MERKEZÊ XEBERAN - Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan dîyar keno ke çimeyê problemê Rojhelatê Mîyanenî hewldayîşê awankerdişê netew-dewlete yê hetê kapîtalîzmî ra yo û vat ke alternatîf bi awankerdişê modernîteya demokratîke eşkeno pê bêro. 

 

Mabenê Îsraîl û Fîlîstînî de şerê ke 7ê teşrîna verêne de dîya destpêkerdiş dewam keno. No 3 hewte yo ke şer dewam keno û sere de cinî û tutî bi hezaran kesan dinyaya xo bedilnayî. Derheqê sebeb û çareserîyan de munaqaşa yenê kerdiş û çimeyê esasî yê şerî nîno dîyîş. 

 

Rayîrê neweyî… 

 

Abdullah Ocalan dîyar keno ke modernîteya kapîtalîst no di sê serrî yo ke hewl dano xo Rojhelatê Mîyanenî de awan bikero û vat ke metodê reformîstî metodê çareserîye nîyê, nê çîyê raşt nîyê û tena reformê bi hemkarîya YEyî eşkenê bi îmkan bibo. Abdullah Ocalan nê ercnayîşan keno: “Seba reformê YEyî ne tarîx û ne zî rojevbîyayîşê komelî yê Rojhelatê Mîyanenî dest danê. Cigêrayîşê rayîrê newe na raştî vera vejîya raşte. Îslamo radîkal, komara îslamî, cigêrayîşê cemaetî ne teorîk ne pratîk, nêkeno derd ke modernîta kapîtalîst çareser bikero. Bernameyê înan yê azamî modernîteyê kapîtalîst ê îslamî yo. Derdê înan no yo ke bibî dewleta selefî- calvînîst û komel, sewbîna zî dewlete bigîrê dest. Çîyê ke bi netewperestîye nêeşkenê bikerê bi îslamî kenê.” 

 

‘Yan krîz û kaos yan zî modernîteya demokratîke’ 

 

Abdullah Ocalan dewamê ercnayîşê xo de vano: “Rojhelatê Mîyanenî de averberdişê tezê modernîteya demokratîke vera modernîteya kapîtalîzmî de fezêk ke aver keweno yo. Şert û mercê tarîx û komel nê şansî zêde keno. Derheqê şert û mercan de slogan no yo ‘Yan krîz û kaos yan zî modernîteya demokratîke’. Derso ke tecrubeyê YEyî ra yeno girewtiş çemberê reformê komelî yê ekonomîye yo. Bi îmkanê ke tîya ra yenê girewtiş awankerdişê komel û siyasî mumkun o. Astengîya vernîya YEyî ke xo biresna komelê ekolojîk esta. Komelê ke serê komir û çelîkî de ameyî awankerdiş antîekolojîk ê. Asîyeno ke sîstem de tena reform mird nêkeno. Rojhelatê Mîyanenî de wexto ke gamê somut seba modernîteya demokratîke bêrê eştiş no nîşan o. Tabî teber ra kopîkerdiş fêde nêgêno. Di sê serrê peyênan de ame dîyîş ke kopîkerdiş nêtepişeno. 

 

Sebebê krîzê netew dewlete 

 

200 serrê peyênan de netew-dewlete sebebê nê krîzî yo. Semedo ke babeta reformê YEyî de nêdirî krîz û kaos gird bî. Vera hegemonyaya înan bi tîfaqê DYA-YEyî reyde, rayîrê xo nêvînenê û netew-demokratîke pê nêanê. Na rewşe hem krîzê global giran kena û hem zî her tim pêkewtişê kaotîk zêde kena. Seke heyfê xo bigîrê. 

 

Hîrine şerê dinya… 

 

Abdullah Ocalan dîyar kerd ke çîyê ke Rojhelatê Mîyanenî de yenê ciwîyayîş hîrine şerê dinya yo û wina vat: “Kesê nêeşkeno hîrine şerê dinya înkar bikero. Çarçewe û wext goreyê di hebê sere derg ê. Herême de potansîyelê newekerdişî yê sîstemî çin o. Çîyo ke pê yeno ercnayîş û vilabîyayîş o.” 

 

Abddullah Ocalan dewamê ercnayîşê xo de vat: “Tez-antîtez- sentez merkezê tarîxî de reyna mecburo bikewo têgêrayîş mîyan. Serê kulturê pêroyî de lazimî bi têgêrayîşêk û hewldayîşêk esto. Sînorê Surîye, Iraq û Komara Tirkîya, şerê yewine yê dinya de hegemonyaya Îngîlîz û Fransa ra mîras menda, kulturê komelkî û tarîxî nê esasan de parçe bîyî, netîceyê polîtîka jeo-stratejîk parçe bikere- bi remnayîşî bibo pê ameyo. Heta bi kurahî semedo ke no nêro kerdiş û netîceyê ci nêrê dîyîş Hîlalê bi Dane yewîyê kulturê manîdar nêşikenê bêrê awankerdiş.” 

 

Dîcle- Firat Ramitiş-Awe û Komunê enerjîyî

 

Abdullah Ocalan dîyar keno ke seba herême de çareserî pê bêra gamê ewil têkoşîn o û vat: “Gama yewine no yo ke şêrî Dîcle-Firat Ramitiş-Awe- Komunê Enerjîye. No hetê averşîyayîşê komel û tarîxbîyayîşî de muhîm o. Wexto ke no yewbîyayîş bibo ma zanê ke do mucîzeyê komelî bibê. Bi modelê komunal ê ekonomîye ekşeno komunê komelî bêrê averberdiş. Exlaq û polîtîkbîyayîş Problemê yewine yê komunan polîtîkbîyayîş û axlaqbîyayîş o. Bi modernîteya demokratîke no eşkeno bêro destfînayîş. Dîcle- Firat seba berardişî awe, enerjî û herre zêde zêde pêşkêş kena. Heta nê materyalî çinî bî komelbîyayîşê ekolojîk û ekonomî zî pê nînê. La no materyal bi tena sereyê xo çîyêk nêkeno. Ganî nêro vîrîkerdiş ke akademîyê ewil yê tarîxî Zîguratê Sumeran, Nîpur, Babîl, Nisêbîn, Riha, Keyeyê Zana yê Bexdaye îfadeyê ke şaristanî bê înan nêeşkeno vinderî yo. 

 

Modernîteya demokratîke bê akademî nêeşkeno aver bikewo. Vera dinyaya akademîke ya ke krîzî de ya modernîteya kapîtalîst, sey alternatîf rêxistinbîyayîş bibo o wext komelê ekonomîk û ekolojîk zî mumkun o. Heta yewîyê ekolojîk-ekonomîk yewîyê teknolojîk yê îdeal ê. raşteyê tewr bi fêde yê teknolojîye raşteyê şuxilnayîşî yê komelî yo. 

 

 Şerê mebenê modernîteyan 

 

Komelê Rojhelatê Mîyanenî de şorişê teknolojîk tewr zêde seba komelê ekolojîk-ekonomî lazim keno. Na babete de şorişê teknolojîk vera endustrîyalîste yo. Koletîya teknolojîya xîzmetê endustriyalîmzî de beno koletî û rijnayîş. La teknolojîya xizmetê komelê ekolojîk û ekonomîye de beno cuya azad û demokratîke. Modernîteya kapîtalîst bi serdin o, endustrî û netew dewlete, kulturê komelkî pelçiqnayo û parçe kerdo. Vera nê de wezîfeyê esasî; awankerdişê modernîteya demokratîke, komelê polîtîk-axlaqî, sosyalîst-demokratîk û ekolojîk û ekonomîye yo.”