AMED - Endama Heyetê Cinîyan a Rosa Berfîn Polate derheqê mergê şikin û şîdetê serê cinîyan ê Kurdistanî ke zêde bîyo de qisey kerd û vat: “Serra 2023yî de 170 mergê şikinî yê cinîyan ameyî ciwîyayîş.” 

 

Endama Heyetê Komeleya Cinîyan a Rosa avûkat Berfin Polate derheqê mergê şikin yê û şîdetê serê cinîyan ê Kurdistanî ke zêde bîyo de qisey kerd û bale ant serê dayeyê Bîanetî yê serra 2023yî. 

 

Berfîne da zanayîş ke şîdetê serê cinîyan resayo merheleyê qirkerdişî û wina vat: “Şîdet û qetilkerdişê cinîyan problemê tewr gird ê vernîya ma yo. Sîstemê xo hertim newe kenê û vernîya ma de vindenê. Polîtîkayê bêcezaverdaayîşî, pratîkê muhakemeyî, çekdarîya şexsî, feqîrî, ziwanê nefretî, ziwanê hedef girewtişî, nêbîyayîşê mekanîzmayan, caardişê mekanîzmayan, hedefgirewtişê heqanê cinîyan û polîtîkayê vera têkoşînê cinîyan. Nê heme sebebê ci yê.”

 

‘Kerdoxî yenê xelatkerdiş’ 

 

Berfîhe dîyar kerd ke Kurdistan de polîkayê şerê taybet yeno rayîr ra berdiş û herêmê leşker û polîsê ke sucê vera cinîyan kenê bêceza yenê verdayîş û wina vat: “Serê leşker û polîsan de çi heyfo ke polîtîkayê şerê taybet yenê kerdiş û no suc resayo merheleya cidî. Beden, nasname û bîyayîşê cinîyan hedef yeno girewtiş. Kerdoxî bi bêcezaverdayîşî zî yenê xelatkerdiş. Seba înan kerdoxan tu ceza nîna dayîş, ya zî cezayê şenik yê sey xelatî dîyenê.”

 

Mergê şikin nînê dîyîş 

 

Berfîne dewamê qiseykerdişê xo de derheqê mergê şikin ê cinîyan de zî nê çîyan vat: “Mergê şikin ê cinîyan esasê xo de hetê şîdet û qetilkerdişê cinîyan ra nîno dîyîş. Seba çekuya mergê şikinî yê cinîyan nê welatî de têkoşîn ame dayîş. Çapemenîya komelî de çapemenî û ajansan de seba heme mergan vanê întîxar, qeza kerd, jehrî bî, cor ra kewte, balkone ra xo eşt. Dewlete bi zanayîş heme dayeyan nimnena. Ma ewro dayeyanê Bîanetî ra ewnîyenê 8 aşmê ewilinan yê serra 2023yî de 170 mergê şikin yê cinîyan qewimîyayî. Goreyê serra 2021-2022yî di serran de hûmare zaf zêde bîya. La mergê şikinî nêvînayîş ra yenê. Seba tepiştişê kerdoxan reaksîyonê rayaumûmî, dezgehê cinîyan çinî bo no şik nîno tepiştiş.”

 

‘Cigêrayîşê merdişê bişik ê cinîyan bi rayanê AKP-MHPyî ame redkerdiş’ 

 

Berfîne dîyar kerd ke reaksîyonê rayaumumî çinbê dosya yenê padayîş û dosyaya Şule Çet yew nimûneyê muhîm ê nê dosyayan ra ya û wina vat: “Seba nê reaksîyonê rayaumûmî hemverê merdişê bişik xeylêk muhîm ê. Seba cigêrayîşê merdişê cinîyan pêşnîyazî yenê dayîş la çi heyf hetê AKP-MHPyî ra yenê ve redkerdiş. Tirkîya de 2-3 serran reyke qanûnê efûyî yeno vetiş, sûcdarê tecawizî û kiştoxê cinîyan yenê veradayîş. No zî cesaret dano şikdaran. La pêwa her çî ma bi hêvî yê û têkoşînê cinîyan ê hemverê şîdetî do dewam bikero.”