HABER MERKEZİ - Karadeniz'de yaşanan iklim değişiklikleri üzerine yayınlanan raporda, insan kaynaklı sorunların yol açtığı sorunlara vurgu yapıldı.

 

İklim değişikliği, kuraklık ve fırtınalar gibi ekstrem meteorolojik olayları inceleyen World Weather Attribution, Karadeniz'de yaşanan iklim değişiklikleri üzerine bir rapor yayınladı. Çalışmada üç günlük ortalama yağış ve maksimum rüzgar hızını inceleyerek küresel ısınmanın etkisi altındaki iklim şartları ile sanayi öncesi dönemin iklimi karşılaştırıldı.

 

Rapora göre fırtına Moldova, Bulgaristan, Romanya ve Ukrayna‘da aşırı kar yağışına, Kırım, doğu Ukrayna ve Türkiye’de ise şiddetli yağmurlara neden oldu. Saatte 75 mil hıza varan aşırı rüzgarlar, güney Ukrayna ve Rusya‘nın büyük bölümündeki kasabalarda da kıyı su baskınlarına yol açtı. Yine fırtınalar nedeniyle yaşanan elektrik kesintileri, trafik aksamaları ve diğer altyapı arızalarından 2,5 milyon kişi etkilendi, en az 23 kişi de hayatını kaybetti.

 

Rüzgarlar artacak

 

Rapora göre Kırım yarımadasında etkili olan Bettina Fırtınası, aktif Rusya-Ukrayna savaşının ortasında güvenlik açıklarını artırırken, insan kaynaklı ısınma nedeniyle, yağışların giderek daha büyük bir kısımda daha büyük sel hasarlarına yol açtığı belirtildi.

 

Raporda yer alan diğer bulgular ise şöyle sıralandı:

 

"* Bettina Fırtınası sırasında gözlemlenen yağışlarda, fosil yakıtların yağış şiddetinin meydana gelme olasılığını yaklaşık iki kat artırdığını tespit ettik. Hava olayının şiddeti, insan kaynaklı iklim krizi nedeniyle yaklaşık yüzde 5 arttı.

* Bulgular geleceğe bakıldığında, sanayi öncesi dönemlere göre 2°C daha sıcak bir iklimde, yağış yoğunluğunun ve olasılığının daha da artacağını gösteriyor.

* Sanayi öncesi dönemlere göre 2°C daha sıcak bir iklim için, 2023 Karadeniz olayında gözlemlendiği gibi genel olarak rüzgar hızlarının olasılığı ve yoğunluğunda artış gözlendi.

 

* Bu bulgular, gözlemlerde rüzgar hızlarında gördüğümüz azalmanın iklim değişikliğinden değil, doğal değişkenlik gibi diğer faktörlerden kaynaklandığını gösteriyor. Modelleme sonuçları ve bilimsel literatür göz önüne alındığında, şu anda iklim değişikliğine bağlanamasa bile kuvvetli rüzgarlarda artış ihtimalinin ciddiye alınması gerekiyor."

 

Savaşın etkisi

 

Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Bettina Fırtınası’nın etkilerinin şiddetlenmesinde rol oynadığı belirtilen raporda, çatışmalar nedeniyle yerlerinden edilen Ukraynalıların bu durumdan etkilendiğini, en fazla etkilenenlerin ise dondurucu soğuklara karşı en savunmasız ve tahliye imkanı az olan yaşlılar, çocuklar ve engellilerin olduğu kaydedildi.