Marta Somek

 

STENBOL - Dimayê Jîna Mahsa Amînî ameye qetilkerdiş dima, têkoşînê cinîyan pêro dinya de vila bi û Kurdistan de mesajê, ‘Ma pîya rayîr ra şêrê, do no hukmat biqedîyo. Ma fek tekoşîn ra, fek kuçeyan ra û berzkerdişê vengê xo ra vera nêdanê.”

 

Îranê cinîya bi nameyê Jîna Mahsa Amînî hetê polîsanê ehlaqî ra ameye qetilkerdiş û no zî nimûneyê peyîn ê hêrişê hemverê cinîyan ê şerê taybetî yo. Cinî hemverê nê polîtîkayan de her ca de têkoşînêkê tarîxî danê. Seba Jîna Mahsa Amînî, Îran de xeylêk cayan de çalakîyê protestoyî ameyî destpêkerdiş û demêkê kilm de her ca de vila bî. Cinîyan seba Jîna û azadîya xo laçikanê xo veşnayî,  11 rojî yo kuçeyan de xoverdayîşê xo kenê.

 

‘Ganî azadî bêra Îran’

 

Cinîya trans Leoya seba tedayê Îranî mecbûr mende bêro Tirkîya wina vat: “Ma mecbûr mendî bi dîktatorêk reyde biciwîyê. No seba ma muhîm o. Ganî dîktatorî biqedîyo û azadî bêro Îran. Embazê mi nika zindan de yo û qerarê dardekerdişî dayî. Çira? Seba LGBTI yo. Qerarê dardekerdişê ey da û yê embaza ey a cinî. Ma Îran de nêeşkayîne bi embazanê camêrdan reyde bigeyrê. Ma dadî û babî xo reyde nêeşkayîne sereakerde bigeyrê. Ma  komara îslamî nêwazenê.”

 

‘Eke ma pê dir bi do hukmat biqedîyo’

 

Leoye dîyar kerd ke seba rejîm û teda peynî bibê, muxataban nêvînenê û wina vat: “Serra vîyarte de şima zanê çend cinî ameyî qetilkerdiş? Tu agahîya înan çin a. Yewe hetê pî, yewe hetê dadî, yewe heyê birayê xo ra ameye kiştiş. Seba çi şima zanê, seba maske. Çend tutî ameyî tecawizkerdiş, dima ra ameyî kiştiş û parçe parçe bî. Îran de rewşa cinîyan xeylêk xirab a. Tena helm danê. Cuyêka înan çin a. Ez venga yewîye kena, venga têkoşînê hempar kena. Eke ma bibê yew û dinya paştdayîş bido, do no hukmat biqedîyo.”

 

Têkoşînê cinîya rêxistinkerde pêro dinya de vila bi

 

Aktîvîsta Yenî Demokrat Kadin Dîren Ataçe zî vat, Kurdistan de polîtîkayê şerê xususî esto û vat, dewlete bi vistişê rewşa başe, kiştoxan pawena û wina qal kerd: “Cinîyanê kurdan rê di rey teda bi ca yeno. Dişminîyê rejîmê Îranî yê hemverê cinîyan de orte de yo. Ma sey Cinî Bi Pîya Xurt ê veng da paştdayîşê cinîyan ê seba Mahsa. Ma Tirkîya de ciwîyenê. Hemverê cinîyan faşîzm û hêrsêko pîl esto. Îqtîdar têkoşînê cinîyan ra terseno. Têkoşînê  rêxistinkerde yê cinîyan pêro dinya de vila bîyo. Cinî tu wext do fek têkoşînî ra vera nêdê. Do her tim vengê xo berz bikerê, kuçeyan de bê.”