Elfazî Toral

 

WAN - Avûkat Sunay Ozemre bale ant caardişê sîstematîk yê ke tepişteyanê nêweşan ser de yenê kerdiş û vat: “Peygoşkerdişê heqê tepişteyanê nêweşan huqûqî nîyo. Heme welatan de heqê weşî û cuye sucî ser de yê.”

 

Zîndanan de caardişê sîstematîkî vera rewşa tepişteyanê nêweşan her ke şina giran bena. Goreyê dayeyanê Komeleya Heqanê Merdiman (ÎHD) serra 2022yî de 78, serra 2023yî de serê serre ra heta heta nika 15 tepişeyî dinyaya xo bedilna.

 

Goreyê dayeyanê ÎHDyî 651ê ci giran bi pêroyî hezar û 517 tepişteyê nêweşî estî. Tewr peynî tepişteyo bi nameyê Abdulhalîm Kirtayî ke 30 serrî tepişte mendbî û 22ê Adare de serbest ameybî veradayîş 12ê Gulane de dinyaya xo bedilna. Tepişteyo bi nameyê Behçet Kaplanî zî 2014î de ame tepiştiş, 15 serrî ceza ci rê ameye birnayîş û 9 serrî tepişte mend. Behçet 15ê Gulane de dinyaya xo bedilna.

Avukate Sunay Ozemre derheqê binpaykerdişê heqan û rewşa tepişteyan de qisey kerd.

 

‘Ganî seyyewbînan têbigêrî’

 

Sunaye da zanayîş ke zîndanan de raşteyê bê asayîş estî û ganî zîndanan de tay tedbîrî bêrî girewtiş û wina dewam kerd: “Vera tepişteyanê nêweşan de raştkerdişêk çinî yo. Çi heyfo ke bi taybetî seba tepişteyê nêweşî tedbir nînê girewtiş. Ganî derheqê înan de raştkerdişê ferzî bêrî kerdiş. Ganî no raştkerdiş tena seba sucêk nê seba heme tepişteyan seyyewbînan bêro kerdiş.”

 

Tepişte bi kêfî yenê tepiştiş’ 

 

Sunaye dîyar kerd ke hemverê tepişteyan de caardişê kêfî babeta vatişî ya û tepişte binê şertê giranî de yenê tepiştiş û wina domna: “Herinda ke tepişteyê nêweşî reşa înan bêra ercnayîş û wina tedvîrî bêrî girewtiş, çi heyfo ke bi hawayêko kêfî yenê tepiştiş. No zî beno sebebê binpaykerdişan.”

 

Seba pawitoxê heqan veng

 

Sunaye qisyekerdişê xo de bale ant binpaykerdişê heqan yê tepişteyê nêweşan ser û vat: “Nê binpaykerdişê heqan vernîya sînorkerdişê heme heqê cuye rê rayîr gêno. Tepişte heme heqanê xo ra bêpar yenê verdayîş. Ez na babete de venga pawitoxê heqê merdiman kena. Cuya tepişteyan her çîyî ra ercin a. Tepişteyo ke heqdar o ya zî heqdar nîyo çinî yo. Ganî serê heqê cuye û weşîya tepişteyan de bêra vindertiş. Seba heqê cuya tepişteyê nêweşî ganî mevzuatêk newe bêro vetiş. Ganî bi lez rewşa tepişteyê nêweşî bikerî rojeva xo. Ez peygoşkerdişê rewşa tepişteyê nêweşî ne huqûqî û ne zî wijdanî raşt nêvînena. Heqê cuye û weşîya tepişteyan serê sucî de yeno dîyîş.” 

 

‘Berpirsyarîya ma esta’

 

Sunaye oeynîya qiseykerdişê xo de ard ziwan ke ganî heqê cuya heme tepişteyan bêrp pawitiş û wina peynî kerd: “Berpirsyarîya ma ya ke ma heqê cuya tepişteyan bipawî esta. Ganî heqê cuye û weşîya tepişteyan bêro pawitiş. Ganî heqê weşîya tepişteyan nêro peygoşkerdiş. Çi heyfo ke tu êîyêk nîno kerdiş. Ganî tepişteyê nêweşî zîndanan de nêmanî.