Rojda Aydın-Nazlıcan Nujin Yıldız

 

QERS - Nuran Yilmaze hemverê vatişê komel û keye ‘Nêeşkena bikera’ de sere wedarit û dikanê kincanê herêmî akerd. Nurane venga cinîyan kerd ke vera şîdet û zextan de bêveng nêbê û çend zehmet bibo zî wa xo rê cuyêka newe awan bikerê. 

 

Şîdetê vera cinîye hem hetê psîkolojîk, fîzîkî, cînsî û ekonomîye de her ke şino zêde beno. Herinda ke bêrê pawitiş, kerdoxî hetê dezgehê dewlete û muhakemeye ra yenê pawitiş. Coka ra tay cinî vera şîdetî de xover danê û tay zî mecburî vera bêveng manenê. Cinîyê ke xover danê û ser kewenê xeylê cinîyanê bînan rê benê nimune. 

 

Nuran Yilmaze zî nê cinîyan ra yew a. nurane qezaya Kaxizmanî ya Qersî de cinîyena û dadîya 2 tutan a. Nurane bado ke zewecîyaye hetê mêrdeyo ke ci reyde zewecîyabî tim bi şîdetê psîkolojîkî reyde rî bi rî menda. Nurane 10 serrî nê kesî reyde zewecnaye menda û 4 serrî verê cû zî fek ci ra vera daya. Nurane bado ke yewbînan ra fek vera dayî tutanê xo gêna kişta xo û xo rê cuyêka newe awan kena. Nika Kaxizman de kincanê herêmî roşena. 

 

Nurane qalê qewimîyayîşê xo û xoverdayîşî xo ajansê ma JINNEWSî rê kerd. 

 

Nurana ke hetê madî, manewî û psîkolojî de rewşê zehmetinan cuyayêne qet keyeyê xo ra zî paştîdayîş nêgirewta. Nurane hewl da ke tutanê xo miqate bikera û mihtacê tu kesêk nêba. No proses seba Nurane zehmet bî. Sewbîna semedo ke yewbînan ra fek vera dabî û tutanê xo reyde mendbî hetê koemlî ra zî ameyêne teberkerdiş. Nurane hem hemverê zextanê keye û hem zî hemverê vermuhakemeyê komelî de xover da û hewl da ke ser bikewa. Seba nê çîyî zî ekonomîya xoser ferz bî. 

 

Bi tena sereyê xo dikanê kincan akerde 

 

Nurane da zanayîş ke wexto ke qerar daya ke dikanê kincanê kurdewarî akera, kulturê kurdewarî bi rotişê kiras, fîstan, şal û şapikan bida naskerdiş hem tedaya keye reyde û hem zî yê dorme reyde rî bi rî menda û wina qala qewimîyanê ke ciwîyaya kerd: “Mi rê vatêne ti nêeşkena bixebeta, binê nê karî ra biveja û vatî ke ti do mîyanê çend rojan de dikanê xo bigêra. Mi îna rê vat ez do nê karî bi îmkananê xo bikera. Ez hetkarîye zî nêwazena. Mi bi tena sereyê xo dikanê xo akerd. Wexto ke mi akerd zî keye û embazê mi vatî ti nêeşkena binê nê karî ra biveja. La mi dikanê xo nêgirewt û mi têkoşînêk gird da. Kaxizman de reya yewine dikanêk winasî yê kincê herêmî ame akerdiş. Wexto ke mi akerd zî esnafê dorme vatêne ‘Na kam a û bi kam cû cesaretî nê kincan ana Kaxizmanî û roşena’. Vatişê winasî tim ameyêne vatiş. Vera tedaya keyeyî bi tedaya komelî reyde zî rî bi rî menda. La ez serkewta.” 

 

Hemverê vatişê ‘Nêeşkena bikera' sere wedarite

 

Nurane vera her tewir teda û zordarîye de têkoşînê xo yê cuye dewam kerd û bi akerdişê dikanê xo xoverdayîşê xo dewam kerd. Nurane wina qala karê xo kerd: “Mi vera vatişê ‘nêeşkena bikera’ de sere wedarite. Ez hema zî xover dana. Ez karê xo ra xeylê hes kena. Seba ke ez payanê xo ser de vindera mi hezm nêkenê. Wexto ke mi dikanê xo akerd hema belgeyê mi temam nêbî. Kesêk şîbî gerre kerdbî. Dima ra Maliye ra çend kesî ameyî. Ma roniştî qisey kerd û mi înan rê rewşa xo bi zelalî vat û problem çareser bî. Reyna zî polîs ameyî dikan. Semedo ke ez kincanê herêmî yê sey şal û şepikan roşena ameyî ewnîyayî dikan. Xora o wext mi dikan newe akerdbî. Di kesî ameyî kewtî dikan û vatî ‘Wayîrê tîya kam o’ û mi zî vat ez a. şal û şepikan mojnayî û vatî ‘kincan ra tena nê estê?’ û mi zî vat erê. Dima ra vatî ‘Sewbîna şima nêanê’ û mi zî vat ez bi goreyê waştişan ana. Vatî temam, dima ra ewnîyayî dikan û vejîyayî. Dima ra ez musaya ke nê polîsî sivîl bî.”

 

Bi deştişê kincanê herêmî wayîrê kulturê xo vejîyena 

 

Nurane qiseykerdişê xo de bale ant serê nizdîbîyayîşê dormeyî yê hemverê karê aye û vat: “Kincê kurdewarî tîya de ez bi kîra dana mişterîyan. Kesê dorme vatişan muşterîyanê mi rê vanê. Mişterîyê mi rê vanê ‘Na senî teber de bi asanî têgêrena. Qey çîyêk nîno kerdiş’. Ez hertim mişterîyanê xo rê qala karê xo kena û vana ke çîyo ke ez kena qedexe nîyo. No karê mi yo û ez karê xo ra hes kena. Ganî herkes wayîrê kulturê xo bivejîyo. Ez zî bi nê karî wayîrê kulturê xo vejîyena.” 

 

Qiseykerdişê bi kurdî 

 

Nurane bale ant serê qedexekerdişê nasnameyê kurd û vat ke aye tutîya xo ra nata nê çîyî reyde rî bi rî manena û wina dewam kerd: “Ez dewe de pîl bîya. Wexto ke ez şîyêne suke qiseykerdişê bi ziwanê kurdî qedexe bî û no çî zerrîya mi de mend. Ez 7 serran Erzirom de menda. Uca de zî ma nêeşkayêne kurdî qisey bikerî. Merdimê dormeyê mi wexto ke ez kurdî qisey bikerdêne bi çimêk cîya ewnîyayîne mi. No çî timî zerrîya mi de mend. Ez wazena wayîrê kulturê xo biveja. Ez wazena bi kurdî qisey bikera. Ez venga şarê kurdî kena ke wa heme kes bi ziwanê xo qisey bikero. Erzirom de cîranê ma yê kurd zî estbî la wexto ke ez kurdî qisey bikerdêne mi rê vatêne ‘Senî eşkena kişta ma de kurdî qisey bikera’. Wexto ke ez bi dadîya xo reyde şîyêne nêweşxane ma kurdî qisey kerdêne û bi çîmêk cîya ewnîyayêne ma? Qey? Hemwelatijê ke dormeyê welatî ra yenê tîya de bi her ziwanî qisey kenê. Qey wexto ke ez kurdî qisey kena bi çimêk winasî ewnîyenê mi?”

 

‘Vera şîdetî de bêveng memanê’ 

 

Nurane qiseykerdişê xo yê peyênan de veng da heme cinîyan ke wa cinî xover bidê û wina qiseykerdişê xo peynî kerd: “Wa tu kesêk nêvajo ke ez nêeşkena. Wexto ke merdim biwazo eşkeno her karî bikero. Roje estbî ke ez vêşan zî menda. Ez nêeşkayêne nan tutanê xo rê bigêra. Ez xeylê xebetîyaya û ez payanê xo ser de menda. Ez venga cinîyan kena ke wa vera şîdetî de bivejê û bêveng nêmanê.”