Niam Bedel: Vera tîfaqê lêşinî de xoverdayîş ganî bibo
- 11:34 5 Hezîrane 2023
- NAROJANE
ŞENGAL - Endama Koordînasyonê TAJÊ Niam Bedele bale ant serê planê hemverê Şengal û Mexmûrî ser û vat: "Hemverê tifaqo ke vera Mexmûr û Şengalî de planan virazeno ganî ma tifaqê xo xurt bikerê û rayîr nêdê sîyasetê lêşinî.”
Fermanê 3yê Tebaxe ya 2014î sero ra 9 serrî derbaz bî. Çeteye DAIŞî eştî serê Şingalî û netîceyê hêrişî de bi hezaran êzidî ameyî qetilkerdiş, remnayîş û bazaran de cinî û ciwanê êzidî ameyî rotiş. Bi 10 hezaran êzidîyê ke fermanê xelisnayîşî ra xelisîyayî zî verê xo dayî Koyê Şingalî. Dimayê xelisnayîşî Şingal de komel dest bi rêxistinkerdişî kerd. Êzidîyê ke koçber bîyî verê xo dayî herra xo. Destpêkerdişê aşma nîsane ya 2023yî de 123yî de keye bajarokê Sinûnî ra derbazê Şingalî bîyî. Pawitoxgehê Mûsilî ra nizdîyê 250 keyeyî zî agêrayî serê herra xo.
Her çend ke Şingal de sîtemê cuyêka newe bêra awankerdiş zî hêrişê hemverê Şingalî zî dewam kerd. 9 Teşrîna Verêne ya 2020î de mabenê Partîya Demokrat a Kurdistanî (PDK), Hukmatê Iraq û Dewleta Tirke de ‘Pêkerdişê Şingalî’ ame îmzakerdiş. Çarçeweya pêkerdişî de xeylê provokasyonî ameyî averberdiş. Sewbîna bi hêrişê hewayî zî hewl yeno dayîş ke herême bê merdim bêra verdayîş. Tewr peynî zî 1ê hezîrane de bi teyareyê keşfî hemverê merkezê Şingalî de hêrişêk pê ame.
Vera heme hêrişan zî komelê êzidî vera caardişan de xover da. Heto bîn de paştîdayîşê komelê êzidî yê hemverê şarê Kampa Koçberan a Şehîd Rustem Cûdîyî (Mexmûr) zî dewam keno. komelê êzidî reaksîyon mojna hewldayîşê artêşa Iraqî. Derheqê hêrişanê hemverê Şingal û hewldayîşê Artêşa Iraqî yê hemverê Mexmûrî de Endama Koordînasyonê Têgêrayîşê Azadîya Cinîyan a Êzidî (TAJÊ) Niam Bedele ajansê ma rê qisey kerd.
'Kampe binê banê NYyî de ya’
Niame destpêkerdişê qiseykerdişê xo de bale ant rewşa Kampa Mexmûrî ser û vat: “Binê banê Neteweyê Yewbîyaye (NY) de ameya awankerdiş. Her ca binê pawitişê NYye de yo. Nêzdîyê 27 serrî yo na kampe esta. Hukmatê Iraq û PDKyî bi zextê Tirkîya Mexmûrî girewtî binê ablûqa. Kampe kampa sivîlan a. Serra 2019î ra heta nika hetê PDKyî ya hemverê kampe de amborgoyêk ameyo ronayîş. Hukmatê Iraqî hewl dano ke dormeyê kampe têl bikero û kuleyan rono. Vera nê caardişan de lazim keno ke NY biweriştêne payan ser û reaksîyon bimojnayêne. Ez tîya ra venga NY û dezgehanê pawitişê heqanê merdiman kena ke wa wayîrê Mexmûrî bivejî. No hewldayîşê hukmatê Iraqî nîno qebulkerdiş. Kesê wayîrê bi wijdan zî nê çîyan qebûl nêkeno û ganî werizo payan ser. Ma venga parlamentoya Iraqî zî kenê ke wa hemverê hewldayîşê hukmatê Iraqî de bêveng nemanê. Ez venga şarê Mexmûrî kena ke wa werizî payan ser. Wa hemverê caardişan de wayîrê reaksîyonî bê.”
'Ma xoverdayîşê Mexmûrî silam kenê'
Niame dîyar kerd ke şarê Mexmûrî xover dano û wina dewam kerd: “Kesê nêweş û kal û pîrî binê xeymeyan de xover danê. Mîyanê nê hewayo germin ê hamnanî de û toze mîyan de yê. Şingal ra bigêre heta Mexmûrî ma xoverdayîşê şarî silam kenê. Do serkewtiş bibo yê şarê xoverdayoxî.”
'Cayê pîroz yenê hedef girewtiş’
Niame badê ercnayîşê xo yê derheqê Mexmûrî de bale ant serê rewşa Şingalî û wina vat: “Fermanê 2014î de DAIŞ ame. Erê nameye ci DAIŞ bî la dîktator Erdogan bi xo bî û serkêşîya înan kerdêne. Hetê lojîstîk, leşkerî û perwerdeyî de paştîdayîşê DAIŞî kerdêne. Qubeyê ma nê wextî de ameyî bombardumankerdiş, cayê ma yê dînî û pîroz ameyî hedef girewtiş. Keyeyê nizdîyê Qubeyan yenê bombardumankerdiş. Ma nê çîyî qebûl nêkenê. Ma venga komelê êzidî kenê ke wa hemverê hêrişanê peyênan de seferber bibê."
'Ma herra xo nêteriknenê’
Niam Bedele da zanayîş ke demêk dergo ke şarê êzidî agêreno serê ca û wareyê xo û wina domna: “Nika şarê ma agêreno ca û wareyanê xo. La bi nê hêrişan hewl danê ke şarî bitersnê û agêrayîşê înan asteng bikerê. Vera her tewirê kerdişan, sîyasetê lêşin reyna zî ameyîşê şarê ma dewam keno. Şarê êzidî herra xo nêterikneno. Ma sey êzidîyêk, ciyêk êzidî û TAJÊ, ma hemverê hêrişan de payan ser de bî û xoverdayîşê xo dewam bikerê. Ma nêverdenê ke planê înan yê Şingalî bikewo dewre. Ma do wayîrê gonîya şehîdanê xo bivejî.”
'Ma rayîr nêdanê sîyasetê lêşin yê hemverê ma’
Niame, da zanayîş ke do şarê êzidî her tim xo ver bido û vat: "Komelê êzidî tu wext sere nêtewêna. Çend fermanan reyde rî bi rî bimanê zî xo ver danê. Nika hêzê ma yê leşkerî esto, hêzê ma yê asayî esto, sazgeh û dezgehê ma estê, rêxistinê ma yê pêroyî û yê cinîyan esto, îdarekarîyê ma yê xoser esto. Ma nêverdenê ke kesêk dest bido ê hêzî û rêxistinê ma. Ma do hemverê her planê înan de vinderê. Ma do rayîr nêdê ke hemverê ma de sîyasetêk lêşin bêro kerdiş."
'Ganî ma tifaqê xo xûrt bikerê'
Endama Koordînasyonê TAJÊ Niam Bedel qiseykerdişê xo wina qedêna: "Ma venga şarê xo yê wargehan kenê ke wa agêrê serê herra xo. Wa tifaqê xo viraznê û dest bidê destê yewbînan. Eke tifaqê ma xurt bibo kesêk nêeşkeno çîyêk bikero. Ma venga şarê xo kenê ke wa bêveng memanê. Ganî ma hemverê tifaqê ke hemverê Mexmûr û Şengalî de planan virazneno wurzê. Mexmûr, Şengal û Kerkûk hetê keyeyê Barzanî ra ameyo rotiş. Erdoganî rê rotê. Na xete xetêke stratejîk a. Ganî bêro zanayîş ke şarê Mexmûr û Şengalî û peşmergeyê wayîrê bi rûmet û wayîrê şehîdî yê Kerkûkî zî cayê xo nêdanê Erdogan. Ma rayîr nêdanê kay û bazarê PDKyî yê bi Tirkîya reyde keno.”