‘Şîdeto zêde beno girêdayeyê polîtîkayê dewlete’

  • 10:07 16 Êlule 2024
  • NAROJANE
 
  
Pelşîn Çetînkaya
 
AMED- Avûkate Muzeyyen Nergîz derheqê şîdetê zêde bîyaye de ercnayîş kerd û da zanayîş ke qanûnê ke cinîyan pawenê de peyserşîyayîş est o û wina vat: “Pêwa nê cinî têkoşînê xo pîl kenê.” Serekê Komeleya Cinîyan ê Rosa Suzan Îşbîlen zî vat, şîdet girêdayeyê polîtîkayê dewlete yo.
 
Şîdetê cinîyan ser roje bi roje pîl beno û hemverê şîdetê ke bîyo problemêk global sererastkerdişê huqûqî zî qels manenê. Sereka Komeleya Cinîyan ê Rosa Suzan Îşbîlen û avûkate Muzeyyen Nergîz derheqê babete de ercnayîş kerd.
 
‘Dewlete qanûnanê xo de peyser şina’
 
Muzeyyene wina qal kerd: “heta ke têkoşînêk yewbîyaye hemverê nêtudîştîya cinsî nêro kerdiş û nê hetî ra têkoşîn nîno dayîş do çareserî zî çinî bo.  Bi awankerdişê polîtîkayê hemverê nêtêduştîyê têkoşîn mumkin o. Qanûn tenê baskêk nê têkoşînî yo. Tirkîya prosesê Yewîya Ewropayî (YE) de xeylêk sererastkerdişê qanûnî kerd. La tenq kaxidan ser o mend. Yê ke nê qanûn ca ardêne, nê qanûnan ra agahdar nêbî. Dadgeran 5 serrî badê cû ferq kerdêne. Tirkîya de qanûnî peyser şinê.”
 
‘Îqtîdar wazeno cinîyan goreyê xo rê form bido’
 
Muzeyyene tewr peyîn qiseykerdişê xo de wina vat: “Îqtîdarêk ke wazeno cinîyan bierzo planê peyîn, rolê diyîn bido cinîyan est o. La esasê ci de tena îqtîdarê siyasî nê komelê sîyasî zî est o. Îqtîdar ewro wazeno goreyê fikrê xo cinîyan form bikero. Bi polîtîkayê makro, vernîya vurnayîşê cinîyan gênê. Pêwa nê cinî têkoşînê xo roje bi roje pîl kenê.”
 
‘Sebebê averşîyayîşê şîdetî bêcezaverdayîş o’
 
Sereka Komeleya Cinîyan a Rosa Suzan Îşbîlen zî wina vat: “Şîdetê mîyanê komelî de zaf aver şîyo û mîyanê komelî de ca girewto. Sebebê esasî oyo ke kesê şîdet pê anê, bêceza yenê verdayîş. Polîtîkaya bêcezaverdayîşî sebebê nê ya. Hem nê polîtîkayan cinî bîyê wayîrê hişmendî û zextan qebûl nêkenê.”