Ma şikinayîşê tecrîd û têkoşînî de bi qerar ê
- 11:34 2 Êlule 2023
- NAROJANE
Elfazî Toral
STENBOL- Cinî bi prosesê rêxistinbîyayîşê neweyî reyde ver bi ‘Konferansê Pîlî yê Cinîyan’ de şinê û yew rojeva înan a muhîme zî bi têkoşînê hempar şikinayîşê tecrîdî yo. Hedefê cinîyan oyo ke Stenbol de fikrê Rayîrê Hîrêne mende bikerê û têkoşîn xurt bikerê.
Partiya Çep a Kes û Partiya Demokratîke ya Şaran (HDP) dimayê weçînayîşê aşma Gulane û dima, seba prosesê newe pêvînayîşê cinîyan, kombîyayîşê şarî û xeylêk bernameyê bînî yê ke vatişê şarî esas girewtêne pê ardî. Dimayê nê bernameyan 25ê Tebaxe de Stenbol de Otela Hîll a Taksîmî de ‘Konferansê Pîlî yê Cinîyan’ organîze kerdî û xeylêk babetê rojeve ameyî munaqeşekerdiş. Nînan ra yew zî tecrîdê giran 24 serrî yo serê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî de yeno rayraberdiş bî. Cinîyan seba têkoşînê vera tecrîdî rayîr û metodî munaqeşe kerdî.
Xeta têkoşînê înan fikrê Rayîrê Hîrêne yo
Yew zî rojeva bîn a cinîyan zî ‘herêmbîyayîş’ bî û bi nê hedefî zî ame dîyarkerdiş ke do prosesê bêrê de bi cinî û şaran reyde pêvînayîşan pê bîyarê û bêrê têhet. Cinîyan dîyar kerdî ke seba pîlkerdişê têkoşînê cinî yê rêxistinkerde do bi xeta fikrê Rayîrê Hêrîne rayra şêrê û hemverê polîtîkayê AKP-MHPyî têkoşînêk bêmabên bikerê.
Cinîyê ke tewrê konferansî bibî ajansê ma rê qisey kerdî û mesajê ‘hedefê ma şikinayîşê tecrîdî yo. Bi siyasetê Rayîrê Hîrên ma wazenê têkoşînê cinî pîl bikerê’ dayî.
Hedefê înan şikinayîşê tecrîdî yo
Verfeka Rêxistinbîyayîşê Herêma Yewin a Stenbolî ya HDPyî Besra Îşsever da zanayîş ke bi kombîyayîşê hîn amadekarîyê çareserî kerdê û vat: “Ma resayî hîn qeraran. Heto bîn ra zî tecrîdê serê Abdullah Ocalanî sey polîtîkayêk pê yeno. Tecrîd serê pêro komel û cinîyan zî babeta vatişî ya. Hedefê ma yê esas şikinayîşê tecrîdî yo. Seba nê rêxistinbîyayîşê cinî muhîm o. Ganî bi tevgerê cinîyan reyde xeta têkoşînî bêra pîlkerdiş. Têkoşînê cinîyan seba ma muhîm o. Seba wedaritişê tecrîdî têkoşîn lazim o. Tevgerê cinîyan û rêxistinê cinîyan bikewê tevger do tecrîd bêro şikinayîş.”
Sîyasetê Rayîrê Hîrêne çira muhîm o?
Besra dewamê qiseykerdişê de bale ant serê problemê tewr pîl ê Tirkîya û vat, problemo tewr pîl krîzê ekonomîye yo û vat: “Tewr zêde cinî nê ra tesîr benê. Seba nê ma pêşnîyazîyê çareserî dayî werte û pîya têgêrenê. Seba nê ma do herêman ra dest pêbikerê. Seba ke tenê cinîyê HDP û Partîya Çep a Keske nê ra tesîr nêbenê. Pêro cinî nê ra tesîr benê. Dimayê nê weçînayîşan ma Meclîsê Cinîyan ra vat, ‘Sîyasetê Rayîrê Hîrêne’. Ma qalê paradîgmayêk ke ‘Tirkîyabîyayîş’ kenê. Hedefê ma yo tewr pîl oyo ke bi nê fikrî têkoşînê cinîyan bêro xurtkerdiş. Ma taxe bi taxe, kuçe bi kuçe, her ca de bi cinîyan reyde bi ruhê kolektif têkoşînê hempar rayra berê.”
‘Perwerde muhîm o’
Aysel Ozturka ke tewrê konferansî bîbî, muhîmîyan azadîya cinîyan girewt dest û da zanayîş ke cinîyan her heqî bi têkoşînî dest fîna û wina dewam kerd: “Cinîyê ke bi polîtîkaya pelçiqnayîş û tedaye reyde yenê rî bi rî ganî hîna zêde têkoşîn bikerê. Ganî cinî qet nêkewa binê zextan. Ganî her tewirê perwerdeyî bigêra. Cinîya perwerdekerde tutanê xo zî perwerdekerde resnena. Na babete de herêman de seba cinîyan perwerdeyî şert o. Ganî perwerdeyo ke fehmê cinîyan zêde keno pê bêro. Ganî cinîyê ma bi rêxistin û perwerdekerde bibî. Ganî ciwanê ma zî eynî şekil perwerde bibî. Vera nê polîtîkayan de ganî ma wayîrê fehmêk xurt bibê.”
‘Fehmê tecrîd û îqtîdarîye de bi qerardar ê’
Hemsereka HDPyî ya Gungorenî Nefîse Erene zî bale ant serê tecrîdî û ard ziwan ke do hem pîya tecrîdî bişiknê û hem zî vera polîtîkaya îqtîdarîye de torra têkoşînî gird bikerê. Nefîseye wina peynî kerd: “Ma cinîyî tîya de ameyî têkişt. Ma do tecrîd û îqtîdarîye birijnê. Her çî destê cinîyan de yo. Cinî her çîyî zana. No îqîdar bi kiştişê cinîyan rojeve de yo. Ma do vera dişmenîya cinîye de têkoşînê xo gird bikerê.”
Hemsereka HDPyî ya Başakşehîrî Antîke Tarhane zî dîyar kerd ke yewine rayîrê vera hêrişanê îqtîdarîye no yo ke xo biresno şar û şarî goşdarî bikero û vat: “Ma do keyeyanê xo esas bigîrê. Ma kombîyayîş kerd û ma netîceyê ci heme not girewt. Heme têkoşînê ma serê ziwanî de yo. Ganî perwerdeyê bi ziwanê dayîke bibo. Ganî tecrîd bêro şikitiş. Tecrîd sucê merdimîye yo. Ganî tecrîdê Îmraliyî bêro şikitiş. Seba şikitişê tecrîdî têkoşînê cinîyan ferz o.”