Îqtîdar û muxalefet hetê rijnayîşê ekolojîk de hempar ê

  • 10:28 24 Temmuze 2023
  • NAROJANE
 
ÎZMÎR - Hemverfeka Yewîya Ekolojîye Halîme Şarmane derheqê şewatê daristan û çinîkerdişê raşteyê daristanî de ercnayîş kerd û vat: “Raşteyê daristanan de ma vînenê ke îqtîdar û muxalefet hemkarîye de yê. Yew ÇEDî ci dano yê bîn zî ruhsat.” 
 
Şewatê daristanan her serre pê yeno û beno sebebê çinbîyayîşê daristanan. Serra 2021î ra heta nika se ra 16ê daristananê Tirkîya şewat vera çinî bîyî. Hemverfeka Yewîya Ekolojîye Halîme Şarmane derheqê babete de ercnayîş kerd. 
 
Halîme da zanayîş ke şewatê daristanan şikan mîyan de manenê û vat ke no çîyêk raşt nîyo. Halîme wina vat: “Heta nika şewatê ke vejîyayî de vîşêrê çend şikdarê tîryak û madeyê tîryakî ke şuxulnenê, sewbîna tu xebere çin a. Sebebê tewr gird ke nîno vatiş sîstemê cereyanî ra pê yeno. Daristanan sero ra xetê hêzê berzî yê cereyanî yan zî sîstemê trafoyan derbaz beno. Şîrketê ke hewl danê nê çîyî ra pereyan qezenc bikerê tedbîran nêgênê û ciewnayîşê ci nêkenê. No zî beno sebebê şewatê daristanan. No malumat şarî ra yeno nimitiş.” 
 
Dewijê daristanan  
 
Halîmeye dîyar kerd  ke verê cû vatişêk sey dewijê daristanan estbî û nê kesî îdareyê xo bi daristanan kerdêne û daristan sey çimeyê cuye vînayêne. Halîme wina dewam kerd: “Nê dewijî hetê têkoşînê vera şewatî de wayîrê zanayîşêk qedîm bî. Senî ke mekteban veng kerdî û mamoste dewe ra vejîyayî û mele ameyî cakerdiş, derheqê talankerdiş û dagirkerdişê daristanan de zî hedefê înan estbî û seba nê çîyî zî dewijê daristanan mîyanê xo ra vetî û herinda înan nêdekerdî.” 
 
'Îqtîdar û muxalefet na babete de hemkar ê'  
 
Halîme dîyar kerd 2021î de Manavgatî ra heta Mîlas raşteyêk pîl veşayo û wina vat: “Heta 2023ine se ra 16ê bîyayîşê daristanan vînî bî. No dayeyêk zaf pîl o. Maddeyê 169ine ê Desturê Bingehîn de ‘Bîyayîşê  daristanê aydê dewlete bi tu hawayî nêeşkeno bêro kêmkerdiş’ yeno vatiş. La ma vînenê ke no bi ca nîno. Çi heyf îqtîdar û muxalefet raşteyê daristanan de hemkar ê. Ma herême ke de ciwîyenê baş vînenê.  Yew ÇED dano, yew ruhsat dano. Cayê ke ameyê veşnayîş, seba projeyan pê bîyarê paweyê ke hedîse bêrê xovîrrakerdiş. Nika nînan ra yew înşatê Sînpaş ê Îçmelerî yo. Na herême şewat ra tesîr bîbî. La fîrma  bi israr vanê nê. Şewatê Marmarîsî de yê serra 2021ine de pê ame de dewlete heta roja 6ine uca de çinbî.”
 
Halîme wina qedêna: “Şewatê daristanî wesfê xo yê daristanî vînî nêkeno. Nîno a mana ke toxumê ke a herre de yê bankaya uca nîyê. Yanî beno ke dare çinbo la toxêmê ci estê. Yanî xo arêdana. No nîno manaya vînîbîyayîşê daristanî. Ganî ma nê bizanê. Eke ma bizanayîyayîne ma do hîna zêdeyêr wayîr bivejîyayîne.”