Rabîa Onver

 

COLEMÊRG - Colemêrg de seba krîzê ekonomî 4 aşmî ewilî yê 2024ine de 80 kargehî padîyayî. Gever de esnafa bi nameyê Besna Oçuk ke 15 serrî yo cil û belgê herêmî derzena wina vat: “Seba krîzê ekonomî xeylêk embazê ma dikanê xo padayî. Wina şêro ma do zî mecbûr bimanê, dikan padê.”

 

Esnafê Colemêrgî ke seba krîzê ekonomî, feqîrî û şerî xeylêk tesîr bîyo, seba kredîyan zehmetiyan ancenê. Gever de roj bi roje krîzê ekonomî giran beno û dimayê ke OHAL 2016ine de ame îlankerdiş, heta nika welatîjî ekonomî de zaf zehmetîyan ancenê. Seba betalî û bêîmkanî ciwanî koç kenê û ver bi întîxarî şinê. Esnafî seba kredîyê ke bankayan ra gênê zî deyn reyde têkoşîn kenê û yê ke nêeşkenê deyn bidê mecbûr manenê dikanê xo padê.

 

Colemêrg de 2023ine de 261 kargehî seba krîzê ekonomî ameyî padayîş. 4 aşmê ewilî yê 2024ine de zî 80 karkgehî mecbûr mendî bêrê padayîş. Nînan ra 20 hebî zî esnafê cinî bî. Esnafê Colemêrgî seba zamê ke yenê kerdiş roj bi roje rewşa înan xira bena û yenê sewîyeya îflasî. Yê tewr zêde bi tesîr benê ensafê cinî yê. Yew înan ra zî Besna Ozçuk ya 15 serrî yo Gever de cil û belgê adetî derzena ya.  Besna dîyar kena ke bi serran o karê xo zerrî ra kena la seba krîzê ekonomî ameya sewîyeya ke dikanê xo pada.

 

‘Ercê pereyî nêmendo’

 

Besna da zanayîş ke wexto ke newe dest bi meslegî kerda keye de karê xo kerda û mîyanê demî de dikanêk qij akerda. Besna wina vat: “Rewşa normalî de hamnanî karê ma zaf zêde yo. La bi 3-4 serrî yo karê ma nêbeno. Veyvî est ê la kumaşî zaf vay ê. Nr ma eşkenê bigîrê, ne merdimî eşkenê biderznê. Ercê pereyî nêmendo. Serra vîyarte fistanê ke hezar TL bî emser bîyo 3-4 hezar. Krîzê ekonomî pêro esnafan rê kerdo.”

 

‘Ma nêeşkenê debara xo bikerê’

 

Besna dîyar kerd ke debara xwe bi deştişî kena û wina vat: “Ekonomî ameya sewîyeyêke wina cinî  fistanê xo yê bi serran verê anê tamîr kenê. Fîstanê ma xeylêk weş ê. No adetê ma yo. La merdimî êdî nêeşkenê fistanan bigîrê. Verê ma 6-7 saetî deştiş kerdêne. Nika ma saetêke kenê. Ma paweyê muşterîyan ê. Ma nêeşkenê kîra bidê. Ma hewl danê kîraya aşmêke pêser bîyarê. Ceyran est o. Awe est a. Her çî vaye bîyo.”

 

‘Wina şêro ma do dikanan padê’

 

Besna wina qedêna: “Seba debara keyeyê xo bikerî, bi serran o  kede dana. Seba krîzî ganî çareyêk bêro vînayîş. Xeylêk embazê ma dikanê xo padayî. Wina şêro ma do zî padê. Kîrayî vaye benê. Ceyran vaye beno. Ma nêeşkenê nînan bidê, ma nêeşkenê debare bikerê. Coka ma ameyê sewîyeya padayîşî.”