ÊLIH - Endama Kolektîfê Rîtmê Azade Sevda Adirbellîye dîyar kerd ke îqtîdarê AKP-MHPyî çinîkerdişê nasnameyê Kurdan hedef gêno û vat: “Vera polîtîkayê îqtîdarîye de cewab ganî ma kultur û ziwanê xo bidê ciwîyayîş.” 

 

Bajarê Kurdistanî de bi serran vera asîmîlasyono ke yeno rayîr ra berdiş têkoşînê pawitişê kultur û ziwanî dewam keno. Bi taybetî sarranê peyênan de îqtîdar binê nameyê festîvalê kulturî de bi organîzasyonê ke keno hêrişê hemverê kultur û ziwanê zêde keno. Endama Kolektîfê Rîtmê Azade Sevda Adirbellî û hemwelatije Ruken Ekîncîye derheqê asîmîlasyono ke zafane cinî û tutan ser de yeno rayîr ra berdiş de qisey kerdî û dîyar kerdî ke ganî her kes wayîrê kultur û ziwanê xo vejîyo.

 

 ‘Tewr zêde serê ciwanan de pê yeno’ 

 

Endama Kolektîfê Rîtmê Azade Sevda Adirbellîye da zanayîş ke her şar bi kultur û ziwanê xo esto û çinîbîyayîşê ziwan û kulturî çinîbîyayîşê şarî yo. Sevdaye wina dewam kerd: “Sîstem seba çinîkerdişê şarî bi asîmîlasyonî dest pêkeno. Na xebate tewr zêde serê ciwanan de pê yeno. Çike ciwanî ameyox ê. ma Êlih de ciwîyenê. Bado ke qeyûm ame tayînkerdiş ma konserê ke pê yenê ra ewnîyenê, ma tu çîyêk seba ziwanî nêvînenê. Îqtîdar wazeno ziwan û kulturê xo tîya de empoze bikero. Netîceyê nê de ciwanî kulturê xo nêmusenê. Eke ziwan, deyîr, nuşteyê gelerî bêrê astengkerdiş o wext do feqîrî bivejîyo raşte. Çike şarêk bi ziwanê xo û kulturê xo gandar o.” 

 

Têkoşînê cinîyan ê vera asîmîlasyonî

 

Sevda bale ant serê asîmîlasyono ke serê cinîyan de yeno rayîr ra berdiş û wina ard ziwan: “Musayîşê ewil dadîye ra dest pêkeno. Wexto ke dadî ziwan û kulturê xo bi tutan bida musayîş reaksîyonê vera asîmîlasyonî zî dest pêkenê. Na rewşe zêde mîyanê keyeyî de pê yena. Ganî şarê kurdî vera polîtîkayê asîmîlasyonî de seba ziwan û kulturê xo xebatan rayîr ra berê. Ganî keye de, raşteyan de bi ziwanê xo qisey bikerê. O wext do vera asîmîlasyonî de reaksîyon bêro awankerdiş.”

 

 ‘Huner sey çeke yeno şuxilnayîş’ 

 

Ruken Ekîncîye zî da zanayîş ke îqtîdar serê hunerî de wazeno şarî asîmîle bikero û wina dewam kerd: “Îqtîdar çîyo ke nêeşkeno bi şerî bikero, bi hunerî keno. Hewl dano kultur û ziwanê ma asîmîle bikero. Ma ferqê înan polîtîkayan de yê. Çend hunermendê înan bibê yê ma zî estê. Ma zî zanê bi kultur, ziwan û tarîxê xo xebatan rayîr ra berê.”

 

 ‘Cinî bi xo hunermend ê’ 

 

Rukene qiseykerdişê xo yê peyênan de ard ziwan ke hunerî seba paştîdayîşê aştî û awankerdişî kenê û wina peynî ard: “Tarîx ra nata sîstem cuya cinîyan tarîtîye de verdayo û sîstem xo cinîyan ser dano bîyayîş. Her cinîyêk parçeyê cuya hunerî ya. Wexto ke tutê xo pîl kena hunermend a. Wexto ke kultur û ziwanê xo biciwîya hunermend a. ez venga heme cinîyan kena. Wa ziwan û kulturê xo bimusî, bimusnî tutanê xo.”