‘Ganî ma rêxistinbîyayîş xurt bikerê’
- 13:59 6 Teşrîna verêne 2023
- NAROJANE
Oznur Deger
MÊRDÎN - Cinîyê Platformê Cinîyan ê Şahmaranî tacîz û destdergêya leşker û polîsan ke çarçeweya şerê taybetî de zêde bîya ercnayî û vatî: “Seba averberdişê hîsgerîya komelî ganî bixebetê. Ganî rêxistinbîyayîşê komelî bêro awankerdiş.”
Kurdistan de çarçeweya polîtîkayê şerê taybetî de şîdetê leşker û polîsan her ke şino zêde beno. Polîs û leşkerê kerdox ê ke hêzê xo dewlete ra gênê, destdergê û şîdet bi cinî û tutan kenê. Rojanê verênan de Wan de hedîseyêke destdergêya leşkeran ame ciwîyayîş û her ca ra reaksîyon ame mojnayîş. 6 çawîşê pispor ke destdergê bi di cinîyan kerdbî, hetê hemwelatijanê Wanî ra kuyayîş werdî.
Cinîyê Platformê Cinîyan ê Şahmaranî yê Mêrdînî destdergê û tedayan ke çarçeweya polîtîkayê şerê taybetî de zêde bîya ercnayî.
‘Fînayîşê cinî yeno manaya fînayîşê komelî’
Leyla Bozkurte derheqê babete de qisey kerd û vat ke çarçeweya polîtîkayê şerê taybetî de destdergêya leşkeran zî zêde bena û vat: “Çend roje verê cû Dêrik de hedîseyêke winasî ameye ciwîyayîş. No bi hawayêkê sîstematîk Kurdistan de yeno rayîr ra berdiş. Cinî yena hedefgirewtiş. Ercê komelî yenê hedefgirewtiş. Fînayîşê cinî yeno manaya fînayîşê komelî. Coka ra zî no bi zanayîş yeno kerdiş.”
‘Ganî rêxistinbîyayîş bibo’
Leylaye ard ziwan ke hewl danê nê hedîseyan normal bikerê û wina dewam kerd: “Binê nameyê unîformaye de destdergê bi cinîyan yena kerdiş û ajanîye ferz kenê. Kerdoxê unîformayî her heqî xo de vînenê. Ganî ma komel na babete de wayîrê malumatî bê. Ganî ma vera nê sîstemo ke hedîseyanê winasîyan meşru keno de rêxistinbîyayîşê xo awan bikerê. Ancax bi no hawa ma eşkenê xo bipawê. La Wan de çawîşê pispor reyna di cinîyan tacîz kerd. La reflekso ke komelî Wanî de vejîya raşte xeylê muhîm o. Ganî refleksê winasî bivejê raşte ke ê bizanê wina bi rehetî nêeşkenê têbigêrê. Ganî no reflekso meşru yê şarê Wanî heme komelî de vila bibo.”
‘Çîyo ke Wan de qewimîya pawitişêk cewherî yo’
Gulnigar Laçîn Karataşe zî bale nat şîdetê serê cinîyan ser û eşkera kerd ke şîdet resayo merheleyêk cor, mekanîzmayê qanûnî zî pê nînê. Gulnîgare qiseykerdişê xo wina dewam kerd: “Cinîyê ke şîdet vînenê semedo ke nînê pawitiş yenê qetilkerdiş. Bajarê ma de nimuneyê peynî çend roje verê cû Qoser de ame ciwîyayîş. Hêzê asayîşî ke berpirsîyarî ke cinîyan bipawê nêpawenê û vera nê de şîdetê înan vejîyeno raşte. Wan de hedîseyo ke ame ciwîyayîş û reaksîyonê şarî ke ame mojnayîş eşkeno sey pawitişê cewherî bêro ercnayîş. Bajarê kurdan de şîdetê leşker û polîsan bi hawayêkê sîstematîk yeno rayîr ra berdiş. Wazenê cinîya kurde bifînê. Destdergê yena kerdiş, fuhuş û tîryak yenê ferzkerdiş. Kerdoxî unîformayê xo sey mertalî vînenê. Ma nimuneyê Musa Orhanî ra her çîyî vînenê.”
‘Ganî rêxistinbîyayîşê komelî bêro awankerdiş‘
Gulnîgare qiseykerdişê xo yê peyênan de bale ant serê muhîmîya rêxistinbîyayîşê komelî û wina qiseykerdişê xo peynî kerd: “Çi heyfo ke leşker û polîsê ke suc kenê nînê cezakerdiş. Herinda înan de kesê ke xeberan virazenê û kesê ke nê hedîseyan danê eşnawitiş yenê cezakerdiş. Ganî komel wayîrê fikrî bo û ganî rêxistinbîyayîşê cinî û bi taybetî zî yê komelî bêro awankerdiş.”