 23ê Hezîrane de Daniştayî de yenê vînayîş.