Elfazî Toral

 

BEDLÎS - Yew şahidê têkoşînê Hozan Mizgîna ke bi şexsê xo yê leheng seba pêro cinîyan bî çimeyê îlham û cesaretî, Gulperî Îlbasan wina vat: “Hemverê Şehîd Mizgîne ke ruhê xoverdayîş û heqîqetêk hewênayîne, hem dişmin, hem zî  zîhnîyetê serdet yê camêrdî peyser game eşt. Lehengîya Mizgîne seba pêro cinîyan bî çimeyê îlhamî. Heqîqetê aye cinîyan rê serkêşî kerd, ma rêça têkoşînê ke aye verdayo de rayîr ra şinê."

 

Hozan Mizgîne  (Gurbet Aydin) ke hunerî bi şexsê xo yê şorişgêrî de kerd yew û bî serkêşa hunermendanê cinîyan, 1962ine de dewa Bileyder a Êlihî de ameye dinya. Mizgîna ke bi veng û hunerê xo emrê qijî de ameye ferqkerdiş, hemverê zîhnîyetê feodal û polîtîkayê hukmatî yê hemverê kurdan de bêveng nêmend. Mizgîne demêk vernîya darbeyê 12ê êlule 1980î tewrê têkoşînê azadîye bîye û têkoşîn de aktîf ca girewte û wareyê hunerî de serkêşîya xebatan kerd. Mizgîne seba ke wareyê hunerî bi rêxistin bikera, 1983ine de şirawenê Ewropa û di awankerdişê Huner-Kom û Yewîya Cinîyanê Welatparêzan ê Kurdistanî-YJWK de ca gêna. Mizgîne bi vindertiş û nasnameyê xo yê şorişgêr seba cinîyan bena hêvî û cinî xêrê aye rê hemverê tedayan sere wedarnenê, tewrê têkoşînê azadîye benê. Demêk derg Ewropa de xebatan kena û dima ra verê xo dana Kurdistanî. 

 

Mizgîne Tetwanê Bedlîsî de xebatan de zî ca gêna. Seba xo biresno cinîyan, çarşefa sîya xo pay kena û taxan de tewrê kombîyayîşî bena.  

 

Mizgîne bi deyîranê xo yê Çemê Hezîl, Gundîno Hawar, Lo Hevalno û Newroz ziwanê şarî ser nêkewte û her çiqas kasetê aye bêrê qedexekerdiş zî şexs û têkoşînê aye tu wext nêame xovîrrakerdiş. 11ê Gulana 1992ine de Tetwan de erzîya serê keyeyê ke ci de mendêne. Sereştiş de wazenê ke Mizgîne teslîm biba la aye xo ver dana û pêrodayîş de dinyaya xo bedelnaye. Dimayê ke Mizgîne dinyaya xo bedelnaye, tewr zêde ameye goşdarîkerdiş û mîrasê ke pey xo de verda, mîyanê şarî de ciwîyena.

 

Yew dosta Mizgîne û şahida ê wextî Gulperî Îlbasan da zanayîş ke heqîqetê Mizgîne cinîyan rê serkêşî kerdo û nê prosesî JINNEWSî rê qal kerd.

 

Dostê aye yê cinî wayîrê Mizgîne vejîyayî

 

Gulperî Îlbasan wina vat: “Wexto ke ma agahîya şehadetê aye girewt, ma zaf xemgîn bîyî. Tetwan de şîn ame ronayîş. Mizgîne seba ma zaf muhîm bî. Dostê Mizgîne yê Tetwanî wayîrê Mizgîne vejîyayî. Şarê kurdî û dostê aye wayîrê aye vejîyayî. Wexto ke Mizgîne şehîd kewte şarê Tetwanî xoverdayîşêk pîl mojna. Ma bi Mizgîne serberz bîyî, ma pê keyfweş bî. Merasîmê cenazeye de cinîyan serkêşî kerd. Dayîkan Mizgîne şûtî. Cinî bi keyfweşîyêk pîl wayîrê Mizgîne vejîyayî."

 

‘Mizgîne sembola xoverdayîşî ya'

 

Gulperîye wina dewam kerd: "Wexto ke xoverdayîş yeno vatiş, Mizgîne yena vîrê mi. Semedo ke Mizgîne nas kena, zaf keyfweş a. Ma tu wext xo vîr ra nêkenê. Sey embaza Zekîye, Zîlan, Mizgîn zî vîrê ma de ya. Şehîd Mizgîne teslîmê dişminî nêbîye. Bedenê xo feda kerd. Lehengêke pîl bîye. Serkewtişêk pîl mojna. Mizgîne sembola xoverdayîş û serkêşîye ya. Bi veng, vindertiş û nasnameyê xo seba şarî bîye îlham. Tetwan binê zîhniyetê feodal û serdestî de bî, Mizgîne reyde o ewnîyayîş ame şikitiş."

 

‘Çimeyê ma serekê ma yo'

 

Gulperîye da zanayîş ke ameyîşê Mizgînê reyde şar vurya û wina vat: "O wext ez newe zewicyabîya. Veterînerêk amebî keyeyê ma. Semedê heywanan amebî. Ne mêrde, ne zî vistewrê mi keye de bî.  Veterînerî vat, çiqas heywanî est ê? Problemê înan çî yo? Ez ci rê bîya hetkar. Dima ra vistewrî û vistewreya mi, mi ra heridyayî. Vatî, to çira qisey kerd? Serê cinîyan de xeylê tedayê pîlî estbî. La sere de serekê ma û Mizgînan ma kerdî wayîrê vatişî. Netîceyê bedelê pîlî de ma ewro xo îfade kenê. Verê cinî bêveng bî, sere tewênayîne. Cinî sey kole ameyîne vînayîş. Cinîyan nêeşkayîne qerar bidê. Azadîya cinîyan çinbî. La nika ma aver şî. Çimeyê nê zî Rayber Abdullah Ocalan o.”

 

Mizgîne pêro cinîyan rê bî çimeyê  îlhamî!

 

Gulperîye tewr peyîn wina vat: "Cinîyan verê şerm kerdêne nameyê xo vajê. Bi ameyîşê Mizgîne reyde vuryayî. Sere de cinî, şarê Tetwanî xurt bîyî. Seba pêro cinîyan bî çimeyê îlhamî. Ma pêrûyan reyde  ruhê lehengî verda. Têkoşînê Mizgîne bi dişmin peyser game da eştiş. Cenazeye aye cinîyan wedarna û oxir kerdî. Ma do têkoşînê aye erd de nêverdê û dewam bikerê. Çi destê ma ra bêro ma do bikerê."