'Herêma erdlerzî de torêka xebate ya vila babeta vatişî ya’

  • 10:47 24 Teşrîna verêne 2023
  • NAROJANE
 
Melîke Aydin
 
HATAY - Avûkat Mehtap Serte derheqê prosesê awankerdişê newe yê Hatayî de dîyar kerd ke serê mexdurîyetê cinîyan ê erdlerzî de bedilnayîşêk Qanûnê Medenî yeno testkerdiş. Sewbîna Mehtape wina vat: “Herêma erdlerzî de torêka xebate ya vilawela babeta vatişî ya.” 
 
Dimayê erdlerzo ke merkezê ci Mereş bî se hezaran hemwelatijî dinyaya xo bedilnayî û nika Hatay de prosesêk awankerdişê newe dest pêkerdo. Qesawetê derheqê babete de zî dewam kenê. Herêma erdlerzî ke hemwelatijî uca de mîyanê rewşêka zehmetin de yê, polîtîkaya asîmîlasyonî dewam kena. 
 
Endama Komîsyonê Heqanê Cinîyan ê Baroyê Hatayî û endama PMyî ya Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) a verêne avûkat Mehtap Serte derheqê prosesê awankerdişê newe yê Hatayî de rercnayîş kerd. 
 
Nedîyar îqtîdar o 
 
Mehtape ard ziwan ke prosesê awankerdişê neweyî de pêvînayîşêk taybet ê bi mexduran reyde nêame kerdiş û wina vat: “Pêvînayîşê ke yenê kerdiş bi kamî reyde yenê kerdiş, hayîya hemwelatijan ci ra çin o. Ganî awankerdiş ra ver serê psîkolojîyê hemwelatijan de bêro vindertiş. La tu temsîlkarê dewlete derheqê ameyoxî de çîyêk nêvato. Ganî merdim derheqê ameyoxî de wayîrê malumatî bo. Do se bibo ganî eşkera bêro zanayîş. Awanî xeripîyayî la seba awankerdişê înan awanîyan çîyêk zelal raşte de çin o. Nika nedîyarîyêk îqtîdarî esto.”
 
'Herêma erdlerzî de torêka xebate ya vila babeta vatişî ya’ 
 
Mehtabe dîyar kerd ke xebatê ke bajar de yenê kerdiş, mird nêkenê û vat: “Nika derheqê weşîya şarî de tu xebatêke babeta vatişî nîya. Hewa de xeylê toz esto. Tutî binê tesîrê nê çîyî de manenê. Wexto ke awanî yenê rijnayîş nînê awkerdiş. Tora xebate ya vilawela babeta vatişî ya.”
 
'Travma, problemê starbîyayîşî, feqîrî mîyanê yewbînan de yê’ 
 
Mehtape da zanayîş wexto ke xebatî bêrê kerdiş ganî travmayê mexduran zî bigirîyo verê çiman û wina dewam kerd: “Ma tersê do erdlerz reyna biqewîmîyo ciwîyenê. Ameyî ewnîyayî awanîyanê ma ra vatî zexm o la goreyê çi zexm o? No çî kaosêk o. Herêma erdlerzî de awanîyê girdî estê. Wexto ke feqîrî bibo merdim hetê vindertişê serê payanê xo de zehmetî anceno. Çike seba ke merdim newe ra çîyêk bikero pere lazim o. Hetkarîya ke ameye kerdiş derbaz bena, coka ra ganî na hetkarî her tim bêra kerdiş.” 
 
'Dewlete seke her çî arêdaye bo mojnena’ 
 
Mehtape da zanayîş ke dewlete seke tay çîyî arêdaye bî mojnena la no raşt nîyo û wina dewam kerd: “Na rewşe bena sebeb ke psîkolojîyê hemwelatijan her ke şêro xira bibo. Merdim bêçareserî reyde rî bi rî maneno. Mekteb abî. Kesê ke mektebê tutanê înan durî bo tewr tay 900 TL heqê serwîsî dano. No pere seba kesêk ke heme çîyê xo vînî kerdo xeylê zêde yo. Derdê winasî yê nê merdiman esto.” 
 
'Komeleyê ke hetê walîtîye ra ameyî tesdîqkerdiş sey haletê asîmîlasyonî yê' 
 
Mehtape qiseykerdişê xo de dîyar kerd ke komeleyê ke hetê walîtîye ra ameyî tesdîqkerdiş sey haletê asîmîlasyonî yê û vat: “Merdimê ke zaf zêde lazimîyê înan bibo hîna zêde binê tesîrê dînî de manenê. Xebata dewlete ya ke tîya de kena xebata asîmîlasyonî ya. Vanê walîtî tesdîq kerda û qeydê hemwelatijan yeno girewtiş. Uca de xo resnenê malumatê kesan. No zî vera pawitişê malumatanê kesan o."
 
'Bedilnayîşê Qanûnê Medenî serê cinîyan de test kenê' 
 
Mehtape qiseykerdişê xo yê peyênan de bale ant Qanûnê Medenî ke yeno waştiş ke sey nafaqa bêro bedilnayîş ser û wina peynî ard: “Bedilnayîşê ke yenê waştiş Hatay de kewenê dewre. Bedilnayîşê Qanûnê Medenî serê cinîyan de test kenê. Tîya de ma vînenê ke heqê cinîyan mîyanê tehluke de yê. Sewbîna zî stargeh zî nîno çareserkerdiş. Xeylê cinî şîdet vînenê. La cayêk asayîş seba înan çin o. Ganî cinî bikewê mîyanê paştîdayîşî û çîyê winasî rê vajê nê.”