Rabîa Onver

 

COLEMÊRG - Hemverê polîtîkayê zext û zordarîya hukmatî ke bi serran o Colemêrg û qezayanê ci de esto de şar sereyê xo çewt nêkeno û xoverdayîşê xo domneno. 

 

Vera qedexe, hêriş û zextê îqtîdarî yê serê Kurdistanî de şar fek xoverdayîşê xo ra vera nêdano. Colemêrg û qezayê ci zî cayê ke dewlete bi polîtîkaya xususî wazena şarî binê zextan de biverda ra ya. Bi xususî Gever de polîtîkaya xususî ya serê qeza de kena û badê serra 2015î xeylê çî ame bedilnayîş. Dimayê xorayraberdiş û xoverdayîşê şarî yê vera zilmê dewlete ame îlankerdiş, raşte, taxî, kuçe û dewan de xeylê çîyî ameyî bedilnayîş. 

 

Polîtîkaya xususî ya vera ciwanan  

 

Hukmat polîtîkayê xo yê zextî tewr zêde serê ciwanan de pê ano. La nê çîyî qebûl nêkeno. Hukmat heta taxe û keyeyê ciwanan de zî zextê xo domneno. Her kesê ke badê saet 22.00î şînê  keyeyê xo, para xo nê zextan ra gênê û rayîr de yenê astengkerdiş. Kesê ke na saete de teber de bibo, nasnameyê înan yeno kontrolkerdiş û ge-ge zî bi înan mird nêbenê heqaret hemwelatijan rê kenê. 

 

Taxê Kişla û Ormanî…  

 

Leşker û polîsê ke hetê dewlete ra qezayan de ameyî cakerdiş, ciwan û şaran ser de ferz kenê ke tewr erê saet 21.00î de keyeyê xo de bê. Vera nê ferzkerdişî de taxê sey Kişla û Ormanî zî taxê ke tewr zêde tede zilm yeno kerdişî yê. Wezîfeyê wesayîtê zirxî ke her şewe binê nameyê dewrîye de taxan de gêrenî no yo ke şarî aciz bikerê! Hewl danî şar û ciwanan aciz bikerê. Kişta nê caardişan de sewbîna caardişê bînî zî destbendkerdiş, şîdet û îşkence yo ke no nizdîyê 6 serrî yo dewam keno. Leşker û polîsê ke erzenê keyeyan ser heqaret û tehdîtan bi heme ferdê keyeyî kenê. 

 

Dayîkî nobete tepişenê  

 

Cinîyê ke qezaye de ma bi înan reyde qisey kerd vanê ke, “Tutê ma teda, tehdît û îşkence vera nêeşkenê vernîya keyeyê xo de kay bikerê. Waştişê tutê ke emrê înan mabenê 6 û 9 serrî de yo, kay û vejîyayîşê teberî yê bêters o. Waştişê tutan açarîyayo ters.” Cinî vanê ke heta serê sibayî nobete tepişenê. 

 

Şar fek têkoşînê xo ra vera nêdano  

 

Şar, bi xususî cinî hemverê nê polîtîkayê zext û tersî yê qezaye ke hetê hukmatî ra yenê rayraberdiş de xover danê. Vera her tewir çîyî keye û taxê xo pawenê. Hemwelatijê taxan seba ke çîyêk bi tutanê înan nêro, nêrê qetilkerdiş xover danê.” 

 

Fuhuş û tîryakî vila beno  

 

Polîtîkayê hukmatî ke herême de rayra beno ra yew zî fuhuş û şuxulnayîşê tîryakî yo. Hukmat hewl dano nê çîyan bi ciwan û cinîyan bido kerdiş. Reyna zêdebîyayîşê kiştişê cinîyan û mergê şikinî yê cinîyan hetêk bîn yê polîtîkaya dewlete yo. Sucdar ya nînê cezakerdiş ya zî dewayê ke yenê akerdiş bê bahane bi taqîpnêkerdişî reyde netîce benê. 

 

Herêma 'asayîşê xususî'  

 

Merkezê qezaye de nê çîyî qewimîyenê. Dewan de rewşe cîya ya. Hemwelatijê ke bi serran o dewan de manenê binê nameyê herêma ‘asayîşê xususî’ de bi qedexeyan reyde rî bi rî manenê. Ê ne eşkenê şêrê wareyanê xo û ne zî eşkenê şêrî zozananê xo. Kesê ke dewan de nêmanenê seba ke merdimê înan şikin nêbê nêşinê zîyaretê înan.  

 

Qedexekerdişê gidayî... 

 

Vîşêrê herêmê ‘asayîş’î dewan de caardişêk bîn zî qedexekerdiş yan zî sînorkerdişê lazimîya gida û werdî ya. Hema hema ma vajî heme dewî bi xususî zî dewê Marînûs, Geliyê tiyarê û Guzêreşî nêeşkenê gidayo ke wazenê berê keyeyê xo. Malzemeyê ke gênê zî hetê cendirmeyan ra yenê astengkerdiş. Tewreyêk ardu beno nîm tewre, 5 kîlo çay beno 3 kîlo. Tupê ke ê seba ocaxê xo şuxulnenê zî yenê qedexekerdiş. Heto bîn de heta ke tupê pêro dewijan ê ocaxe nêqedîyo ê nêeşkenê tupê xo pir bikerê. Şîyayîşê ware û zozanan qet asan nîyo. Xeylê kesî seba ke nêeşkenê heywanan miqate bikerê, bi rotişê heywananê xo mecbur menenê ke merkezê bajarî de ca bibê.” 

 

Serê rayîrê 47 kîlometre de 6 nuqtayê kontrolî

 

Çîyo ke hukmat keno, seba şarî bêzar bikero tenê bi nê çî reyde sînordar nêmaneno. Her cayê rayîran de  nuqtayê kontrolî estê. Mabêne qereqola Gever û Şemzînanî ke 47 kîlometre yewbînan ra dûrî yê de  6 nûqtayê kontrolî ameyê ronayîş û her nûqta de şar yeno vindarnayîş û nasnamyê înan yeno kontrolkerdiş.

 

 7 serrî yo çalakî qedexe yê

 

Qedexeyo bîn ê Colemêrgî çalakî û eşkerayîye yê. 7 serrî yo tenê di çî nêameyê qedexekerdiş. Yew “festîvalê” ke hetê Walîtî ra yenê organîzekerdiş, ê bîn zî kesê ke vetî hemverê Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) û destûr dayî ke hemverê HDPyî de çalakîyan virazê. Bajar û qezayanê ci de destûr nîno dayîş ke şar tu çalakîyanê demokratîkan organîze bikero. Kesê ke vejenê vera HDPyî binê pawitişê polîsan de eşkerayîye danê.

 

 Şar fek vera nêdano

 

Pêwa ke bi polîtîkayê xususî yê bi serran o Colemêrg û qezayanê ci de yenê rayraberdiş, şar fek xoverdayîşê xo ra vera nêdano û sere nêtewêneno.