'Qebulkerdişê perwerdeyê bi ziwanê kurdî qebulkerdişê kurdan o'

  • 09:57 12 Êlule 2023
  • NAROJANE
 
Rozerîn Gultekîn
 
STENBOL - Parlamentera Partîya Çep a Keske Çîçek Otluye dîyar kerd ke polîtîkayê yewperestî ê îqtîdarî vera perwerdeyê bi ziwanê dayîke yeno astengkerdiş û bîyayîşê şarê kurdî bi no hawa nîno qebulkerdiş û vat: "Hende butçe şerî rê yena cîyakerdiş. Herinda ke şerî rê butçe yena cîyakerdiş ganî perwerde, kedkar, weşîye rê bêra cîyakerdiş. Çareserî bi têkoşînî mumkun o.” 
 
21ine serra îqtîdarîyê AKPyî de bi polîtîkayê weçînitekerdeyan serra perwerdeyî ya newe 2023-2024î 11ê êlula 2023yî de dîya destpêkerdiş. Sîstemêk perwerdeyî yê yewperestî, asîmîlayonî pê ano dîyayo destpêkerdiş. Nê sîstemê perwerdeyî de hurmet seba kultur, tarîx, ziwan, hunerê cîyayî rê nîno girewtiş. Hetêk de heqê perwerdeyî yê ziwanê kurdî yeno astengkerdiş, heto bîn de zî dersê bawerî yê bi zorî elewîyan ser de yeno ferzkerdiş. Parlamentera Partîya Çep a Keske Çîçek Otluye derheqê babete de qisey kerd. Çîçeke vat: "Qebûlkerdişê perwerdeyê bi ziwanê kurdî qebulkerdişê kurdan o."
 
'Sîstemêk devşîrme' 
 
Çîçeke da zanayîş ke sîstemê perwerdeyî yê bîyaye yewperest o û wina vat: "Wa her kes bibo yew û vera nê sîstemê yewperestî de bivejîyo. AKP wazeno ciwantîyêk îslamî yê polîtîk awan bikero. Bi no hawa wazeno rêxistina xo vilayê girseyan bikero. Coka ra zî îqtîdar perwerde açarîyayo texteyê pazilî. Sîstemêk devşîrme yê sey Osmanîyan o. vanê eke şima nê sîstemê devşîrme qebul bikerê, şima eşkenê mîyanê nê sîstemê perwerdeyî de perwerdeyê xo bigîrê. Sewbîna waştişê seba perwerdeyê pîya biqedîyo ame kerdiş. Bi sîstemê perwerdeyî yê 4+4+4 wendişê tutanê kênayan ame astengkerdiş. Nika zî bi sîstemê sey ÇEDESî wazenê perwerde bifînî destê tarîkatan. Coka ra zî ganî ma vera sîstemê yewperestî de bivejî. Ganî kurd bi ziwanê xo yê kurdî perwerde bivînî. Wexto ke elewî nêwazê dersê dînî yê bi zorî bigîrê, ganî îqtîdar nê çîyî qebul bikero. Ganî herkes goreyê kultur û bawerîya xo mekteb biwano.”
 
 'Erc û kulturê ma zî yeno çinîkerdiş' 
 
Çîçeke ard ziwan ke bi bi Peymana Lozanî reyde şarê kurd ameyo înkarkerdiş û wina dewam kerd: “Qebulkerdişê perwerdeyê bi ziwanê kurdî qebulkerdişê şarê kurdî yo. Bi taybet mektebê rakewtişî yê ke Kurdistan de yê, yeno waştiş ke tutê kurdan bêrê asîmîlekerdiş. Polîtîkaya vîrîkerdişê nasnameyê şarê kurdî yeno weçînayîş. Şarê kurdî bîyayîşê xo pawitişê ziwanê xo de vîneno. Ziwano ke şarê kurdî nêzano, bi zorî musnenê şarê kurdî. Wazenê bi nê ziwanî weş qisey bikerê. Polîtîkayê şerê taybet bi ciwanan yeno kerdiş. Tena ziwanê ma nê, erc û kulturê ma zî yeno çinîkerdiş.”
 
 'Herinda şerî de wa perwerdeyî rê butçe bêro cîyakerdiş’ 
 
Çîçeke dîyar kerd ke sey partî mîyanê yew serrî de xebatê seba çareserîya perwerdeyî kerdî û wina vat: “Seba ke polîtîkayêk seyyewbînan perwerdeyî de bêro şuxilnayîş ma do xebate bikerê. Ma perwerdeyîyêk bê pere, zanist, demokratîk wazenê. Nika no îqtîdar perwerde açarnayo tîcaretxaneyî. Seba ke butçe Wezîrîya Perwerdeyî ya Neteweyî rê nîna cîyakerdiş coka ra zî aîdat keyeyan ra yeno waştiş. Hende butçe şerî rê yeno cîyakerdiş. Herinda ke şerî rê na butçe yena cîyakerdiş ganî perwerde, kedkar, weşîye rê bêra cîyakerdiş. Çareserî bi têkoşînî mumkun o." 
 
 'Çareserî têkoşînêk hempar o' 
 
Çîçeke tewr peynî da zanayîş ke polîtîkayê vera tutanê kênayan, destkewtişê cinîyan zî çinî kenê û wina qiseykerdişê xo peynî kerd: “Ganî perwerdeyêk ke tutanê kênayî ci ra mehrum yenê verdayîş nê, perwerdeyêk seyyewbînanîya cînsîyetî esas bêro girewtiş û bikewo dewre. Rejîmê camêrdî yê AKPyî wazeno destkewtişê cinîyan çinî bikero û demêk dergo ke gure ser de yo û wazeno perwerdeyî de zî pê bîyaro. Mesela ÇEDESî tena asîmîlasyonê azadîya bawerîye nîyo, eynî wext de polîtayêk serê nêşîyayîşê mekteban yê tutanê kênayan ameyo awankerdiş. Ganî ma înan polîtîkayan qebul nêkerê. Çareserî têkoşînêk hempar o."