'Wazenê Kurdistan bê merdim biverdê’
- 10:47 14 Kanûne 2023
- NAROJANE
Rozerîn Gultekîn
AMED - Hemsereka GOÇÎZ-DERî Medya Alkane muracatê îltîcayî yê seba welatanê Ewropaye ercna û vat: “No koçberî beno sebeb ke herêma Kurdistanî bê merdim bêro verdayîş. Ma herra xo terk nêkenê. Na herre ya ma ya.”
Platformê Koçberîye ya Mezopotamyaye 30ê Teşrîna Peyêne de eşkerayîyêke da çapemenîye û da zanayîş ke 9 aşmê ewilîn ê 2023yî de seba Ewropa 51 hezar û 415 muracatê îltîcayî ameyî kerdiş û înan ra zî se ra 80 bajarê kurdan ra koç kerdî. Nê koçberîyê ke serra 90î de bi veşênayîşê dewan û bi zorî vetişî ra pê ameyêne ewro na polîtîka sey metodêk nasname ra dûrîfînayîş, sey asîmîlasyonî yena şuxilnayîş.
Hemsereka Komeleya Cigêrayîş û Taqîpkerdişê Koçberîye ya Mezopotamyaye (GOÇÎZ-DER) Medya Alkane derheqê amacê polîtîkayê koçberîye û netîceyê ci de qisey kerd.
‘Herême bê merdim yena verdayîş’
Medyaye dîyar kerd ke ewro şer, krîzê ekonomî û rayîrberîyê welatî hetê koçberîyan de xeylê bi tesîr viraştî û bêhêvîtî beno sebebê koçberîye û netîceyê koçberîye de zî problemê komelî awan benê û nê çîyan vat: “Herêma Kurdistanî bi qeyûman îradeyê şar ame xespkerdiş. Mudaxaleyê cuya şarî kerdî. No tecrîdêk serê şarê ma yo. Wazenê ameyoxê merdiman çinî bikerê û Kurdistanî bê merdim biverdê. Koçberî bi tena sereyê xo tesîr serê weşîya rihî de keno.”
Şîdetê zaf hetin
Medyaye da zanayîş ke goreyê cigêrayîşan şîdet û şîdetê mîyanê keyeyî zêde bîyo û wina dewam kerd: “La tena şîdet zêde nêbîyo, bi şîdetî reyde rewşa ke camêrdî zirar danê zî vejîyayo raşte. Çinîbîyayîşê mekanîzmayê komelî yê ke vernîya şîdetî gênî, seba ke cinî heqanê xo û prosesê huqûqî baş nêzanê û nêeşkenê xo biresnê huqûqî, şîdet zêde beno.”
‘Amac bê nasname verdayîş o’
Medyaye qiseykerdişê xo yê peyênan de bale ant serê dayeyê ke amade kerdî û vat: “Serra 2016î de 9 hezar û 675 muracatê îltîcayî yê seba Ewropaye ameyî kerdiş. 9 aşmê ewil yê 2023yî de zî 51 hezar û 415 muracatî ameyî kerdiş. Înan ra se ra 80 kurd ê. La goreyê ma hûmare hîna zêde ya. Şarê kurdî prosesê cîya yê tarîxî de polîtîkayê şerê taybetî vera koçber bîyî. Bi polîtîkayê şerê taybetî wazenê Kurdistan veng bikerê. Amancê koçberkerdişî zî asîmîlasyon û bê nasname verdayîş o. Çinîbîyayîşê nasnameyî çinîbîyayîşê şarî yo. Ez venga her kesî kena ke herra xo terk nêkerê. Na herre ya ma ya.”