Dîlan Babat

 

ANQARA - Zelal Bîlgîna ke Zîndanê Sîncanî ra serê nameyê tepişteyan mektube şirawit, mektuba aye hetê îdareyê zîndanî ra ameye sansurkerdiş û dima ke çekuya ‘kurd’ ameya vetiş mektube ameya şirawitiş. 

 

Binpaykerdişê heqan ê zîndanan bi rengêk bîn vejîyeno raşte. Zîndanê Cinîyan ê Sîncanî de zî înfaz, veşênayîşî ra bigêrê heta cezaya dîsîplînî yê kêfî û astengîyê vernîya têkoşînê tepişteyan her çî zêde bîyo. Mektuba Zelal Bîlgîna ke 11ê Êlule de serê nameyê pêroyê cinîyê tepişte yê sîyasî yê Zîndanê Girewte yê Cinîyan ê Sîncanî şirawite resa ajansê ma, nîmeyê mektuba ke şirawite hetê komîsyonê wendişê mektuban ê Zîndanê Girewte yê Cinîyan ê Sîncanî ra emeye ciraberdiş 

 

Ercaneyeyê vîradişî yo ke mektubê tepişteyan de nizdîbîyayîşê Dezgehê Tibê Edlî (ATK) yê derheqê rewşa tepişteyê nêweş û bi taybetî nizdîbîyayîşê ATKyî yê hemverê tepişteyê Kurd, beşê eleqedarê qerarê serekatî û efuye û kiştoxê ke serbest ameyî verdayîş, ci ra ameyî berdiş û sansur kerdiş. 

 

Mektuba ke ameya şirawitiş wina ya:

 

“Goreyê dayeyê Komeleya Heqanê Merdiman serra 2022yî de 78 tepişte û 5 aşmê sere yê serra 2023yî de 115 tepişte zîndanan de merdî. Reyna goreyê dayeyê Komeleya Heqanê Merdiman; 675 tepişteyê nêweş ê zîndanan herinda ke xizmetê weşîye bigîrê zîndanan de yenê tepiştiş. Rewşa weşîye ya tepişteyê nêweş ê giran ke xeylê reyan çapemenîya nuştekî û dîtbarî û raporê STKyî de ca girewtî, astengkerdişê heqê înan ê tedawî û goreyê nê zî rewşa raporê ATKyî ke înan rê rapor yeno vatiş...” (TÎYA DE ÇEKUYE CIRA AMEYA BERDIŞ) 

 

Verçimko ke kêmdîyîş vera yeno dayîş, bi bahaneyê asayîşî nîno dayîş 

 

Seserra 21ine de, xeylê dezgehê huqûqî yê mîyanneteweyî, zînda sey raşteyê ‘mergê sivîlan’ biname kerdî. Bi pêroyî Tirkîya de tepişteyê ke zîndanan de nêweş kewtî semedo ke goreyê metodan baş nêameyî dermankerdiş, nêweşîya înan giran bîya û na nêweşîye bîya sebeb ke tepişte dinyaya xo bibedilnê. Zîndanê Girewte yê Cinîyan ê Sîncanî de ez tede ya, ma nizdî ra şahidê di nimuneyan nê winasîyan bîyî. Înan ra yew Ozge Ozbeka ke mezgê aye de tumor est o û eynî wext de nêweşîya epîlepsîye zî aye de est a û tepişteyêk bîn Selver Yildirima ke 25 serrî yo tepişte ya û se ra 95 çimê ci yê raşt û se ra 95 zî çimê ci yê çep nêvînena. Wexto ke nêweşîya çimê Selvere dest pêkerd, bi bahaneyê cîya tedawîya aye ame astengkerdiş. Wexto ke îmkanê xoresnayîşê xizmetê weşîye estbî zî bi bahaneyo ke nêweşxaneyo ke tede ameya dermankerdiş xizmetê tedawîya ‘Lazer çin o û cîhaz xerepnaye yo’ nêameya tedawîkerdiş. Coka ra çend aşmî verê cû muayeneyê çimî de embaze rê ameyo vatiş ke çimê ci se ra 15 nêvîneno. Kişta înan de zî bi bahaneyê asayîşî verçimkêk nêameyo dayîş. Bi bahaneyê asayîşî senî eşkenê dermankerdiş bêro astengkerdiş? Heme muracatê derheqê na babete de bêcewab mendî û çareserî zî çin a. Her çend ke rapor de rewşa weşîye ya Ozgeye sey xeylê tumorê mezgî û epîlepsîye bêra dîyîş zî, reyna zî zîndan de yena tepiştiş. Heyetê weşîye û ATK ke babeta weşîye de rewşa tepişteyan dîyar kenê, bi raporê ‘beno ke zîndan de bimana’ heqê cuye binpay kenê. Wezîrîya Edaletî tena hemverê înan prosesan de bêveng a.... wexto ke kurd benê babeta vatişî ..." (TÎYA AMEYO CIRABERDIŞ)

 

Goreyê kesan efûya taybetî...

 

Heto bîn ra Serekkomarê Tirkîya hêzê xo yê efûyî şuxilneno û terefgirê Ergenekonî û endamê rêxistina terorîstî yê Hîzbullahî efû keno. Vernîya weçînayîşê pêroyî bi sebebê kokimbîyayîş Mehmet Emîn Alpsoyo endamê rêxistina terorî yê Hîzbûlahî efû kerd û tewr peyîn zî şikdarê ke Otela Madîmakî de bi saxî kesan veşna Hayrettîn Gul zî bi sebebê ke nêweşîya ey daîmî ra efû kerd. Semedê kiştox, tiryakî rotixan û çeteyan û kesê ke tecawuz kerdê Wezareta Edaletî binê nameyê sererastkerdişê rêziknameyê qanûnî de, zîndan ra ameyî veradayîş. Sûcdarê şîdetî yê sey rêxistina terorî Hîzbullah ke bi metodê tewr şîdet hêrişê komel, cinî û kurdan kerdî sûcê hemverê merdimayî pê ard, mîyanê komelî de heta TBMMyî de zî sey temsîlkar ê…” (TÎYA AMEYO CIRABERDIŞ )

 

 'Întîzamê qanûnî ame vengkerdiş' 

 

 …. (TÎYA AMEYO PIRABERDIŞ) Qanûnê Cezaya Tirke sey 'pawitişê heq û azadîyan, pawitişê nîzam û asayîşê pêroyî, serwerîyê huqûqî, weşîya şarî û derûdorî, pawitişê aştîya komelî, vernîgirewtişê sûcan' ameyo pênasekerdiş. Semedo ke sûcdarî zîndanan de bi rêziknameyê înfazî yenê veradayîş, no pênase bi temamî veng ameyo kerdiş. Goreyê dayeyê ÎHDyî; Her çiqas ganî  313 tepişteyî serbest biameyîne veradayîş zî nêameyî veradayîş. 675 tepişteyê nêweşî hema zî zîndanan de tepişte yê. Semedo ke tepişteyê sîyasî û kurdî ke tenê heqê xo yê azadîya fehmî û derbirînî şuxilnenê, qanûn, rêziknameyê qanûnî û efû ra nêeşkenê îstifade bikerê û no zî eşkera keno ke dewlete, hukmat, wezaretê edaletî û qanûnê girêdayeyê ci sazgehê îdarekar û edaletî sûcê Destûrê Bingehîn kerdê. Dewlete wayîrê berpirsîyarî ya ke heqê bi Destûrê Bingehîn ke peymanêke komelî pênase kenş û peymanê mîyanneteweyî yê ke ê terefgirê înan ê, bipawa. Labelê na qonaxe de heqê bingehîn yê merdiman, heqê cuye, xatirwaştiş û heqê bînî yenê binpaykerdiş, hêriş û qirkerdişê giranî estê ke ci de tepişteyê nêweşî yê giran zî heqê xatirwaştişî bêpar yenê verdayîş. 'Sebebê asayîşî' nînê manaya ke zirar bidê cuya merdiman...(TÎYA AMEYO CIRABERDIŞ)