‘Ganî ma keyeyanê xo açarnê mektebanê kurdkî’

  • 10:47 15 Gulane 2024
  • NAROJANE
 
Oznûr Deger 
 
MÊRDÎN - Aktîvîsta ziwanê kurdkî Elîf Zana Halefoglu, bale ant serê Roşanê Ziwanê Kurdkî û vat: “Ganî vernîya her çî ma keyeyanê xo açarnê mektebanê ziwanê kurdkî. Heta ke dayîk û pî tutanê xo bi kurdkî perwerde nêkerê, do serkewtiş zî nêkewo dest. Ganî ma her cayî de kurdkî qisey bikerê.”
 
Serkêşîya yew roşnvîrê kurdî Celadet Alî Bedirxan reyde, komêke kurdî 15ê Gulana 1932ine de paytextê Şamî yê Sûrîye de Kovara Hawar veyî û ser ra 92 serrî derbaz bî. Kovara kurdî Hawar ke bi alfebeyê latînî ameye vetiş, paştdayîşêk muhîm da kurdkî û vernîya zêdebîyayîşê weşanê kurdî akerd. 2006ine ra heta nika 15ê Gulana ke kovara Hawarî dest bi cuye kerdebî, sey Roşanê Ziwanê Kurdkî yena pîrozkerdiş. 18 serrî yo her cayê Kurdistanî de 15ê Gulane Roşanê Ziwanê Kurdkî bi coşêk pîl yena pîrozkerdiş. Startê emser zî 11ê Gulane de Êlih de ame dayîş. Pêro bajarê Kurdistanî de na çarçewa de bernameyî ameyî amadekerdiş û do heta 1ê Hezîrane bername û aktîvîte dewam bikerê.
 
Xeylêk bajaran de bernameyê Roşanê Ziwanê Kurdkî dewam kenê û xebatê ciwanan yê serê kurdkî zî dewam kenê. Mêrdîn de zî ciwanî serê ziwanî de xebatanê xo kenê. Aktîvîsta ziwanê kurdkî Elîf Zana Halefoglu zî Mêrdîn de seba vilabîyayîş û qiseykerdişê ziwanî xebate kena. Zanaye bi wesîleya 15ê Gulane derheqê muhîmîyê zimanî de ercnayîş kerd.
 
‘15ê Gulane Roşanê Ziwan, bîyayîşî yo’
 
Zanaye dîyar kerd ke 15ê Gulane seba kurdan rojêke muhîm û weş o û wina vat: “15ê Gulane roşanê ziwan û bîyayîşê ma yo. Ganî ma erjê ziwanê xo bizanê. Ganî ma pîrozbayîyê bi 15ê Gulane sînor nêkerê û her roje ziwan û kulturê xo dewam bikerê. Ma kurd ê. Ma bi ziwan, kultur û tarîxî xo kurd ê. Ma bi nameyê kurdî benê kurd. Seba nê ma bi coşêk pîl na roje pîroz kenê.”
 
‘Ganî ciwanê kurdî ziwanê xo bipawê’
 
Zanaye dewam de wina vat: “Ziwanê kurdan zî kurdkî yo. Her netew bi ziwanê xo est o. Ma zî bi ziwanê xo bi kurdkî est ê. Ziwan seba averşîyayîş û serkewtişê şarî muhîm o. Ziwan seba kesî çîyo tewr muhîm o. Metodê xo îfadekerdişî yo. Têkilîyê mabêne merdiman de awan keno. Seba hişmendî û ruhê kurdbîyayîşî aver şêro, ziwan muhîm o. Ganî wayîrê ci vejîyê û bêro pawitiş. Ganî bi nuştiş û wendişî, bi qiseykerdişî bêro pawitiş. Dayîka mi kurd a, ez zî kurd a. Coka ziwanê mi kurdkî yo. Kurdkî ziwanêk qedîm a. Ma sey kurd ameyî dinya. Ganî ma wayîrê ziwanê xo vejîyê. No seba ma mîrasêk tarîxî yo. Ganî ciwanî wayîrê ziwanê xo vejîyê û berê sewîyeya tewr cor.
 
‘Heta komel ziwanê xo qisey nêkero do biser nêkewo’
 
Zanaye dîyar kerd çapemenîya dijîtale sero vîdeo pare kerda û nê ser de hûmara kesê ke aye taqîb kerdê zêde bîya û wina vat: “Bi no hawa ez bîya aktîvîsta ziwanê kurdkî. Bi di serrî yo çapemeniya dîjîtale sero şîîranê kurdkî wanena. Vîdeoyan pare kena. Mi dî ke kurdî her ke şinê ziwanê xo ra dûr kewenê. Xeylêk sebebê nê est ê la ewilî polîtîkayê asîmîlasyonî yê. La ganî ma nê werte ra wedarnê. Bi amancê ciwanan bikerî wayîrê hişmendî, mi nê platformî de ca girewt. Bê ziwan ma nêeşkenê ser bikewê. Ma wayîrê ziwanê xo vejîyê do siba ziwanê ma bibo yê hîn bînan. Ma ziwanê xo teslîmê xerîban nêkerê. Ma wayîrê xo bivejîyê.”
 
‘Ganî ma keyeyanê xo açarnê mekteban’
 
Zanaye bale ant serê cinîyan û têkiliyê ziwanî reyde û wina vat: “Cinî perwerdekarê ewilî yê cuye yê. Ganî seba nê zêdeyêr hemverê ziwanî de bi hîsgêr bê. Ganî tutanê xo reyde bi ziwanê xo qisey bikerê. Eke tutî ziwanê dayîke nêmusê, do her tim hetêk înan kêmî bo. Vernîya her çî ganî ma keyeyanê xo açarnê mektebanê ziwanê kurdkî. Çi hey mekteban de kurdkî nîna musnayîş. Sey dersa weçînîtîşî yena dayîş. No heqaretêk pîl o. La ma eşkenê keyeyanê xo açarnê mekteban. Heta ke dayîk û pî tutanê xo perwerde nêkerê do serkewtiş zî nêro bideskerdiş.”