Rojda Aydin

 

AMED - Nuştoxe Gulazer Akina ke 28 serrî yo tepişte ya û xeylê nêweşîyê aye zî estî serbset nîna verdayîş û muracatê keye û avûkatanê aye zî heme bênetîce manenê.

 

Zîndanê Kurdistan û Tirkîye de ke şino binpaykerdişê heqan zêdîyeno û rewşa tepişteyê nêweşî zî roj bi roje giran bena. Muracatê keye û avûkatan ê tepişteyanê nêweşan ke yenê kerdiş zî hetê Dezgehê Înfazî yê Zîndanî ra bênetîce yenê verdayîş. Eynî wext de seba ke tepişteyê nêweş ê giranî bêrê tehlîyekerdiş, muracatê ke Dezgehê Tibê Edlî (ATK) rê yenê kerdiş rê zî raporê ‘eşkeno/a zîndan de bimano/a’ yeno dayîş û serbestveradayîşê înan yena astengkerdiş. Lîsteya tepişteyê nêweşan ê ke zîndan de yî de nuştoxe Gulazer Akine zî esta.

 

Ma do no hewte zî dosyayê xo de ca bidî têkoşîn û cuya nuştoxa tepişte û nêweşe Gulazer Akine ke Zîndanê Cinîyan ê Bunyan ê Kayserî de yena tepiştiş.

 

Bi îşkenceyêk giran reyde rî bi rî manena 

 

Gulazer Akine serra 1975î de qezaya Xelatî ya Betlîsî de mîyanê keyeyêk welatperwer de yena finya. Emre xo yê tutîye de bi zextê dewlete reyde rî bi rî manena. Gulazer û keyeyê aye serra 1993yî de tedaya dewlete vera koçê bajarê sey Mersîn, Edene û Stenbolî kenê. Gulazere tedaya serê keyeyê aye ke nêqedîyeno vera serra 1993yî de tewrê PKKyî bena. Gulazere wexto ke seba tedawî yena Stenbolî serra 1996î de yena destbendkerdiş. Gulazere tîya de 10 rojan yena destbendkerdiş û bi îşkenceyêk giran ê polîsan reyde rî bi rî manena. Gulazere dima ke tîya ra bene Betlîsî ewja de zî 20 rojan desbendkerde manena û ewja de zî îşkenceyêk giran bi aye yeno kerdiş. Gulazere dima ra yena tepiştiş û cezaya muebbetî aye rê yena birnayîş. 

 

Gulazera ke 28 serrî yo tepişte ya, zîndanê sey Amed, Mîdyat, Anqara, Stenbol, Mereş-Elbîstan, Semsûr, Gebze de menda û nika zî Zîndanê Padaye yê Cinîyan ê Bunyan ê Kayserî de yena tepiştiş. 

 

Xeylê nêweşîyê aye estê 

 

Gulazera ke xeylê zîndanan de cezaya dîsîplîn û hucreye aye rê yena birnayîş. Nê prosesî de nêweşîyê aye zî giran benî. Gulazere verê ke bêra tepiştiş nêweşîyê sey ur (kîtle), sîneyê aye de, nêweşîyê cinîyan û helîyayîşê esteyan aye de estbî. Gulazere wexto ke Semsûr de tepişte mende sereye x ora amelîyatê urî bî. Gebze de zî urê sîneyê xo ra amelîyat bî. Vera heme nêweşîyan zî zîndan de bi janê koronaye (Kovîd-19) kewena. Gulazere helîyayîşê esteyan vera roj bi roje zeyîf bena û keyeyê xo rê vata ke kîtleyo ke qirika aye de yo vera nêeşkena çîyêk biwera. 

 

Xeylê babetan ser de nuşteyê aye estê

 

Gulazere babetê seyEdebîyat, Merdim û Komel û têkilîya cinî-zêrdan de nuşteyan nuşta û kitabe aye yê sey “Afirandina Zayendperestî” û “Binê Beroşê” zî estî. 

 

‘Her ke dêsî rijîyayî ma pîlêr bîyî’

 

Gulazere ke zîndan de 18 serrê xo pirr kerd mektubêke xo de ca da ya nê vatişan: “Demo ke ma kewtî zîndan ma hema tutî bî. Xeylêk kesê ke zîndan de dêsê pîlî estbî. Her ke dêsî rijîyayî ma pîlêr bîyî. Dima ra dêsî extîyar bî û ameyî sîwaxkerdiş û ma zî bi boyaxkerdişê porê xo yê gewr dest bi înkarkerdişê porê xo yê spî kerd. Eke şima bêrê û biewnê, xeylê ma hema demê xo yê tutîye ciwîyenê. Demo ke ma kewtî zerre, wayê û birayê ma yê qûndaxî de û birazîyê ma êdî bîyê merdimê pîlî. Ma tenê pencereyê qijî yê zîndanî nê hedîsan temaşe kerd. Her ke ê ameyîne matmayî mendêne. Ma lêzê demê nêdîne her rey ma persê ‘ti key hende pîl bî?’ kerdêne. No bêîmkanî hîsê bêheqbîyayîşê bi merdiman rê virazneno…”

 

‘Waya mi roj bi roje helêna’

 

Bi waya Gulazere, Refîka Akin reyde demo ke ma qisey kenê, ana ziwan ke waya aye xeylêk nêweş a la  zêde behsê nêweşîyanê xo nêkena. Refîka, dîyar kena ke her ke şinê pêvînayîş vînenê ke roj bi roje helêna. Refîka, da zanayîş ke waya aye bi vîrûsê Kovîd-19 kewta la înan rê tu çîyêk nêvata û wina dewam kerd: “Waya mi xora zêdeyêr keyeyê xo fikrîyena. Seba nê zî ma rê zêde behsê nêweşîyanê xo nêkena.”

 

Waştişê veradayîşê tepişteyê nêweşan 

 

Seba veradayîşê Gulîzare, muracatê keye û avûkatan pêro bênetîce manenê, la hewldayîşê keyeyî zî dewam kenê. Refîka, wina vat: “Waya mi pêwa ke roj bi roje taqet ra kewena zî reyna zî xo serê lingan de gêna. Bi îradeyê xo serê lingan de manena. Seba waya mi muracatê ke ma kenê pêro bênetîce manenê. Nika zîndanan de bi seyan tepişteyê nêweşî estê. Ma wazenê pêro tepişteyê nêweşî ganî bêrê veradayîş û tedawîya înan teber de bêro kerdiş. Ma venga selahîyetdaran kenê ke tepişteyê nêweşî bêrê veradayîş. Ganî tepişteyê nêweşî teber de bêrê tedawîkerdiş.”