SEMSÛR - Psîkolog Fadîme Temela ke Semsûr de badê erdlerzo ke virazîya paştîdayîşê psîkolojîk da, qala îstîsmar û şîdeto ke serê cinî û tutan de virazîyeno kerd û dîyar kerd ke cinî xo asayîş de hîs nêkenê. 

 

Tesîrê erdlerzo ke 6ê Sibate de merkezê ci Mereş de virazîya 11 bajarê Tirkîya û Kurdistanî ser de tesîr viraşt. Her çend ke erdlerzî ra 7 aşmî derbaz bibo zî hema zî xeylê problemî yenê ciwîyayîş. Hemwelatijî tesîrê erdlerzî hema zî hetê psîkolojîk de ciwîyenê. 

 

Bajarê ke tewr zêde tesîr bî ra yew zî Semsûr bî. Zafaneyê bajarî rijîya û xeylê kesî dinyaya xo bedilnayî. Psîkolog Fadîme Temela ke roja yewine yê erdlerzî ra bajar de paştîdayîşê psîkolojîk dana dîyar kerd ke tewr zêde cinî tesîr bîyî. 

 

‘Cinî problemê asayîşî ciwîyenê’ 

 

Fadîmeye da zanayîş ke cinî tewr zêde problemê asayîşî ciwîyenê û wina dewam kerd: “Tewr zêde na babete de muracatê psîkolojîk yeno kerdiş. Xo konan de mîyanê asayîşî de hîs nêkenê. Her kes têkişt de bî demê verênan de. Coka ra cinî şikan mîyan de bî. Her tim bi nê sebeban ameyêne. Stres, fikar estbî."

 

‘Xeylê hedîseyê şîdetî ameyî ciwîyayîş’ 

 

Fadîmeye dewamê qiseykerdişê xo de ard ziwan ke cinîyan tewr zêde şîdet vera muracat kerd û vat: “Wazenê paştîdayîş bigîrê. Ma Semsûr de zaf zêde muracatê şîdetî girewt. Ez bi STKyî reyde xebetîyena. Rewşa bîyaye de xeylê cinîyî ters û fikaran vera nêewtanenê muracatê ma bikerî. La erdlerz de zêde bî. Xora tersê erdlerzî estbî. Tersê cinîyan di kat bî. Hem hetê camêrdan ra hem zî hetê erdlerzî ra. Cinî hetê mêrde û camêrdê nizdîyê xo ra şîdet vînenê. Pî, tut, bira yan zî camêrdo ke qet nêşinasnena ra pê yeno. Coka ra wextê erdlerzî de xeylê hedîseyê şîdetî ameyî ciwîyayîş.”

 

Problemê hîjyenî esto 

 

Fadîmeye dîyar kerd ke seba ke cinî şîdet ra bixelisîya muracat kena, cinî bi tersê qetilkerdişî ciwîyena û wina dewam kerd: “Ez bi nêweşxaneyê cigêrayîş û perwerdeyî reyde xebetîyena. Nê prosesî de hedîse ameyî nêweşxane. Cinîyan raporê derbkerdişî girewt. Nêweşxaneyan de hîjyen baş nîyo. Cinî kon û konteyniran de bi enfeksîyonî kewena. Xeylê nêweşîyî vejîya. Ma seba kesê herême paştîdayîşê psîkolojîk da. Dîyalog û têkilî nê prosesî de muhîm o. Ma hewl ma fehm bikerê ke cinî xo asayîş de hîs kenê yan nêkenê. Dima ra ma têkilî rona. Ma hewl da ma stratejîye bi cinîyan bidê qezenckerdiş. Cayê cinîyan eşkayêne timî bibedelîyo. Ge-ge 3-4 seansî ra dima agêrayêne dewe yan zî bajarê bînan. Wexto ke wina bîyêne pêvînayîş zî nîmcet mendêne. Ma komêk embazî 7 atolye pê ardî.”

 

‘Hedefê ma cinî bî’ 

 

Fadîmeye qiseykerdişê xo yê peyênan de da zanayîş ke seba ke cinî xo baş îfade bikera bi cinîyan reyde komêk parekerdişî awan kerdî û wina peynî ard: “Xeylê cinîyî şîdet vînenê. Cinîya ke qala şîdetî kena yena na mana ke do xeylê cinîyî veng bivejnê. Ma xeylê fêde dî. Cinîyê koçber erdlerzî de zêde mexdur bîyî. Rewşa înan hîna giran bî. Ma hewl da ke seba înan fikrêk awan bikerê. Raşteyê ke tede kontrol çinî bî de îstîsmar estbî. Ma hewl da ma babeta îstîsmarî de tutan xeberdar bikerê. Me xeylê atolye pê ard.”