Cinîyê Amedijî: Kes nêeşkeno rayîr vernîye qelema heqîqetî de pado

  • 12:47 13 Hezîrane 2022
  • NAROJANE
Safiye Alagaş - Gulşen Koçuk
 
AMED - Derheqê destbendkerdişê rojnamegeran de ma mîkrafonê xo cinîyanê Amedî rê derg kerd. Cinîyê Amedî reaksîyon vera destbendkerdişan dayî û vatî: "Îqtidar goreyê waştişê xo şekil dano komel. Çapemenîya ke rayîrê şarî roşn kena yena astengkerdiş. Ma wazenê rojnamegerî bêrê veradayîş. Kes nêeşkeno rayîr vernîya qelema heqîqetî de pado."
 
Mudûra ajansê ma JINNEWSî Safîye Alagaş, edîtora JINNEWSî Gulşen Koçûk, Hemserekê Komeleya Rojnamegeran ê Dîcle Firatî (DFG) Serdar Altan zî mîyan de 20 ci ra rojnamegerî, 21 kesî netîceyê sereştişê keyan ke 8ê Hezîrane de ameyî kerdiş, destbend kerdî û 8ê hezîrane ra destbendkerde yê. Îqtîdar bi nê helwestê xo seke her rey waşt ke rayîr vernîya çapemeniya azade de pado. Serê nameyê tirkîya de ‘azadî’ û tepiştişê rojnamegeran ma mîkrafonê xo cinîyanê Amedî rê derg kerd.
 
‘Şar azadîya çapemenîye wazeno'
 
Fatmanûr Karakûrt: “Dewlete wezîfeyê xo bi ca nêana. Rewşa ma tehluke de ya û zor a. No ware de çîyêk ma bikerê zî çin o. Ma sey ciwanî, ma xeyalê şîyayîşê Ewropa kenê. Ma wazenê uca de perwerde bivînê û uca de bixebityê. Cuya ma ya cinîyan yena astengkerdiş. Ma cinî azad nîyê. Ma sey cinî ewro nêeşkenê fikir û fehmê xo bi hawayêko azad bîyarê ziwan. Bi taybetî nê welatî de seba çapemenî xo biresno xeberêke xeylêk zehmetî ancena. Ma mîyanê şert û mercê zor û zehmetî de xebityenê. Seba nê karê karê çapemenîye xeylêk zor o. Ganî çapemenî azad bo. Şar zî nê wazeno. Lazimîya şarî bi çapemenî esta û înan ra zanayîşê rast wazenê. Seba nê ma vanê ganî çapemenî nêro astengkerdiş. Ma kîşte çapemeniya azade de yê."
 
‘Erdogan her çî kerdo binê îqtîdarê xo'
 
Gulçîn Ozaydin: “Ez xo tîya de azad nêvînena. Nimûneyo tewr asan ez kurd a, ziwanê mi Kurdkî yo, labelê ez nêeşkena bi ziwanê xo qisey bikerî. Cayê fermî de ma nêeşkenê xebatanê xo bi ca bîyarê. Xeylêk kesî seba ke bi Tirkî nizanê nêeşkenê kar xo rê bivînê. Ez bi xo cuyêka bi kurdkî wazena. Heto bîn ra çapemenîya kurdî xeylêk binê tehdîdan de ya. Lazim o çapemenî azade bo. Çîyo ke wazena ganî binuso. Labele no Tirkîya de mumkin nîyo. Seba ke wazenê çapemenîyêke yew tîp awan bikerê. Bi taybetî Erdogan heme çapemenî û heme wareyê bînî kerdê binê îqtîdarê xo. Destbendkerdişê rojnamegeran nêzdîbîyayîşêk bê huqûqî yo. Rojnamegerî ganî azad bieşkê binusê. Hetêk ra manaya xebata înan na ya. Çapemenîya azad nîna bêvengkerdiş. Ganî a azad bibo."
 
‘Roşnvîrî esîr ê'
 
Gulçîn Gultekîn: “Tirkîya de ma azad nîyê. Şima qalê kam ci azadî kenê. Çîyo tewr asan ewro ma nêeşkenê di vatişan vajê. Ma Tirkîya de xo sey mehkûmêk hîs kenê. Nuştox, rojnameger û kesê roşnvîrî heme zîndanan de yê. Kes nêeşkeno bi hawayêko azad hîs û fehmê xo bîyaro ziwan. No ma rê beno ters. Kesê tecawiz kenê teber de yê. Çira roşnvîrê komelî tepişte yê. Bi taybetî zî rojnamegerî çira zere de yê. Karê rojnamegeran neqlkerdişê seba komelî yo. Coka demo ke rojnamegerêk/e serebûtê  tecawûzî îfşa keno/a yeno/a tepiştiş. Çira gelo? Vera ke ma ferq bikerê mabêne neteweyanlazim o ma bi hawayêko azad biciwîyê. Eke kesêk bi raya mi bibo serekkomar, heqê min ê rexnekerdişî zî esto. Kes bi wezîfeyê xo zirxê destnêdayîşî nêgîno. Karê çapemenîye zî no yo. Çîyê ke nînê zanayîş ganî neql bikerê. Şarî xeberdar bikerê. Ma prosesêko xirab de ciwîyenê. Ma bi hêvîyê ke peynîya nê rojan bêro. Çi heyf, îqtidar nêwazeno ke ma bibê wayîrê xebere. Wazenê her çî nimite bimano. Ganî pêro kedkarê çapemenîye bêrê veradayîş."
 
‘Yê ke rastiyan vanê yenê tepiştiş'
 
Aysel Erkîn: “Ma xo azad nêvînenê. Eke dewlete serê sereyê ma de bo zî do rewşa ma na bo. Çapemenî ra bigî, heta pêro wareyan ma azad nîyê. Ma pêro rewşêka xirab de ciwîyenê. Sebebê destbendkerdişê rojnamegeran zî dîyar o. Kesê ke rast qisey kenê çi heyf yenê destbendkerdiş. Wazenê hayeya kesî rastîyan ra çinbo. Peynîya ma zî şerê mîyanên o. Ganî rojnamegerî bêrê veradayîş. Ganî ma vengê xo vejê. Ma yewbînan rê rast nîyê. Hemverê nê serebûtan ganî ma wurzê serê lingan. Ma do bivînê senîn beno. Her kes vano hema dest medê mi, şima se kenê bikerê."
 
‘Ma kîşte rojnamegeran de yê'
 
Ma azadî wazenê. Şarê ma her ca de yeno pelçiqnayîş. Ma nêeşkenê bi ziwanê xo zî qisey bikerê. Demêk wina de kedkarê çapemenîye zî yenê tepiştiş. Ma azadîya çapemenîye wazenê. Yê ke rastî qisey kenê timî yenê mexdûrkerdiş. Rojnamegerê ke ameyê destbendkerdiş zî seba ke komelî her çî rê xeberdar kenê, hedef de yê. Nêwazenê çimê ma abibê. Seba nê zî rojnamegeran tepişnenê û erzenê serê sazgehê înan. Labelê ma kîşte rojnamegeran de yê."
 
‘Tîya azadî mumkin nîya'
 
Emîne Aslan: “Ma azad nîyê. Seba ke ma tim çîyêk ra girêdaye ciwîyenê. Hetê fikr û fehmî de zî. Tena kedkarê çapemenîye nê, heme wareyê komelî azadî ra mehrûm ê. Seba nê zî ganî pêro komel azad bibo. Ganî her kes bi hawayêk azad bieşko karê xo bikero. La çi heyf çîyêk wina mumkin nîyo."
 
‘Ma hetgirê rojnamegeran ê'
 
Ayşe Keskîn: “Tirkîya û herême de çi heyf ma nêeşkenê fikir û fehmê xo bi hawayêko azad bîyarê ziwan. Wexto ke ez şima dir qisey kena zî kewena gumanan. Gelo kam ci çekuyan bixebîtnî. sebebê nê zî dîyar o xora. Rojnamegerî xeberan viraznenê û seba xebatan kenê zî xeylêk rey tehdîd înan rê yeno kerdiş. Her ke no hêrsê îqtîdarî dewam bikero zî do çapemenî azad nêbo. Ma bi hawayêko eşkera kîşte rojnamegeran de yê. Ma vanê ganî ê lezabez bêrê veradayîş."
 
‘Seba ke kurd ê tepişnenê'
 
Dayîka ke nêwaşt nameyê xo bîyaro ziwan zî wina vat: "Eke ma yewbînan ra baş bê, do rewşa ma wina nêbîne. Hîn ma ra kede danê, hîn zî sey çîyêk nêbîto cuya xo dewam kenê. Ma wazenê bi yewbîyayîş azadî bi ca bêro. Dişmin yeno ma tepişneno. Xo rê sebaban nêgêrenê. Her çî seba ke ma kurd ê. Bi taybetî hêrişê çapemenîya kurdî kenê. Çira yê ke kurdî nîyê nêtepişnenê. Ma wazenê rojnamegeran vera bidê."
 
'Lazimîyê ma pê esto'
 
Sila: “Tu kedkarî azad nîyê. Yanî karê xo bi hawayêke azad nêkenê. Tewr zêde zî rojnamegerî. Seba ke xeberê rastî komelî rê bêrê neqlkerdiş, lazim o çapemenî azad bibo. Ma zanê ke azadîyêk wina çin a. Labelê lazimîyê ma pêrûne esta."
 
'Ma no ciwîyayîş o'
 
Tewr peyîn zî cinîyê ke nêwaştî nameyê xo bidê wina vaî: "Vatişê azadî çin o û sebebê ci zî yê ke dewlete îdare kenê yo. Ez nêeşkena zêde şîrove bikerî. Tirkîya de ma tu het ra xo azad hîs nêkenê. Ma kîşte çapemeniya azade de yê. Lazim o  çapemenî bi azad binuso. Azadî nêmenda. vîse. Seba ê rastî binusê û ma zî bibê wayîrê fikir, ganî çapemenî azad bo.”
 
JINNEWSÎ RA NOT: HETA KE MUDURA MA YA KARÊ NUŞTEYÎ SAFIYE  ALAGAŞ Û EDÎTORA MA GULŞEN KOÇÛK YÊ KE 8Ê HEZÎRANE DE AMEYÎ DESTBENDKERDIŞ BÊRÊ VERADAYÎŞ HEME XEBERÊ KE MA VIRAZNÊ MA DO SERÊ NAMEYÊ ÎNAN DE WEŞAN BIKERÊ.