Rojnamegere Behre Omer: Şarê Kerkûkî ferqê plananê Tirkîya de yo
- 10:43 3 Çele 2024
- NAROJANE
Melek Avci
ANQARA - Derheqê weçînayîşo ke dimayê 18 serran Kerkûk de ame kerdiş de rojnamegere Behre Omere dîyar kerd ke bêtîfaqîya partîyê Kurdistanî nêbî sebebê kêmbîyayîşê kursîyan û vat: "La reyna zî şarê ma ferqê planê lêşin ê Tirkîya de yo û no zî cayê kêfweşîye yo. Şarê ma zano eke Tirkîya Kerkûk de serdest biba, çarenuşte û nasnameyê şarê kurdî do bikewo binê tehluke.”
Iraq û başûrê Kurdistanî de herêmê nakokî yê çarçeweya nuqtaya 140ine de dimayê 18 serran Weçînayîşê Bajarî yê Meclîsê Pêroyî ame kerdiş. Netîceyê weçînayîşî de Kerkûk Yewîya Niştimanîya Kurdistanî (YNK) bî yewine û 15 kursîyan ra 5 kursî dest fîna û Partîya Demokrate ya Kurdistanî (PDK) zî 2 kursîyan bi dest fîna. Mûsil de zî PDK ke rêza diyîne de ca girewt, 26 kursîyan ra 4 kursî bi dest fîna û YNK ke bi Partîya Komunîst reyde tîfaq viraşt zî 2 kursîyan bi dest fîna. Koalîsyonê Sunnî yê Nînovaye zî 5 kursî bi dest fîna.
Goreyê netîceyê Kerkûkî, Yewîya Niştimanîya Kurdistanî (YNK) bi 139 hezar rayan nê bajarî de bî yewine û 5 kursî bi dest fîna. Partîya Demokrate ya Kurdistanî (PDK) bi 46 hezar rayan 2 kursî bi dest fîna. Partîyê Kurd 15 kursîyan ra 7 kursî bi dest fîna. Goreyê nê netîceyan YNK 5 kursî, Hempeymanîya Erebî 3 kursî, Cepheyê Tirkmen 2 kursî, PDK 2 kursî, Qaîdeyê Erebî 2 kursî, Hempeymanîya Erebî 1 kursî û Kotaya Xiristiyanan zî yew kursî bi dest fîna. Eke tîfaqê partîyê Kurdistanî pê biameyêne heqê weçînayîşê parêzgar bi dest bifînayêne, la mabenê partîyan de tîfaq pê nêame. Rojnamegere Behre Omere derheqê weçînayîşan de ercnayîş kerd.
'Bêtîfaqîya partîyê kurdan bî sebebê vînîkerdişê kursîyan'
Behreye dîyar kerd ke hema lez o ke derheqê weçînayîşê Kerkûkî de ercnayîşê zelalî bêrê kerdiş û dîyar kerd ke nêgirewtişê kursîyê ferz ê Tirkmenan ê parlementoye de û ca nêameyîşê planê Tirkîya zî şarî kêfweş kerd. Behreye vat: “Çîyo ke ma bi taybetî zî şarê Kerkûkî kêfweş keno, no yo ke Tirkîya planê xo yê lêşinan ê serê Kerkûkî de ser nêkewte ke ge-ge nê plananê xo bi şuxilnayîşê zî wazena pê bîyara. Sewbîna tirkmenan nêeşka parlemnetoye de kursîyê ferz bi dest bifînê. La ganî ma nê netîceyan vera xo nêxapênê, çike nêbîyayîşê pêkerdiş û yewîya mabenê komê cîya yê kurdî bî sebeb ke rayê nizdîyê 40 hezar kurdî bêrê betalkerdiş û no zî çarenuşteyê kursîyanê ma yê muhîm fîna tehluke.”
'Tîfaq do qederê weçînayîşî bibedilnayêne’
Behreye da zanayîş ke partîyê kurdî tarîx de qet nêbîyî wayîrê tîfaq û tîya de rolê Tirkîya est o û vat: "PDK hacete nê çîyî yo. Tirkîya se serrê peyênan de seba ke nê bajarî bê asayîş bikera bi hawayêkê cidî xebitîya. Seba nê çîyî zî weçînayîşê Kerkûkî seba ma kurdan xeylê muhîm o û her kes bi xem û fikar ewnîyeno na rewşe, semedo ke wazenê tîya de bêbawerîya hemverê kurdan virazê. Sewbîna polîtîkayê teber yê serê Kerkûkî ameyî rayîr ra berdiş bîyî sebeb ke partîyê Kurdistanî nêbê yew. PDK tesîrêk cidî kerdo û wazeno na yewîtî nêmana. Ma dî ke partîya Kurdistanî Kerkûk de xeylê rayan bi dest fîna, la eke ma heme hetê Kurdistanî bi tîfaq tewrê weçînayîşî bibayêne de tesîrêk gird bivirazîyayîne. Hûmara kursîyan hîna do zêde bibayêne. Netîceyê weçînayîşî do bibedelîyayîne."
'Ma zanê ke Kerkûk bajarê kurdan o'
Behre dewam de wina vat: “Hetê her kesî ra yeno zanayene ke qedera Kerkûkî tesîrêk gird şarê Kurdistanî tê keno û Bakurê Kurdistanî zî keno. Semedo ke ma zanê serê xerîteya kan a cografyaya Kerkûkî, bajarê Mendelî û Mûsilî yê kurdan bî. Na rewşe bî sebebê vengîyêk pîl. Dewamê nê nakokîyê sîyasî ke do Kurdistan de vejîyê werte û hetê welatanê cîranan yê Kurdistanî yan zî îdarekarîyê dewletê wayîtê hêzî yê dinya goreyê berjewendîyê xo, tesîrêk pîl serê herêmê Kurdistanî de zî kerd o. No têgêrayîşê hukmatê kolonyalîstî her çend ke hetê sîyasî nêreda bê zî serê kultur, huner û temamê cuya şarî wêranîyêk pîl pê ardo.
Xebera şarî plananê Tirkîya est a
La reyna zî ferqbîyayîşê hemwelatîyê ma planê xayîn yê Tirkîya cayê kêfweşîye yo. Zanê ke eke Tirkîya Kerkûk de serdest biba, çarenûs û nasnameyê şarê kurdî keweno tehluke û no bajar, bajarêk stratejîk o. Bajar, yanî şar na babeta ra xeberdar o. Coka wezîfeyê ma yo ke ma hîşyar bê û no bajar nêkewo destê dişminan."